Κύριε διευθυντά
Η εκφορά του προφορικού πολιτικού λόγου («συμβουλευτικού» κατά τη Ρητορική του Αριστοτέλους) έχει ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι από την αρχαιότητα ο «ρήτωρ» είναι το πρότυπο του πολίτη και η ρητορική «δύναμις» το κύριο προσόν για την ανάδειξη στα αξιώματα του δήμου.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι πολιτικοί μας δεν χαρακτηρίζονται από ρητορική ικανότητα υψηλής στάθμης. Η ποιότητα λόγου τους είναι μετρία ή κακή και αντανακλά την ποιότητα της πολιτικής ζωής του τόπου. Και αν, όπως διέγνωσε ο Αγγλος φιλόσοφος J. L. Austin, με τις λέξεις δεν μιλάμε απλώς αλλά και «κάνουμε» πράγματα, τότε η παθογένεια του πολιτικού λόγου δεν αντανακλά μόνο αλλά και οδηγεί στην παθογένεια της ασκούμενης πολιτικής. Οι εμφανίσεις πολιτικών της νεότερης γενιάς των σαραντάρηδων στο πλαίσιο τηλεοπτικών εκπομπών, δίνουν εύγλωττα παραδείγματα τέτοιας παθογένειας και απογοητεύουν. Πριν από λίγο καιρό, σε γνωστό κανάλι, εκπρόσωποι κομμάτων προσπαθούσαν, ατυχώς, να ασκήσουν τη λεπτή τέχνη της ειρωνείας με χονδροειδείς, άσχετες και αντιαισθητικές αναφορές στην αριστεροχειρία. Πρόσφατα η αμφίσημη λέξη «καταδικάσθηκε» χρησιμοποιούνταν αμαθώς από νεαρά πολιτικό στη θέση της ακριβούς φράσης «καταδικάσθηκε πρωτοδίκως». Και ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει το θλιβερό εκείνο στιγμιότυπο, κατά το οποίο, πολιτικός νεοσσός σαλιάριζε ως πεινασμένος κορτάκιας, ενόσω τον καλωσόριζε στην εκπομπή της ευειδής δημοσιογράφος, αντί να κοιτάξει να αρθρώσει λόγο πολιτικό;
Η στοιχειώδης επάρκεια στις υψηλές απαιτήσεις της δημόσιας ρητορείας ούτε χαρακτηρίζει ούτε και απασχολεί ιδιαίτερα τη φιλόδοξη γενιά των σαραντάρηδων. Τους έχει δώσει το παράδειγμα ένας ρητορικώς μέτριος αλλά επικοινωνιακώς επιτήδειος πρωθυπουργός. Και βιάζονται να μας κυβερνήσουν, πριν ακόμη μάθουν πώς να ομιλήσουν.
Κ. Τεισιας, Αθήνα