Κύριε διευθυντά
Ο μεγάλης κλίμακας πλούτος της χώρας, φαύλος και ενάρετος, έχασε την ευκαιρία κατά την πρόσφατη οικονομική κρίση να κάνει, έστω και ελάχιστα, ευεργετική την παρουσία του επ’ ωφελεία της δεινά δοκιμαζόμενης – αναξιοπαθούσας πατρίδας. Τι άραγε συνέβη και η φλογερή φιλοπατρία που εκδηλώθηκε με τη μορφή της εμβληματικής ευεργεσίας του 19ου αιώνα δεν είχε έκτοτε τη συνέχειά της;
Εκείνοι οι βαθύπλουτοι ομοεθνείς μας, μολονότι σε συνεχή αντιμαχία με τους εσωτερικούς δαίμονές τους, κατόρθωσαν σε κάποια στιγμή του βίου τους να γίνουν εντυπωσιακά δοτικοί προς τη «διακονιάρα πατρίδα». Για πολλούς είχε έλθει η ώρα να αναφωνήσουν το «αρκετά ηργάσθην περί εμαυτού» του Νικ. Στουρνάρη. Και να που η ευκαιρία τούς χτυπά την πόρτα για δεύτερη φορά μέσα σε μία δεκαετία. Σε λίγο, μόλις η τρέχουσα κρίση του κορωνοϊού μετακινηθεί από το πεδίο της δημόσιας υγείας σε αυτό της οικονομίας, η χώρα θα χρειαστεί έναν νέο πατριωτισμό για την επανεκκίνησή της. Είτε με τη μορφή των μεγάλης πνοής επενδύσεων ή με αυτή της μεγάλης κλίμακας ευεργεσίας.
«Γαλουχούμαι, Μορφώνομαι, Εκπαιδεύομαι, Εργάζομαι, Διευθύνω, Ηγούμαι, Οραματίζομαι, Ανταποδίδω είναι οι παράγοντες, τα μεγα-δομικά στοιχεία της εξελικτικής πορείας μιας ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στον συμπατικό χρόνο που της εκχωρείται». Ή, με τα λόγια της Μελίντα Γκέιτς, συζύγου του Μπιλ Γκέιτς, η οποία ασχολούμενη με τη διοίκηση του τεράστιου φιλανθρωπικού fund Gates – Buffett έχει δηλώσει: «Αν έφτασες σε κάποιο επίπεδο επιτυχίας, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάπου, κάποτε, κάποιος σε έφερε στη ζωή, κάποιος άλλος σου έδωσε μια ιδέα, άλλος μια κατεύθυνση, ένας ακόμη μια έμπνευση, μια ευκαιρία ή απλώς ένα παράδειγμα ή μια ενθάρρυνση». Και η άποψη του Γουόρεν Μπάφετ: «Στα παιδιά πρέπει να αφήνουμε αρκετά χρήματα ώστε να κάνουν αυτά που επιθυμούν, αλλά όχι (τόσο) αρκετά ώστε να μην κάνουν τίποτα…».
Οι ΗΠΑ, σε κρίση οι ίδιες, είναι σκιά του μεταπολεμικού θάμβους ενός σχεδίου Μάρσαλ, ενώ κάθε ευρωπαϊκή βοήθεια ίσως να έχει και αλήστου μνήμης αποκρουστικά μνημονιακά χαρακτηριστικά. Η ιδέα για ένα μεσοπρόθεσμο «ελληνικό σχέδιο Μάρσαλ» θα ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία επανεισροής ελληνικών επιχειρηματικών κεφαλαίων. Τα κεφάλαια αυτά υπάρχουν. Τα είδαμε είτε να αποσύρονται από την οικονομία κατά τις φάσεις της αποβιομηχανοποίησής της είτε να ενθυλακώνονται ως παρά φύσιν χρηματιστηριακές υπεραξίες.
Γιωργος Ι. Κωστουλας, Βούλα