H νέα χρονιά ξεκινάει με διάχυτη αίσθηση αισιοδοξίας, καθώς διαφαίνονται πλέον εκ νέου οι προοπτικές ανάκαμψης και επιστροφής σε αναπτυξιακή τροχιά της οικονομίας και κατ’ επέκταση της χρηματιστηριακής αγοράς.
Το 2020 σημαδεύτηκε από την πρωτόγνωρη παγκόσμια υγειονομική κρίση που προκάλεσε η Covid-19, κλονίζοντας και αφήνοντας τα σημάδια της αδιακρίτως στις οικονομίες του παγκόσμιου χάρτη. Οι χρηματιστηριακές αγορές δεν έμειναν αλώβητες, καθώς υπέστησαν σοβαρότατους κλυδωνισμούς μέσα σε κλίμα γενικής αβεβαιότητας και αδυναμίας αποτίμησης των τελικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Ταυτόχρονα, όμως, η πρωτοφανής κρίση λειτούργησε καταλυτικά ως επιταχυντής του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά και της επαναφοράς της δημοσιονομικής παρέμβασης στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη. Στην Ευρώπη αυτή η αλλαγή μετουσιώθηκε με τη δημιουργία του RRF και τη διοχέτευση τεράστιου ύψους κεφαλαίων, δίνοντας έμφαση στην ψηφιακή μεταρρύθμιση των χωρών-μελών και στην πράσινη ανάπτυξη. Με το Brexit στον ορίζοντα, η Ευρώπη κατάφερε να συγκλίνει σε κάποιες αποφασιστικές κινήσεις, για να είναι σαφώς πιο ισχυρή και καλύτερα προσαρμοσμένη στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις.
Τα νέα και οι εξελίξεις δημιουργίας εμβολίων κατά της Covid-19 επέδρασαν καθοριστικά στη σηματοδότηση αναστροφής του κλίματος και στις χρηματιστηριακές αγορές, οι οποίες με πρώτη την ελληνική έχουν ήδη εισέλθει σε τροχιά επανάκαμψης.
Τα 32 δισ. ευρώ που θα λάβει η χώρα μας μετά την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης είναι καταφανές ότι θα λειτουργήσουν ως καταλύτης στην επίσπευση μιας σειράς μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, επισπεύδοντας την επαναφορά της οικονομίας στην ανάπτυξη και ενδυναμώνοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας διεθνώς. Ένας καθοριστικός τομέας στον οποίο σχεδιάζεται να κατευθυνθεί σε σημαντικό βαθμό η χρηματοδότηση είναι, μεταξύ άλλων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του δημόσιου μηχανισμού, γεγονός που θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη και στον ιδιωτικό τομέα. Η ταχύτητα και η αποτελεσματική αξιοποίηση των κεφαλαίων αυτών μπορούν να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την εγχώρια κεφαλαιαγορά, μείζονος σημασίας για την περαιτέρω ενίσχυση αυτής είναι τόσο οι προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη όσο και το πακέτο προτάσεων της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που κινείται στην κατεύθυνση της στρατηγικής ανάπτυξης της ελληνικής Κεφαλαιαγοράς.
Η έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη παρουσιάζει στο σύνολό της ένα συνεκτικό σχέδιο ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία, προβλέποντας συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της εγχώριας κεφαλαιαγοράς. Το πρόσφατο νομοσχέδιο για την Εταιρική Διακυβέρνηση κινείται επίσης στην κατεύθυνση που υποδεικνύει η Επιτροπή Πισσαρίδη για την ενίσχυση της αξιοπιστίας της εγχώριας κεφαλαιαγοράς και την ουσιαστικότερη ανάδειξη της αξίας των εισηγμένων επιχειρήσεων.
Τα προτεινόμενα από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων μέτρα κινούνται σε τέσσερις κεντρικούς άξονες: φορολογικά κίνητρα για επιχειρήσεις και επενδυτές, θεσμικές παρεμβάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της αξιοπιστίας και διαφάνειας της αγοράς, κίνητρα ενθάρρυνσης επενδύσεων στην «πράσινη ανάπτυξη» και έμφαση σε θέματα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού. Οι άξονες αυτοί εντάσσονται στην προοπτική των δυναμικών εξελίξεων που προδιαγράφει η επιταχυνόμενη ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών.
Στον δυτικό κόσμο, τα Χρηματιστήρια αποτελούν βασικό μοχλό ισόρροπης άντλησης κεφαλαίων για την επιχειρηματικότητα μεταξύ δανεισμού και ιδίων κεφαλαίων.
«Επίτευγμα» για την εγχώρια αγορά κατά τη δεκαετία της κρίσης αποτέλεσε το γεγονός ότι το ενδιαφέρον του διεθνούς επενδυτικού κοινού παρέμεινε σταθερά υψηλό, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο είναι προφανές ότι οι αγορές διανύουν μια δεύτερη φάση «επανάστασης», με την επίδραση της ψηφιοποίησης στον παραγωγικό ιστό να καταγράφεται καταλυτική.
Είναι βέβαιο ότι και η επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα με την οποία η ενσωμάτωση της ψηφιοποίησης θα εναρμονισθεί χρονικά με αυτή των υπόλοιπων ανεπτυγμένων αγορών.
Από την έναρξη της πανδημίας έως και σήμερα, ο Όμιλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών δεν σταμάτησε να δρομολογεί αναπτυξιακές δράσεις, πολλές από τις οποίες δημιουργήθηκαν ακριβώς για να λειτουργήσουν ως πειστική απάντηση στο νέο περιβάλλον που προκάλεσε η πανδημία.
Συνελεύσεις εξ αποστάσεως
Δημιουργήθηκαν υπηρεσίες προς εξυπηρέτηση των εισηγμένων εταιρειών αλλά και των μελών του Χρηματιστηρίου μέσω διαδικτύου στις νέες ιδιαίτερες συνθήκες.
Χαρακτηριστικά, με την Πλατφόρμα AXIA e-Shareholders’ Μeeting κατέστη δυνατή η πραγματοποίηση Γενικών Συνελεύσεων εξ αποστάσεως. Ελήφθησαν τα στοιχεία των επενδυτών, όπως αυτά καταγράφονται στο Σύστημα Άυλων Τίτλων, τόσο για την εκδήλωση ενδιαφέροντος των μετόχων όσο και για ψηφοφορία και καταμέτρηση των αποτελεσμάτων, ενώ πραγματοποιήθηκε σύνδεση με την πλατφόρμα τηλεδιασκέψεων προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή των μετόχων στις Γενικές Συνελεύσεις. Η πλειονότητα των εισηγμένων εταιρειών κάνουν χρήση αυτής της εφαρμογής δίνοντας τη δυνατότητα στους μετόχους τους να συμμετάσχουν στις διαδικασίες της Γενικής Συνέλευσης, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να μεταβούν στον χώρο όπου αυτή διεξάγεται. Η διαρθρωτική αυτή αλλαγή που ήρθε ως μέτρο ανάσχεσης της πανδημίας έχει τεράστια συμβολή στην αξιοποίηση της δυναμικής που η πολυμετοχικότητα μπορεί να προσδώσει στην επιτάχυνση της οικονομίας και στον πολλαπλασιασμό των διαρθρωτικά διαθέσιμων κονδυλίων.
Τα σημάδια ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας στέλνουν εμφανή μηνύματα αισιοδοξίας και για την εγχώρια οικονομία. Καταλύτη στη δημιουργία μιας νέας δυναμικής θα αποτελούσε η αξιοποίηση της εγχώριας αγοράς για τις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, είναι βέβαιο πως σε αυτό το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται, το Χρηματιστήριο είναι έτοιμο να διαδραματίσει τον ρόλο που του αναλογεί στη σύντονη προσπάθεια εξόδου από την κρίση και στην απαραίτητη αλλά και επωφελή για όλους αναμόρφωση του παραγωγικού ιστού της χώρας.