Κύριε διευθυντά
Με τέτοια μαργαριτάρια μάς βομβαρδίζουν καθημερινά και κάθε ώρα οι εκφωνητές των ειδήσεων, οι σχολιαστές και όλοι οι άλλοι που «εκτίθενται» στην τηλεόραση καθ’ οιονδήποτε τρόπον. (Εννοείται βέβαια ότι υπάρχουν και οι εξαιρέσεις – να μην τα ισοπεδώνουμε όλα…)
Τρεισήμισι δισεκατομμύρια δηλώνει ο πρωθυπουργός, τρεισήμισι δισεκατομμύρια συμφωνεί και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ενώ υπουργός επανελάμβανε συνεχώς τον διορισμό: «Τεσσεράμισι χιλιάδες εκπαιδευτικοί» (Το ίδιο περίπου ισχύει για όλους, σχεδόν, όσοι υπηρετούν ή φιλοξενούνται ή «διέρχονται» από όλα τα ΜΜΕ.)
Και δεν βρίσκεται ένας από τους παρατρεχάμενους, των επισήμων τουλάχιστον –που να ξέρει σωστά ελληνικά– να τους διορθώσει. Να τους υποδείξει ότι τα δισεκατομμύρια, όταν είναι «τρία και μισό», προφέρονται «τριάμισι» και όχι «τρεισήμισι». Αξίζει λοιπόν να θυμηθούμε ότι το «τρία και μισό» γίνεται «τριάμισι», ενώ το «τρεις και μισό/μισή» γίνεται «τρεισήμισι». Ετσι:
1. Οταν το αριθμούμενο ποσόν είναι ουδέτερο: τα δισεκατομμύρια, τα εκατομμύρια, τα χιλιάρικα, τα χιλιόμετρα, τα μέτρα, τα εκατοστά, τα λίτρα, τα γραμμάρια, τα βήματα, τα στρέμματα και πολλά άλλα, τότε το αριθμητικό είναι «τριάμισι»: τριάμισι δισεκατομμύρια, τριάμισι εκατομμύρια, τριάμισι χιλιάρικα, τριάμισι χιλιόμετρα, τριάμισι μέτρα, τριάμισι εκατοστά, τριάμισι λίτρα, τριάμισι γραμμάρια, τριάμισι βήματα, τριάμισι στρέμματα κ.λπ.
2. Οταν το αριθμούμενο ποσόν είναι γένους α) αρσενικού: οι τρεις τόνοι, οι τρεις λόχοι, οι τρεις πόντοι, οι τρεις αιώνες, οι τρεις μήνες ή β) θηλυκού: οι τρεις ώρες, οι τρεις ημέρες, οι τρεις βδομάδες, οι τρεις ομάδες, οι τρεις μεραρχίες, τότε το αριθμητικό γίνεται «τρεισήμισι» (τρεις και μισός/μισή): τρεισήμισι τόνοι, τρεισήμισι λόχοι, τρεισήμισι πόντοι, τρεισήμισι αιώνες, τρεισήμισι μήνες και τρεισήμισι ώρες, τρεισήμισι ημέρες, τρεισήμισι βδομάδες, τρεισήμισι ομάδες, τρεισήμισι μεραρχίες.
Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και με τα «μισά» του τέσσερα.
Οταν έχουμε ουδέτερο ποσό «τέσσερα και μισό», τότε η αρίθμηση είναι τεσσεράμισι. Τεσσεράμισι εκατομμύρια, τεσσεράμισι χιλιόμετρα, τεσσεράμισι λίτρα κ.λπ.
Οταν όμως το ποσόν είναι σε γένος αρσενικό ή θηλυκό, τότε η αρίθμηση είναι: α) αρσενικό: «τέσσερεις τόνοι και μισός» = τεσσερεισήμισι τόνοι», τέσσερεις αιώνες και μισός» = τεσσερεισήμισι αιώνες. β) θηλυκό: «τέσσερεις ώρες και μισή» = τεσσερεισήμισι ώρες «τέσσερεις χιλιάδες και μισή» = τεσσερεισήμισι χιλιάδες κ.λπ.
Βασιλειος Τακης, Καρδίτσα