Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να το κάνει αλλά το έκανε άτσαλα, βιαστικά και αργοπορημένα. Αλλεργικός στην αριστεία μεν, προσπάθησε ωστόσο να προδιαγράψει μια άλλη κατεύθυνση, μια διαφορετική αντίληψη στην επιλογή στελεχών, αν και δεν του βγήκε σε καλό, τουλάχιστον στον χώρο του πολιτισμού.
Και ο διαγωνισμός-φιάσκο του ΕΜΣΤ και η προκήρυξη για τους καλλιτεχνικούς διευθυντές σε Εθνικό Θέατρο και Φεστιβάλ Αθηνών, αλλά και σε άλλους φορείς, βασίστηκαν στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 του νόμου 4369/2016 που αφορά το «Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης». Η κακόμοιρη παράγραφος 4 αναφέρει μεταξύ άλλων ότι για τους εποπτευόμενους φορείς «οι θέσεις των καλλιτεχνικών διευθυντών, καθώς και οι θέσεις με αρμοδιότητες ειδικού πολιτιστικού σκοπού γενικών διευθυντών και διευθυντών των ανωτέρω φορέων μπορεί να πληρούνται με διαδικασία δημόσιας πρόσκλησης ή δημόσιας διεθνούς πρόσκλησης», με τον υπουργό Πολιτισμού να ορίζει τα προσόντα και να συγκροτεί την επιτροπή αξιολόγησης.
Είδαμε το πόσο απογοητευτικά λειτούργησε αυτό στην περίπτωση του ΕΜΣΤ και τις επιπλοκές που δημιούργησε, κατακρίναμε την α λα καρτ εφαρμογή του (βλ. ανανέωση θητείας Γ. Αναστασάκη στο ΚΘΒΕ), στηλιτεύσαμε τη δημοσίευση των ΦΕΚ για τις προκηρύξεις των καλλιτεχνικών διευθυντών στους άλλους φορείς την τελευταία στιγμή, λίγο πριν από τις εκλογές, σημειώσαμε την ανάγκη βελτιώσεων στις διαδικασίες, αλλά κρίναμε θετικά τη στροφή που έγινε από τη λογική των διορισμών στη λογική των διαγωνισμών για την επιλογή προσώπων που θα στελεχώνουν τους εποπτευόμενους φορείς.
Στο νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος που συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, το άρθρο 118 καταργεί μεταξύ άλλων και την παραπάνω διάταξη και, όπως φαίνεται, ανοίγει τον δρόμο για την επαναφορά των διορισμών και την επιστροφή σε μια παλιά, ξεπερασμένη, εποχή πελατειακών σχέσεων.
Γιατί όμως να προτιμώνται οι διορισμοί στον πολιτισμό σε σχέση με τους διαγωνισμούς; Χωράει μεγάλη συζήτηση ο τρόπος υπολογισμού των προσόντων, η αξιολόγηση της εμπειρίας και των ικανοτήτων, ειδικά όταν μιλάμε για ανθρώπους της τέχνης και των επαγγελμάτων του πολιτισμού. Είναι σίγουρα «φασαρία» για την πολιτική ηγεσία να οργανώσει μια προκήρυξη, να συστήσει μια επιτροπή, να παρακολουθεί τη διαδικασία, να δέχεται ενστάσεις και να απαντά σε παράπονα. Δεν θα είναι ποτέ όλοι ικανοποιημένοι.
Γιατί όμως να μη βελτιώνεται μια διαγωνιστική διαδικασία αντί να καταργείται σε μια κυβέρνηση που δηλώνει (και μέχρι στιγμής έτσι πράττει) υπέρ του άριστου και όχι του αρεστού;