Κύριε διευθυντά
Σχετικά με την παρενδυσία, την οποία ανέφερε σε επιστολή του (10/7/2019) ο ιατρός κ. Αντώνιος Παπαγιάννης, ο Ιπποκράτης (Περί αέρων 22, επ.) γράφει ότι οι Σκύθες «[…] νομίσαντες τι ημαρτηκέναι τω θεώ […] ενδύονται στολήν γυναικείην καταγνόντες εωυτών ανανδρείην». (Φορούν γυναικεία ρούχα και καταλογίζουν στον εαυτό τους πως δεν είναι άντρες, επειδή πιστεύουν ότι έχουν αμαρτήσει απέναντι στη θεά Αφροδίτη.) Και ο μεν Ιπποκράτης αποδίδει «τούτο το πάθος» στο γεγονός ότι ιππεύουν συνεχώς: «[…] Υπό της ιππασίης κέδματα λαμβάνει, άτε αεί κρεμαμένων από των ίππων τοις ποσίν. Επειτα αποχωλούνται και ελκούνται τα ισχία […]».
Ο Ηρόδοτος (Κλειώ 106) μας διηγείται την ιστορία και την πρόληψη για το «ημαρτηκέναι»: Οταν οι Σκύθες νίκησαν τους Μήδους και κατευθύνονταν στην Αίγυπτο, αφού ο Ψαμμήτιχος τους εξαγόρασε και τους έπεισε να γυρίσουν πίσω, κάποιοι από αυτούς, περνώντας από το ιερό της Ουρανίας Αφροδίτης στην Ασκάλωνα της Συρίας, το βεβήλωσαν και το λεηλάτησαν. Η θεά εξοργίστηκε και εξαπέλυσε εναντίον τους και των απογόνων τους «το νόσημα της θηλυπρέπειας» (Εκδόσεις Ζήτρος, μετάφραση Γαβριήλ Συντομόρου). «[…] Τοίσι δε των Σκυθέων συλήσασι το ιρόν το εν Ασκάλωνι και τοίσι τούτων αιεί εκγόνασι ενέσκηψε η θεός θήλεαν νούσον […]».
Το αποτέλεσμα ήταν να αποτυγχάνουν κάθε φορά που πλησίαζαν τις γυναίκες τους και αυτοτιμωρούμενοι να μετέρχονται την παρενδυσία και να αποδέχονται το όνομα-χαρακτηρισμό «Ανδρόγυνοι». Περαιτέρω ο Ιπποκράτης παρατηρεί ότι το φαινόμενο επιχωριάζει στους πλούσιους που έχουν άλογα –«επί αστράβης οχούμενοι» συνεχώς– όπως θα έλεγε ο «Αδύνατος» του Λυσία και όχι στους φτωχότερους Σκύθες. Νομίζω, πάντως, ότι η εξελισσόμενη και προηγμένη νεότερη ιατρική επιστήμη δεν αποδέχεται τους όρους «νούσος» και «πάθος».
Ή μήπως το θέμα στασιάζεται και μεταξύ των ειδικών επιστημόνων; Ισως θα μπορούσαν οι ειδήμονες να δώσουν μια ακριβή και τεκμηριωμένη απάντηση.
Γερασιμος Μιχαηλ Δωσσας, Θεσσαλονίκη