Τις κυριότερες παρεμβάσεις για την «κυβερνησιμότητα» Δήμων και Περιφερειών, οι οποίες θα συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί αύριο από την κυβέρνηση, αποκαλύπτει η «Κ». Η προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση αντιμετωπίζει με τρόπο συνολικό τα μεγάλα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την εφαρμογή της απλής αναλογικής στην Αυτοδιοίκηση, καθώς σε 220 δήμους (σε σύνολο 332) και σε 7 περιφέρειες (σε σύνολο 13) ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης δεν διαθέτουν την αναγκαία πλειοψηφία στα δημοτικά και περιφερειακά αντίστοιχα συμβούλια, ώστε να εφαρμόσουν το πρόγραμμα για το οποίο εκλέχθηκαν από τους πολίτες.
Υπενθυμίζεται ότι οι νέες αρχές σε Δήμους και Περιφέρειες θα αναλάβουν καθήκοντα από τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα συγκροτηθούν τα συμβούλια και οι επιτροπές που αποτελούν σημαντικούς πυλώνες της διοίκησης. Αμεσα το υπουργείο Εσωτερικών θα προχωρήσει στη σύνταξη νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να ξεκαθαριστούν και οι αρμοδιότητες ανάμεσα στους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης.
Οι προτεραιότητες
Ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος μιλώντας στην «Κ», προαναγγέλλει δύο νέους εκλογικούς νόμους, έναν για τις εθνικές εκλογές και έναν για την Αυτοδιοίκηση, τη μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους δήμους, το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων ανάμεσα στους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης, ενώ χαρακτηρίζει τις προσλήψεις που έχουν εξαγγελθεί σε Υγεία και αστυνομία «επείγουσες και αναγκαίες».
Σύμφωνα με τη ρύθμιση που αναμένεται να κατατεθεί, δύο ή περισσότερες δημοτικές παρατάξεις μπορούν να συνεργαστούν ώστε να λογίζονται στο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο ως μία, χωρίς ωστόσο να χάνουν την αυτοτέλειά τους κατά το πρότυπο της δημιουργίας συμμαχικών κυβερνήσεων στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Απαραίτητα σε αυτή τη συμμαχική δημοτική ή περιφερειακή «κυβέρνηση» θα πρέπει να συμμετέχει και ο εκλεγείς δήμαρχος ή περιφερειάρχης και η παράταξή του. Η εν λόγω σύμπραξη μπορεί να αποφασιστεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή της θητείας των νέων αυτοδιοικητικών αρχών και για την επισημοποίησή της θα υπογράφεται και θα υποβάλλεται σχετικό πρακτικό στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου.
Η νομοθετική ρύθμιση η οποία αναμένεται να κατατεθεί, θα περιέχει επίσης παρεμβάσεις που αφορούν τη συγκρότηση της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής, καθώς και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων αυτών των δύο επιτροπών, οι οποίες έτσι κι αλλιώς αποτελούν βασικά όργανα άσκησης πολιτικής αλλά και διοίκησης. Ωστόσο τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια θα εξακολουθήσουν να έχουν την πλειονότητα των αρμοδιοτήτων που ασκούν με βάση τον «Κλεισθένη». Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης προβλέπει ότι η πλειοψηφία των μελών τόσο της οικονομικής όσο και της επιτροπής ποιότητας ζωής θα προέρχεται από τον συνδυασμό με τον οποίο έχει εκλεγεί ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, με την εισαγωγή συγκεκριμένου συστήματος εκλογής.
Παράλληλα διευρύνεται ο ρόλος των δύο αυτών επιτροπών, καθώς αναλαμβάνουν επιπλέον κάποιες αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου. Σύμφωνα με τον νομοθέτη, με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης που εκλέχθηκαν, θα έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τις εξαγγελίες και τους στόχους τους για την επίτευξη των οποίων άλλωστε θα κριθούν από τους πολίτες. Οσον αφορά την ψήφιση του προϋπολογισμού του δήμου όπως και του τεχνικού προγράμματος, τα οποία αποτελούν τα βασικά εργαλεία παραγωγής έργου στους δήμους, δίνεται η δυνατότητα στις παρατάξεις που δεν θα συμμετέχουν στο «κυβερνητικό σχήμα» να καταθέσουν τη δική τους αντιπρόταση, διεκδικώντας την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του συμβουλίου, προκειμένου να περάσει η πρότασή τους. Ο δήμαρχος και ο περιφερειάρχης επίσης μέσω της ρύθμισης που θα κατατεθεί, προβλέπεται να έχουν την πλειοψηφία και σε όλα τα νομικά πρόσωπα του οργανισμού του δήμου, ώστε να μην επιχειρείται να εφαρμόζονται αντικρουόμενες και πολλές φορές αλληλοαναιρούμενες πολιτικές. Προβλέπεται ακόμα η μείωση της θητείας των αντιπεριφερειαρχών και αντιδημάρχων σε ένα έτος, ενώ δίδεται η δυνατότητα να αντικατασταθούν και στους έξι μήνες εφόσον υπάρχει εύλογη δικαιολογία. Παράλληλα στο πολυνομοσχέδιο προβλέπεται η πρόσληψη από κάθε περιφέρεια ενός ειδικού συμβούλου εξειδικευμένου για θέματα Πολιτικής Προστασίας. Θα αποτελεί τον σύνδεσμο της περιφέρειας με την κεντρική κρατική δομή Πολιτικής Προστασίας και με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλίζεται η άμεση επικοινωνία και συνεννόηση μεταξύ κράτους και Αυτοδιοίκησης στις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Οσον αφορά τη μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους δήμους, η οποία έχει εξαγγελθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο υπουργός Εσωτερικών διευκρινίζει ότι προκειμένου «να μη χάσουν χρήματα οι δήμοι» χρειάζεται μελέτη σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οπως φαίνεται πάντως, η είσπραξη του φόρου θα γίνεται από τους ίδιους τους δήμους και τις υπηρεσίες τους. «Πρόκειται για τη λογική της ανταποδοτικότητας. Θα πληρώνω στον δήμο που έχω σπίτι και θα έχω την απαίτηση να φροντίσει τον δρόμο μπροστά στο σπίτι μου. Χρειάζεται ωστόσο να μελετήσουμε και να λάβουμε υπ’ όψιν πολλές παραμέτρους, καθώς δεν έχουν όλοι οι δήμοι ούτε τα ίδια χαρακτηριστικά ούτε τις ίδιες ανάγκες».
Το πειθαρχικό δίκαιο
Το υπουργείο Εσωτερικών σχεδιάζει επίσης να προχωρήσει στην απλοποίηση του πειθαρχικού δικαίου για τους δημοσίους υπαλλήλους με τους οποίους ο νέος υπουργός σκοπεύει να συνεργαστεί στενά. «Η κυβέρνηση και οι εργαζόμενοι είμαστε από την ίδια πλευρά υπό την προϋπόθεση ότι όλοι θα εργαστούμε για να πετύχουμε», τονίζει. Αμεσα η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε 2.500 προσλήψεις στον τομέα της Υγείας αλλά και στις 1.500 προσλήψεις αστυνομικών, ενώ όπως διευκρινίζει ο υπουργός Εσωτερικών «και οι προσλήψεις εκπαιδευτικών θα γίνουν». Στον τομέα των προσλήψεων «θα ζητήσουμε από όλα τα υπουργεία τις ανάγκες τους και θα υπάρξει ένας προγραμματισμός τετραετίας ανάλογα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες», καταλήγει.