Ποιες έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μας. Πώς διαμορφώνονται οι επιδόσεις του εγχώριου οικοσυστήματος των startups.
Η πρόσβαση σε καταρτισμένο προσωπικό, οι ποιοτικές υποδομές, η ολοκληρωμένη σύνδεση –τουλάχιστον πριν από την επέλαση της πανδημίας– των ελληνικών αεροδρομίων με το εξωτερικό και το καλό κλίμα της Ελλάδας αποτελούν μαγνήτη για τις γερμανικές τεχνολογικές εταιρείες και εν γένει τους ξένους παίκτες του οικοσυστήματος των startups. Δίχως βέβαια αμφισβήτηση, η πολιτική και οικονομική αστάθεια των τελευταίων χρόνων αποθάρρυνε τις εταιρείες τεχνολογίας από την αλλοδαπή να εγκατασταθούν στην Ελλάδα.
Οι προσπάθειες όμως που καταβάλλονται προκειμένου η χώρα να καταστεί περισσότερο φιλική στις ξένες επενδύσεις, σε συνδυασμό με πρωτοβουλίες, όπως το ταμείο «Φαιστός», το οποίο θα χρηματοδοτεί επενδύσεις με αντικείμενο την ανάπτυξη εφαρμογών και υπηρεσιών 5G, αναμένεται να κινητροδοτήσουν ολοένα και περισσότερες ξένες εταιρείες να δημιουργήσουν στη χώρα μας. Η τάση αυτή, έστω δειλά δειλά, έχει αρχίσει να εκδηλώνεται τα τελευταία χρόνια, οπότε γερμανικές εταιρείες τεχνολογίας εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, ενώ σημαντικές είναι και οι εξαγορές ελληνικών νεοφυών εταιρειών από το Βερολίνο.
Οι περιπτώσεις που ξεχωρίζουν
Γύρω από τη… λίμνη των Ιωαννίνων έχει δημιουργηθεί ένα πολύ σημαντικό κέντρο έρευνας και τεχνολογίας, καθώς θυγατρικές πολυεθνικών γερμανικών τεχνολογικών ομίλων έχουν εγκατασταθεί στην πόλη. Το εγχείρημα της δημιουργίας ενός πόλου καινοτομίας στα Γιάννενα ξεκίνησε το 2017 από τον Γερμανό Γιορκ Ροκενχάουζερ (Jörg Rockenhäuser), επικεφαλής της επενδυτικής εταιρείας Permira για τις γερμανόφωνες χώρες (Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία), και τον Βασίλη Τριάδη, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας P&I Personal & Informatik AG. Οι δυο τους αποφάσισαν τη δημιουργία ενός κέντρου καινοτομίας στα Ιωάννινα από την πλευρά της γερμανικής εταιρείας πληροφορικής P&I, που έχει ως κύρια δραστηριότητα την εξέλιξη/βελτίωση/ανάπτυξη εφαρμογών λογισμικού, η οποία ίδρυσε την P&Ι Ελλάς. Η τελευταία μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο συμπλήρωσε τρία χρόνια παρουσίας στην πόλη των Ιωαννίνων, την οποία επέλεξε διότι διαθέτει ένα τοπικό οικοσύστημα που ευνοεί την καινοτομία, υψηλό επίπεδο ακαδημαϊκών φορέων και εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Σημαντικό βέβαια ρόλο διαδραμάτισε και το γεγονός ότι το τεχνολογικό πάρκο Ιωαννίνων είναι εξελιγμένο, διαθέτοντας, μεταξύ άλλων, σύνδεση 1 Gb με οπτική ίνα.
Τον Νοέμβριο του 2019 εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα και η TeamViewer, που αναπτύσσει το ομώνυμο λογισμικό υπολογιστή για απομακρυσμένο έλεγχο, κοινή χρήση επιφάνειας εργασίας, μεταφορά αρχείων μεταξύ υπολογιστών και ηλεκτρονικών διασκέψεων και διαθέτει ως μεσοπρόθεσμο στόχο την αύξηση του προσωπικού της σε 200 άτομα.
Σημαντικές γερμανικές εταιρείες τεχνολογίας έχει καταφέρει να προσελκύσει και η Θεσσαλονίκη. Δεν είναι τυχαίο ότι η Prodyna, μία από τις ηγέτιδες εταιρείες παροχής υπηρεσιών ψηφιακού νέφους (cloud) εγκαταστάθηκε το 2018 στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας. Ενδεικτικά, η λίστα των γερμανικών τεχνολογικών εταιρειών που βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη περιλαμβάνει τη γερμανική «exciting AG», η οποία προσφέρει σειρά υπηρεσιών υποστήριξης σε εταιρείες, όπως η λήψη παραγγελιών, η διαχείριση ασφάλισης προϊόντων, η γραμματειακή υποστήριξή κά. Όπως και την θυγατρική της γερμανικής εταιρείας πληροφορικής noris network που ιδρύθηκε το 2016 στη Θεσσαλονίκη. Από το 2016 λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη και η Comquent, που παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις Πληροφορικής και υποστήριξης εταιρειών στους τομείς των ηλεκτρονικών πωλήσεων και των τηλεπικοινωνιών.
Σημαντική παρουσία διαθέτει, με γραφεία στην Αθήνα, και η OHB Hellas, θυγατρική εταιρεία του γερμανικού πολυεθνικού ομίλου τεχνολογίας OHB, με βασικό πεδίο δραστηριότητας τη διαστημική τεχνολογία. Πρόκειται για τομέα για τον οποίο Ελλάδα και Γερμανία προκρίνουν ισχυρή διμερή συνεργασία, όπως προέκυψε κατά το ελληνογερμανικό οικονομικό φόρουμ που έλαβε χώρα τον περασμένο Μάρτιο στο Βερολίνο.
Οι εξαγορές
Το success story που συνοδεύει σειρά ελληνικών νεοφυών εταιρειών έχουν, έγκαιρα, εντοπίσει γερμανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί στους οποίους ανήκουν οι περισσότερες συμφωνίες εξαγοράς και συγχωνεύσεων (M&A) που αφορούν ελληνικές startups. Η πιο πρόσφατη και μεγαλύτερη, σε επίπεδο αξίας, περιλαμβάνει την απόκτηση, έναντι 305 εκατ. ευρώ (360 εκατ. δολ.), από τη γερμανική πολυεθνική Delivery Hero, της πλατφόρμας ειδών διατροφής InstaShop, που έχουν ιδρύσει ο Γιάννης Τσιώρης και η Ιωάννα Αγγελιδάκη. Η επιτυχία της εφαρμογής στηρίχτηκε και στο κενό που υπήρχε στην αγορά του Ντουμπάι ως προς τη δυνατότητα διαδικτυακής προμήθειας και αποστολής ειδών διατροφής, με την InstaShop να διατηρεί τεχνολογικό κέντρο στη Θεσσαλονίκη.
Η Delivery Hero είχε, κατά το παρελθόν, εξαγοράσει και την ιστοσελίδα Deliveras.gr και ελέγχει τις περισσότερες εφαρμογές διαδικτυακών παραγγελιών, καθώς υπό τον έλεγχό της έχουν περιέλθει τα e-food.gr και clickdelivery.gr.
Τo 2017 τα «νερά» είχε ταράξει η εξαγορά της εφαρμογής παροχής υπηρεσιών μετακίνησης μέσω ταξί Beat –που τότε αποκαλούνταν Taxibeat– από τη MyTaxi της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Daimler. Το τίμημα της συναλλαγής ήταν άνω των 40 εκατ. ευρώ.
Πριν από περισσότερα από τρία χρόνια, μία ακόμη γερμανική εταιρεία, η Friends4Media, είχε προχωρήσει στην εξαγορά της εφαρμογής παιχνιδιών γνώσης Quizdom.
Σε φάση ωρίμανσης
Οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις και ευρύτερα το εγχώριο οικοσύστημα των startups εισέρχεται σε φάση ωρίμανσης, παρότι συνεχίζει να κατατάσσεται χαμηλότερα σε σύγκριση με εκείνο άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, όπως της Πορτογαλίας, της Ισπανίας αλλά και της Ιταλίας.
Ωστόσο, διατηρεί προβάδισμα έναντι χωρών όπως η Ρουμανία και η Τουρκία, των οποίων οι επιδόσεις αξιολογούνται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το 2019. Αυτό φανερώνει η έκθεση StartupBlink Global Ecosystem Report για το 2020, που χαρτογραφεί και αξιολογεί τα startup οικοσυστήματα 1.000 πόλεων σε 100 χώρες. Η έκθεση έλαβε υπόψη και τις αλλαγές που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού, γεγονός που συνέβαλε στην αξιολόγηση της ανθεκτικότητας του παγκόσμιου οικοσυστήματος. Αυτό γιατί σε χώρες που επλήγησαν από την πανδημία, όπως η Ιταλία, η Ελβετία ή η Ιρλανδία, νέοι επιχειρηματίες κινητοποιήθηκαν για την εξεύρεση καινούργιων τεχνολογικών λύσεων που σχετίζονται με την COVID-19.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 44η θέση σε σύνολο 100 χωρών, έχοντας απολέσει δύο θέσεις σε σύγκριση με τα αποτελέσματα της περσινής έκθεσης. Ωστόσο, η χαμηλότερη αυτή επίδοση της Ελλάδας δεν σημαίνει ότι το εγχώριο οικοσύστημα βρίσκεται σε κάμψη. Απλώς άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Βραζιλία, η οποία ανέβηκε 17 θέσεις, ή η Νορβηγία, που σκαρφάλωσε στην 33η θέση από 46η το 2019, αναπτύσσονται ταχύτερα.
Σύμφωνα με την έκθεση, η διολίσθηση των τουριστικών εσόδων λόγω του κορωνοϊού αποτελεί ένα πρώτης τάξεως «καμπανάκι» ότι η νέα επιχειρηματικότητα θα πρέπει να συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης της χώρας από τον κλάδο του τουρισμού.
Όπως, εξάλλου, έχει αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της StartupBlink Έλι Ντέιβιντ, ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας είναι πως υπάρχουν αρκετοί ταλαντούχοι Έλληνες ιδρυτές οι οποίοι αντιλαμβάνονται πως πρέπει να εγκατασταθούν σε άλλες χώρες λόγω προβλημάτων όπως η γραφειοκρατία. Ο κ. Ντέιβιντ αξιολογεί ως θετική την προσθήκη της Ρόδου στη λίστα των περιοχών που θεωρούνται κέντρα καινοτομίας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ρόδος, Ιωάννινα), ωστόσο, παρά τις προσδοκίες, η Αθήνα υποχώρησε κατά έξι θέσεις (107η) σε σχέση με πέρυσι και δεν κατάφερε να βρεθεί μεταξύ των 100 κορυφαίων πόλεων που αποτελούν κέντρα καινοτομίας. ■