Κύριε διευθυντά
Στη σύγκρουση ελληνισμού και χριστιανισμού, για την επικράτηση της νέας θρησκείας, πολλοί αρχαίοι ναοί διασώθηκαν, γιατί μετατράπηκαν σε αντίστοιχους χριστιανικούς, όπως το Θησείον (μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γεωργίου) και Παρθενών (ναός της Παναγίας της Αθηνιώτισσας). Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ο Παρθενών μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό. Επί Ιουστινιανού Α΄ (527-565) πάντως καθαγιάσθηκε και ορίσθηκε να λέγεται «καθολική εκκλησία των Αθηνών» και άρχισαν να κηδεύονται γύρω από τον ναό οι νεκροί των επισκόπων και κληρικών· σε ανασκαφές, άλλωστε, του 1836 βρέθηκαν πολλά μνήματα, χριστιανικού κοιμητηρίου, μαρμάρινη επιγραφή «της αγιωτάτης εκκλησίας των Αθηνών», καθώς και νομίσματα χάλκινα και χρυσά. Το 1204 η εκκλησία συλήθηκε από τους Λατίνους και μετατράπηκε σε καθολική εκκλησία, «Santa Maria de Atene». Τέλος, επί Τουρκοκρατίας, έγινε μωαμεθανικό τέμενος (τζαμί), που βομβαρδίσθηκε το 1687 από τον Βενετό ναύαρχο Μοροζίνη.
Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Βασίλειος Β΄ (976-1025), περιώνυμος για τις νικηφόρες εκστρατείες κατά των Βουλγάρων, προσήλθε, ως ευλαβικός προσκυνητής, στον ιερό βράχο της Ακρόπολης, αναπέμποντας ευχαριστήρια επί τη νίκη του στον χριστιανικό ναό της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, κοσμώντας την εκκλησία με λαμπρά και πολυτελή αναθήματα. Με μια λυρική περιγραφή, ο Κωστής Παλαμάς εξιστορεί στον Εβδομο Λόγο της Φλογέρας του Βασιλιά (1910) τη θριαμβευτική κάθοδο του Βασιλείου Β΄ στην Αθήνα, προσκυνητή της Παναγίας στην Ακρόπολη, συνδέοντας έτσι τη βυζαντινή παράδοση με την αρχαία.
Παρόμοια, ο Γεώργιος Δροσίνης γράφει το 1912, στην ποιητική του συλλογή Πύρινη Ρομφαία «Το Προσκύνημα», που αναφέρεται, επίσης, στη συμβολική επίσκεψη – προσκύνημα του Βασιλείου Β΄ στο θείο βράχο της Ακρόπολης, φέρνοντας «τα νικητήρια στην Παναγιά Αθηνιώτισσα».
Στα παλαιότερα Νεοελληνικά Αναγνώσματα του Γυμνασίου από το 1919 ως το 1965 είχε ανθολογηθεί, εναλλακτικά, απόσπασμα από τον Εβδομο Λόγο του Κ. Παλαμά, με τίτλο «Ο νέος Αρης (Βουλγαροκτόνος)».
Το γε νυν έχον, ανθολογείται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ΄ Γυμνασίου ένα απόσπασμα από τον Τρίτο Λόγο της Φλογέρας του Βασιλιά, με τίτλο: «Υμνος στον Παρθενώνα»: λυρικός ύμνος στον αρχαίο ναό της ομορφιάς και του ελεύθερου πνεύματος.
Αναστασιος Αγγ. Στεφος, δ. φ. Ειδικός Γραμματέας της Π.Ε.Φ.