Κύριε διευθυντά
Ναι, είχε σλαβόφωνους η δυτική Μακεδονία στις αρχές του 20ού αι., αλλά δεν ήταν σλαβόφωνη. Η διατύπωση του ιστορικού ισχυρισμού ότι ο Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης «[…] επέκτεινε τις φιλοδοξίες του ελληνικού έθνους βαθιά μέσα στη σλαβόφωνη δυτική Μακεδονία […]», προβληματίζει. Βρίσκεται στη σελίδα 36 της μελέτης του κ. Θάνου Βερέμη «Εκσυγχρονισμός και συντήρηση από τον 19ο στον 21ο αιώνα», της σειράς «Εθνικές κρίσεις» που προσφέρει η «Καθημερινή» και επαναλαμβάνεται στη λεζάντα της φωτογραφίας του ιεράρχη (σελ. 37). Το πρόβλημα συνίσταται στο γεγονός ότι η δυτική Μακεδονία, λόγω της σύνθεσης του πληθυσμού της και των γλωσσών που μιλούσαν οι κάτοικοί της, δεν είναι δυνατόν επιστημονικώς να χαρακτηρίζεται σλαβόφωνη. Στις πόλεις κυριαρχούσαν οι ελληνόφωνοι – σε μερικές όπως η Κοζάνη και η Σιάτιστα 100%. Σε ευρύτατες περιοχές της υπαίθρου οι κάτοικοι μιλούσαν επίσης ελληνικά και σε άλλες τα ελληνικά και τα βλάχικα, ενώ οι βαλαάδες (δεκάδες χιλιάδες) εξισλαμισμένοι Ελληνες του 18ου αι. ήξεραν μόνον τα ελληνικά! Ακόμη και οι σλαβόφωνοι στη μεγάλη πλειοψηφία τους (πλην των γυναικών μεγάλης ηλικίας) ήταν δίγλωσσοι. «Εις την αγοράν (το παζάρι) Τσοτυλίου (όπου συνέρρεαν χιλιάδες χωρικοί από όλες τις ομάδες του πληθυσμού) γλώσσαν ομιλουμένην ακούει τις μόνον την ελληνικήν», γράφει ο δημοσιογράφος της «Αλήθειας» Θεσσαλονίκης, ακριβώς εκείνη την εποχή. Προκαλεί, λοιπόν, απορία, πώς επιστήμονας του κύρους του κ. Βερέμη, κάνει τέτοια γενικευμένη διατύπωση, που μάλλον δεν επιτρέπει στον εαυτό της το ευεργέτημα της ασάφειας.
Γερασιμος Μιχαηλ Δωσσας, Θεσσαλονίκη