Τον προβληματισμό της κυβέρνησης για την ανησυχία που προκαλούν στην κοινή γνώμη τα νέα δεδομένα που δημιούργησε το τρομοκρατικό πλήγμα κατά των ΗΠΑ, αλλά και τα σχετικά υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας στο εσωτερικό της χώρας, σηματοδοτεί η επιλογή του πρωθυπουργού κ. K. Σημίτη η χθεσινή πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου με τη νέα του σύνθεση να έχει ως αντικείμενο τα θέματα δημόσιας ασφάλειας.
Σε δηλώσεις του, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο κ. Σημίτης προέβη στην εκτίμηση ότι μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ οι κίνδυνοι από τη διεθνή τρομοκρατία είναι αυξημένοι και για την Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός επισήμανε επίσης ότι τα Σώματα Ασφαλείας έχουν την παρούσα περίοδο να αντιμετωπίσουν τρία κύρια μέτωπα, τα οποία προσδιόρισε ως εξής: αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων και πάταξη της λαθρομετανάστευσης. Αναφερόμενος στο πρόβλημα της τρομοκρατίας και «φωτογραφίζοντας» τις πιέσεις που δέχεται η Αθήνα για την εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη», ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε τις προσπάθειες που έχουμε ξεκινήσει ώστε να φτάσουμε σε σημείο, όπου θα μπορούμε να δείξουμε αποτελέσματα».
Παράλληλα, σε σχέση με τη «μεγάλη πρόκληση» της ασφάλειας των Ολυμπιακών Αγώνων, ο κ. Σημίτης σημείωσε πως «κανένα ερωτηματικό δεν πρέπει να υπάρξει όσον αφορά τη δυνατότητα της χώρας μας να κατοχυρώσει την ασφάλεια αυτού του κορυφαίου γεγονότος». Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στη συνεργασία που αναπτύσσει η κυβέρνηση με μια σειρά από άλλες χώρες στο πεδίο της ασφάλειας των Αγώνων. Σημειώνεται ότι την ανησυχία τους για το φαινόμενο της τρομοκρατίας σε συνάρτηση με τους Αγώνες της Αθήνας εξέφρασαν και αρκετοί από τους μετέχοντες υπουργούς. Ο κ. Βενιζέλος εκτίμησε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι οι πιέσεις προς την Αθήνα για συλλήψεις θα κλιμακωθούν, ενώ χαρακτήρισε τους Αγώνες του Σολτ Λέικ μέτρο σύγκρισης για την Ελλάδα. Ο κ. Ευθυμίου πρότεινε προσαρμογή της επικοινωνιακής πολιτικής της κυβέρνησης στα νέα δεδομένα και μεγαλύτερη αυστηρότητα στις επαναπροωθήσεις λαθρομεταναστών. Από την πλευρά του, ο κ. Παπαντωνίου ζήτησε ενεργότερο ρόλο των Ενόπλων Δυνάμεων στη φύλαξη των συνόρων.
Τέλος, ο κ. Σημίτης με αφορμή τον πρόσφατο θάνατο τσιγγάνου στο Ζεφύρι καταδίκασε τα κρούσματα αυθαιρεσίας υπογραμμίζοντας πως «η συμπεριφορά των οργάνων της τάξης απέναντι σε κάθε πολίτη πρέπει να είναι η ίδια». Ο πρωθυπουργός κατέληξε με τη διαβεβαίωση ότι η κυβέρνηση εξασφαλίζει με την πολιτική της τους όρους, ώστε «ο πολίτης να αισθάνεται απόλυτα ασφαλής».
Το «ολικό» σύστημα προστασίας του πολίτη
Το «ολικό σύστημα ασφάλειας», δηλαδή το σύνολο των ολοκληρωμένων δράσεων και των στρατηγικών στόχων του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, που έχουν σχεδιασθεί και, σε μεγάλο μέρος, υλοποιηθεί προκειμένου να διασφαλισθεί η ασφάλεια τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, παρουσίασε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Οσον αφορά το ατομικό επίπεδο, οι δράσεις αυτές έχουν προτεραιότητα τη μείωση της εγκληματικότητας σε κάθε μορφή που αυτή εκδηλώνεται, την οδική ασφάλεια και τη διάσωση της ζωής και της περιουσίας των πολιτών. Σε συλλογικό επίπεδο, δίδεται προτεραιότητα σε δράσεις που αφορούν την καταπολέμιση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος, της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, της διακίνησης ναρκωτικών, των φυσικών καταστροφών και των απειλών από βιοχημικά όπλα. Ο κ. Χρυσοχοΐδης επισήμανε ότι το σύνολο του έργου που παράγεται έχει στόχο την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας από τους πολίτες. Πρόσθεσε επίσης ότι, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ, η κατοχύρωση της ασφάλειας παρουσιάζεται ως ένα από τα κυρίαρχα και επίκαιρα προβλήματα του καιρού μας και αποτελεί ουσιαστική παράμετρο της διαμόρφωσης της ποιότητας ζωής, της κοινωνικής συμβίωσης και της οικονομικής ανάπτυξης. Οι κυριότερες δράσεις του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, όπως αυτές παρουσιάσθηκαν χθες, είναι ανά τομέα:
Αντιεγκληματική πολιτική: Την τελευταία τριετία ελήφθη μια σειρά μέτρων για την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας. Εφαρμόσθηκαν ολοκληρωμένα προγράμματα αστυνόμευσης σε ολόκληρη την επικράτεια. Ο θεσμός των πεζών περιπολιών παγιώθηκε και επεκτάθηκε. Σε κάθε νομό συστήθηκαν ομάδες πρόληψης και καταστολής της εγκληματικότητας, ενώ πραγματοποιήθηκαν θεσμικές αλλαγές και ιδρύθηκαν νέες υπηρεσίες. Σημαντικά κονδύλια διατέθηκαν για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Οσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, προσελήφθησαν συνοριοφύλακες και ειδικοί φρουροί, ενώ κινήθηκαν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες ώστε να απεμπλακεί η αστυνομία από έργα ξένα προς την αποστολή της. Τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών καταγράφονται στη μείωση των ληστειών την τελευταία διετία κατά 23,4%, των κλοπών – διαρρήξεων κατά 23,3%, των κλοπών τροχοφόρων κατά 19,3% και των ανθρωποκτονιών κατά 10,4 %.
Λαθρομετανάστευση: Μέσα στο 2000, σε πανελλαδικό επίπεδο, συνελήφθησαν από την Ελληνική Αστυνομία 259.403 αλλοδαποί, οι οποίοι είχαν περάσει λάθρα τα σύνορα της χώρας. Το ποσοστό αυτό είναι κατά 42% αυξημένο σε σχέση με το 1999, οπότε είχαν συλληφθεί 182.118 αλλοδαποί λαθρομετανάστες. Το πρώτο 9μηνο του 2001, ο αριθμός των συλληφθέντων λαθρομεταναστών έφθασε τις 204.979. Στον έλεγχο της λαθρομετανάστευσης, ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή του σώματος των συνοριοφυλάκων, ενώ για το θέμα έχουν πραγματοποιηθεί επαφές με γειτονικές χώρες.
Ιδιαίτερα σοβαρό είναι το πρόβλημα της εμπορίας ανθρώπων, κυρίως γυναικών και παιδιών, με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλευσή τους και τον εξαναγκασμό τους σε εργασία. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος συστάθηκε τον Απρίλιο του 2001 η «Ομάδα Καταπολέμησης Εμπορίας Ανθρώπων», ένα συντονιστικό όργανο με πολυτομεακή και διεπιστημονική σύνθεση, που έχει συγκεκριμένους στόχους, τους οποίους θα πρέπει να ολοκληρώσει μέχρι το τέλος Μαΐου 2002. Σημαντικότερος από αυτούς τους στόχους είναι η κατάρτιση και εισήγηση ενός ειδικού νόμου για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Διεθνής συνεργασία: Η αποτελεσματική αντιμετώπιση πολλών μορφών εγκληματικότητας προϋποθέτει, στο σύγχρονο περιβάλλον, την εκτεταμένη και στενή συνεργασία με τις αρχές άλλων χωρών και την ανταλλαγή πληροφοριών μέσω διεθνών φορέων, όπως η Ιντερπόλ και η Γιουροπόλ. Στο πλαίσιο αυτό, από το 1997 έως σήμερα έχουν διοργανωθεί 22 σεμινάρια, τα οποία συγχρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των κοινών δράσεων και μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους έχουν προγραμματισθεί άλλα δύο. Συνολικά έχουν υπογραφεί 20 Συμφωνίες Αστυνομικής Συνεργασίας και 8 Συμφωνίες Επανεισδοχής, με αντίστοιχο αριθμό κρατών. Στο στάδιο της ολοκλήρωσης βρίσκονται ακόμη 14 Συμφωνίες Αστυνομικής Συνεργασίας και 8 Συμφωνίες Επανεισδοχής.
Το α’ εξάμηνο του 2003, οπότε η χώρα μας θα αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. θα στελεχώσει τις ομάδες εργασίας του Γ’ Πυλώνα, οι οποίες ανέρχονται συνομικά σε 25. Η σημαντικότερη δράση στην οποία θα δοθεί προτεραιότητα, ώστε να προωθηθεί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας, είναι η δημιουργία ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για τη μετανάστευση.
Το νέο περιβάλλον ασφάλειας: Μετά τις τρομοκρατικές επιθεσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, επιβλήθηκε η ανάγκη επαναχάραξης της πολιτικής ασφάλειας και του επαναπροσδιορισμού των δράσεων και των μέτρων για την αποτροπή πραγματοποίησης τυχόν νέων τρομοκρατικών επιθέσεων. Στη χώρα μας εφαρμόσθηκαν άμεσα αυξημένα μέτρα ασφάλειας. Ειδικότερα, εντατικοποιήθηκαν τα μέτρα σε αεροδρόμια, οργανισμούς κοινής ωφελείας και άλλους ημεδαπούς στόχους, αλλά και σε μια σειρά από αλλοδαπούς στόχους, όπως πρεσβείες, πρεσβευτικές κατοικίες, προξενεία, κατοικίες διπλωματών, ξένα σχολεία, επιχειρήσεις. Ειδικά μέτρα ελήφθησαν στη βάση της Σούδας, στο Ακτιο και στο νατοϊκό στρατηγείο της Λάρισας. Παράλληλα, παρακολουθούνται με προσοχή οι δραστηριότητες αλλοδαπών που προέρχονται από μουσουλμανικές χώρες.
Αποδίδει η δράση κατά των τροχαίων
Από το 1999 υιοθετείται μια σειρά από δράσεις, που έχουν τελικό σκοπό τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Ηδη το 1999 κατεγράφη μείωση του αριθμού των τροχαίων κατά 2,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το έτος 2000 η μείωση αυτή έφθασε στο 6%.
Τον περασμένο Μάιο παρουσιάσθηκε και ετέθη σε εφαρμογή το πενταετές Στρατηγικό Σχέδιο με τίτλο «Καθ’ οδόν 2001-2005». Σε αυτό περιγράφονται μια σειρά από δράσεις, σε συνεργασία με όλους τους συναρμόδιους φορείς, ώστε να επιτευχθεί σημαντική μείωση ατυχημάτων και θυμάτων.
Ειδικότερα, για το 2001 ετέθη σαν στόχος η μείωση των ατυχημάτων και του αριθμού των παθόντων κατά 5%. Από τα μέχρι τώρα στοιχεία, ο στόχος αυτός δείχνει να επιτυγχάνεται.
Συγκεκριμένα, κατά το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου καταγράφεται μείωση του αριθμού των νεκρών σε τροχαία δυστυχήματα της τάξεως του 6,7%, ενώ στο σύνολο των παθόντων η μείωση φθάνει στο 13,8%. Για το έτος 2002 έχουν τεθεί ως στόχοι, εκτός από τη μείωση του αριθμού των παθόντων κατά 5% σε σχέση με το τρέχον έτος, η αύξηση των βεβαιωθέντων επικίνδυνων παραβάσεων, η προώθηση της πολιτικής οδικής ασφάλειας, η ανανέωση του στόλου της Τροχαίας και η αναδιάρθρωση των υπηρεσιών.
Ολυμπιακοί: η μεγάλη ανησυχία
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ένας τομέας στον οποίο έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς αφορά ένα σημείο στο οποίο η χώρα μας θα μπορούσε να δεχθεί αυστηρή κριτική. Στις 31 του περασμένου Μαΐου ολοκληρώθηκε η σύνταξη του Κατευθυντηρίου Σχεδίου, το οποίο έχει ήδη διαβιβασθεί στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.
Στο τέλος του χρόνου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η Τρίτη Φάση του σχεδιασμού, που βρίσκεται σε εξέλιξη και θα ακολουθήσει η τελική φάση, ο Επιχειρησιακός Σχεδιασμός, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2002.
Εμπειρογνώμονες από επτά χώρες με τεχνογνωσία σε διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων και άλλων κορυφαίων αθλητικών εκδηλώσεων παγκόσμιας εμβέλειας συνεργάζονται με τις Αρχές της χώρας μας.
Πρόκειται για εκπροσώπους των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ισπανίας, Ισραήλ και Αυστραλίας, οι οποίοι συμμετέχουν στην Ολυμπιακή Συμβουλευτική Επιτροπή, η οποία συνέρχεται κατά διάφορα χρονικά διαστήματα στην Αθήνα και εξετάζει το πλαίσιο ασφαλείας και την πορεία των προετοιμασιών. Επιπλέον, έχει συνταχθεί Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο αφορά την πρόσληψη ειδικού και επιστημονικού προσωπικού για την κάλυψη των αναγκών της Διεύθυνσης Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο εκσυγχρονισμός της Αστυνομίας
Η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της αστυνομίας με αναδιάρθρωση των υπηρεσιών, προσλήψεις προσωπικού και ανανέωση του εξοπλισμού βρίσκεται σε εξέλιξη. Μέσα στο 2002 αναμένεται να προσληφθούν 2.500 Ειδικοί Φρουροί, οι οποίοι θα προστεθούν στους 4.500 Συνοριοφύλακες και στους 2.300 Ειδικούς Φρουρούς που έχουν ήδη προσληφθεί. Για το σκοπό αυτό απαιτείται αύξηση του προϋπολογισμού του υπουργείου Δημόσιας Τάξης κατά 18 δισ. Επιπλέον, προγραμματίζεται η στελέχωση των εγκληματολογικών εργαστηρίων και των Υπηρεσιών Διοικητικής Υποστήριξης της ΕΛ.ΑΣ. με επιστημονικό προσωπικό. Εως το 2004 αναμένεται να έχουν πληρωθεί 248 θέσεις αστυνομικού προσωπικού ειδικών καθηκόντων.
Επίσης, προγραμματίζεται η ίδρυση και η λειτουργία δύο υπερσύγχρονων εκπαιδευτικών κέντρων στην Αθήνα και στη Βόρειο Ελλάδα, εφοδιασμένων με υπερσύγχρονο εξοπλισμό, που θα παρέχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης αλλά και μετεκπαίδευσης.
Για την προμήθεια εξοπλισμού έχει εκπονηθεί πενταετές εξοπλιστικό πρόγραμμα (1999 – 2003), ύψους 63,5 δισ. δρχ. Ουσιαστικά έχει αντιμετωπισθεί το θέμα των μεταφορικών μέσων της ΕΛ.ΑΣ. και ο μέσος όρος ζωής των κυκλοφορούντων οχημάτων πλησιάζει τα πέντε έτη. Σημαντική είναι η ανανέωση που έχει επιτευχθεί στα τηλεπικοινωνιακά μέσα και στον οπλισμό.