«Το ΚΙΝΑΛ είναι υπεύθυνη δύναμη εθνικής συνεννόησης και εξόδου από την κρίση, που θα αποτελέσει το δυνατό αντίβαρο τόσο στις συντηρητικές πολιτικές όσο και στον ανεύθυνο λαϊκισμό». Το παραπάνω απόσπασμα από την τοποθέτηση της Φώφης Γεννηματά στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Κινήματος την περασμένη Τετάρτη αποτελεί πάγιο κομμάτι της προεκλογικής του ρητορικής, που ελάχιστα έχει αλλάξει ενόψει εθνικών εκλογών, συγκριτικά με την περίοδο πριν από τις ευρωεκλογές.
Αλλωστε, το 7,7% που έλαβε στις 26 Μαΐου έγινε δεκτό με πολλαπλές αναγνώσεις και δεν άλλαξε ριζικά τον ρόλο του στο πολιτικό σκηνικό: Από τη μία, του χάρισε την τρίτη θέση στην οποία στόχευε. Από την άλλη, δεν ήταν το ευδιάκριτο εκείνο ποσοστό που θα εδραίωνε εμφατικά τη θέση του στον πολιτικό χάρτη, τόσο σε σχέση με τους ευρύτερους συσχετισμούς όσο και στη μάχη με τον ΣΥΡΙΖΑ για τον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Το ερώτημα
Με τα παραπάνω δεδομένα, το ερώτημα για τη μετεκλογική στάση της παράταξης παραμένει, όχι μόνο στο παρασκήνιο, αλλά και στο προσκήνιο των συζητήσεων. Πώς αντιλαμβάνεται, λοιπόν, η Χαρ. Τρικούπη την «εθνική συνεννόηση» και τον ρόλο του «αντίβαρου», τον οποίο διεκδικεί εκ νέου στις 7 Ιουλίου; Πρόκειται για ένα ερώτημα που δεν συζητείται μόνο μεταξύ των ψηφοφόρων, αλλά τέθηκε ανοιχτά και στο Πολιτικό Συμβούλιο που ακολούθησε την αποχώρηση του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Η κ. Γεννηματά, στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής την Τετάρτη, έδωσε μία «καθαρή απάντηση», όπως η ίδια υποστήριξε. Τόνισε ότι η αυτόνομη πορεία του ΚΙΝΑΛ είναι αδιαπραγμάτευτη, ενώ αναφέρθηκε εκτενώς στη στάση που θα έχει το κόμμα ως αντιπολίτευση. Στάση, όπως ανέφερε, ενάντια σε «κάθε κίνδυνο αποσταθεροποίησης και κάθε απόπειρα που θα βλάψει την πολιτική ομαλότητα». Και, το βασικότερο, «με θετική και ουσιαστική συμβολή» σε μια σειρά από ζητήματα, όπως τα εθνικά θέματα, η αλλαγή του εκλογικού νόμου, η συνταγματική αναθεώρηση και η επαναδιαπραγμάτευση με τους εταίρους για πτυχές της συμφωνίας που υπέγραψε η απερχόμενη κυβέρνηση, όπως τα πρωτογενή πλεονάσματα. Εν ολίγοις, η ηγεσία του Κινήματος άφησε να εννοηθεί ότι προτίθεται να προσφέρει συναίνεση προς την επόμενη κυβέρνηση σε κάποια πεδία, ακόμη και σε περίπτωση αυτοδυναμίας της.
Το μείζον ζήτημα, ωστόσο, παραμένει το τι θα πράξει σε αντίθετο ενδεχόμενο, όπου παρουσιάζει ενδιαφέρον να σημειωθούν οι απόψεις που έχουν καταγραφεί από σημαντικά στελέχη. Η Χαρ. Τρικούπη, αν και μιλάει για συνεννόηση, στο συγκεκριμένο θέμα δεν ανοίγει τα χαρτιά της, ισχυριζόμενη ότι η στάση της θα κριθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα. Την ίδια ώρα, η επίσημη θέση που εκφράστηκε από την κ. Γεννηματά και στο συνέδριο του Μαρτίου, είναι ότι οποιαδήποτε ενδεχόμενη προγραμματική συμφωνία με άλλο κόμμα, θα προχωρήσει με απαραίτητη προϋπόθεση να αποτελεί βάση της το «Σχέδιο Ελλάδα», δηλαδή το σχέδιο διακυβέρνησης του ΚΙΝΑΛ.
Σε ανάλογη τοποθέτηση, ως προς το κριτήριο των αποτελεσμάτων, έχει προβεί και ο Νίκος Ανδρουλάκης. Ο επανεκλεγείς ευρωβουλευτής έχει υποστηρίξει ότι η συμμετοχή σε κυβέρνηση συνεργασίας θα έχει νόημα για την παράταξη μόνο αν το ποσοστό που θα λάβει στις κάλπες θα είναι επαρκές για μην αποτελεί τον «φτωχό συγγενή», όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος, εμμέσως αλλά και ξεκάθαρα, σε αρκετές τοποθετήσεις του έχει θέσει ως στόχο ένα διψήφιο ποσοστό, που αποτελεί πλέον και σημαντική πρόκληση για το ΚΙΝΑΛ, με δεδομένη την επίδοσή του στις ευρωεκλογές.
Από εκεί και πέρα, η ρήξη με τον Ευάγγελο Βενιζέλο έφερε στην επιφάνεια και άλλες απόψεις, όπως εκείνη του Λεωνίδα Γρηγοράκου, ο οποίος θεωρείται και στέλεχος που βρίσκεται κοντά στον πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και εξέφρασε ανοιχτά τη διαφωνία του για τους χειρισμούς της ηγεσίας στο θέμα του ψηφοδελτίου Επικρατείας.
Ο κ. Γρηγοράκος σε τοποθέτησή του είχε ταχθεί κατά του ενδεχόμενου ακυβερνησίας της χώρας την επομένη των εθνικών εκλογών, ενώ βέβαιο θεωρείται ότι υπάρχουν και άλλα στελέχη που υιοθετούν αυτή την άποψη.
Τέλος, υπάρχει και ο παράγοντας Γιώργος Παπανδρέου. Ο επικεφαλής του ΚΙΔΗΣΟ έχει χαρακτηρίσει «στρατηγικό αντίπαλο» τη Δεξιά και θεωρείται πολύ δύσκολο να συναινέσει σε συνεργασία με τη Ν.Δ.
Το δίλημμα
Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι η Φώφη Γεννηματά ενδέχεται να βρεθεί μπροστά σε ένα δίλημμα που θα συνιστά και μια πολύ δύσκολη άσκηση ισορροπίας. Στη μία πλευρά υπάρχει η σταθερή θέση του ΚΙΝΑΛ περί αυτόνομης πορείας, αλλά και το αφήγημα περί προοδευτικής διεύρυνσης που αναπτύχθηκε μετά τις ευρωεκλογές, το οποίο πιθανόν να φθαρεί πρόωρα αν κληθεί να συνεργαστεί με τη Νέα Δημοκρατία.
Από την άλλη είναι η πίεση ενδεχόμενης ακυβερνησίας και νέας εκλογικής αναμέτρησης με απλή αναλογική, υπό τον κίνδυνο της πολιτικής αποσταθεροποίησης, τον οποίο, όπως ανέφερε η κ. Γεννηματά στην Κεντρική Επιτροπή, το ΚΙΝΑΛ είναι εδώ για να αποτρέψει.
Κοινός παρονομαστής και στις δύο πλευρές –που καθιστά και την εξίσωση ακόμη πιο δύσκολη–, οι εσωκομματικές ισορροπίες που η ίδια ενδεχομένως θα κληθεί να διαχειριστεί.