Κύριε διευθυντά
Το Σαρανταήμερο αρχίζει στις 15 του Νοέμβρη και τελειώνει τα Χριστούγεννα. Σε πολλές ενορίες, την περίοδο αυτή, γίνεται κάθε μέρα λειτουργία. Εχουμε τότε το λεγόμενο «Σαρανταλείτουργο». Στο μικρό χωριό μου, το Σταυροδρόμι Γορτυνίας, τα Σαρανταλείτουργα, τη δεκαετία του 1950 και του 1960, έχουν αποτυπωθεί έντονα στις μνήμες μας. Τις Κυριακές, έψελναν οι κανονικοί ψάλτες. Ο Μπαρμπαγγελής, ο Μπαρμπαθόδωρος κι ο Μπαρμπαριστείδης. Τις καθημερινές όμως, που οι κανονικοί ψάλτες πήγαιναν στις δουλειές τους, το έργο αυτό αναλάμβαναν μερικοί μαθητές του δημοτικού σχολείου, «τα παιδιά του Ιερού».
Το δημοτικό σχολείο ήταν δίπλα στην Εκκλησία. Ο παππούλης είχε παρακαλέσει τον δάσκαλο να δικαιολογεί την ολιγόλεπτη καθυστέρηση προσέλευσης των παιδιών αυτών. Τελειώνοντας η λειτουργία τα παιδιά του Ιερού έτρεχαν στο σχολείο τους. Ο Τάκης της Λούλας, του Φουσκαρογιώργη, ήταν ο περισσότερο συνεπής. Εγραψε ιστορία σαν παιδί του Ιερού στη δεκαετία του 1960. Δεν είχε πάρει καμία απουσία. Αχάραγο περνούσε την πόρτα της εκκλησίας. Με πάγο, με χιόνι, με κρύο, με βροχή, ο Τάκης πρώτος, ο Τάκης εκεί. Ο Τάκης ψάλτης. Ο Τάκης στην υπηρεσία του Ιερού. Να φροντίζει τη φωτιά. Να έχει σε ετοιμότητα το θυμιατό…
Η σχολική του σάκα στο ψαλτήρι. Στις 8 η ώρα την άρπαζε και έτρεχε στο σκολειό του. Τρέχοντας έλεγε τη μετά τη θεία μετάληψη ευχή, «…ακατακρίτως υποδέχεσθαι των αχράντων Μυστηρίων τον αγιασμόν, εις ίασιν ψυχής τε και σώματος…». Από μνήμης όλα, χωρίς να κατανοεί τότε, την πατερική αυτή γλώσσα. Μαζί με τον Τάκη ήσαν και άλλα παιδιά, που είχαν τον ζήλο να υπηρετούν το Ιερό, ιδιαίτερα κατά το Σαρανταλείτουργο. Τη δεκαετία του 1950 και του 1960 πέρασαν αρκετές σειρές από το Ιερό του σεπτού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του χωριού μου.
Οταν έκανε πολύ κρύο, ο παππούλης έλεγε στα παιδιά του Ιερού, να ψέλνουν από το Ιερό και όχι από το αναλόγιο. Τα λίγα κάρβουνα, που έφερνε, εζέσταιναν λίγο τα παγωμένα χεράκια τους. Ο παππούλης τούς έδινε, στο μεγάλο κρύο, λίγο κρασάκι, μια φέτα προσφορά και καμιά κουταλιά ζάχαρη για να τα στυλώνει.
Ο παππούλης τούς έλεγε να διαβάζουν δυνατά, καθαρά και με «στόμφο» τα ιερά βιβλία, για να γίνουν καλοί μαθητές. Κάποιες φορές τους έλεγε να προσεύχονται στην Παναγία, γιατί η Παναγία εισακούει καλύτερα τις προσευχές τους από τις δικές του. Τους μάθαινε να ψέλνουν. Μαζί έψελναν τον υπέροχο ύμνο «Η Παρθένος σήμερον, τον Προαιώνιον Λόγον…».
Τα παιδιά του Ιερού επρόκοβαν στα γράμματα. Στο γυμνάσιο είχαν πολύ καλές επιδόσεις, ιδιαίτερα στα Αρχαία και τα Νέα Ελληνικά. Μετά το σχολείο, όταν βγήκαν στη ζωή, ετήρησαν κάποιες αρχές που πήραν από τη «θητεία» τους στο Ιερό. Κράτησαν με την πίστη τους μια πνευματικότητα. Σμίλεψαν με την προσευχή τους ένα χαρακτήρα, που αντέχει τα ξεροβόρια και τις παγωνιές της ζωής, όπως αντέχει με σεμνότητα και ταπείνωση όσα έρχονται σαν χάρη, δωρεά και ευλογία, από την Κεχαριτωμένη Μεγάλη τους Μητέρα, την Παναγία. Στον Ναό Της υπηρέτησαν με δύσκολες συνθήκες, τη δεκαετία του 1950 και του 1960, ως μικροί Αγγελοι, σε όλα τα διακονήματα, εκείνα τα παγωμένα πρωινά των Σαρανταλείτουργων!…
Μιχαλης Ιω. Μιχαλακοπουλος