«Ο κόσμος σε καμπή, η Ελλάδα σε σταυροδρόμι»

«Ο κόσμος σε καμπή, η Ελλάδα σε σταυροδρόμι»

5' 47" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Αν ο κόσμος βρίσκεται σε καμπή, η Ελλάδα είναι σε σταυροδρόμι», σημειώνει ο κ. Θόδωρος Παπαλεξόπουλος. Η εμπειρία τόσων ετών παρακολούθησης και συζήτησης, πάντοτε με ειλικρινή ιδεολογική αγωνία, η αντιμετώπιση δύσκολων συχνά καταστάσεων, από τη θέση του προέδρου στον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών στη δεκαετία του ’80 και τη διοίκηση μιας από τις μεγαλύτερες ελληνικές βιομηχανίες, τα Τσιμέντα «Τιτάν», τον οδηγεί σε μια περισσότερο φιλοσοφική διάθεση.

Η παιδεία είναι το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα, επιμένει. Οπως και η αλλαγή νοοτροπίας. Αλλαγή που χρειάζεται και στις μεγάλες χώρες και στην Ευρώπη και, ακόμη περισσότερο, στη δική μας χώρα. Η αλλαγή στις αντιλήψεις, είχε αρχίσει να εμφανίζεται ήδη πριν από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και πρέπει να μας προβληματίσει. «Δεν έχω ακούσει τους ηγέτες των μεγάλων χωρών, να προβληματίζονται αρκετά για τις αντιλήψεις όσων αντιδρούν στην παγκοσμιοποίηση. Αντίθετα, κρύφτηκαν σε σκάφος στο λιμάνι της Γένοβας για να μην έλθουν σε επαφή με τους λαούς των δημοκρατικών χωρών τους», σημειώνει.

Η διαφαινόμενη διεθνής ύφεση και τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου «μπορεί να είναι και ευκαιρία, καθώς άλλες χώρες θα αναπτυχθούν βραδύτερα και αυτό σημαίνει ότι θα μπορέσουμε να τις πλησιάσουμε γρηγορότερα». Οι δείκτες, μέχρι στιγμής, δείχνουν ότι δεν είναι άπιαστος στόχος. Αρκεί να «εμμείνουμε στην ανάδειξη της ποιότητας, άρα στην ανάγκη καλύτερης παιδείας, αφού εκεί έχουν τις ρίζες τους όλες οι μεγάλες μας ελλείψεις».

Το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι χαρακτηριστικό. Η παρουσία της «ΤΙΤΑΝ» στις Ηνωμένες Πολιτείες επιτρέπει στον κ. Παπαλεξόπουλο να έχει άμεση αντίληψη των αντιδράσεων που υπάρχουν εκεί, μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και την υστέρηση της ανάπτυξης στην αμερικανική οικονομία. «Η Αμερική λειτουργεί πολύ διαφορετικά από εμάς. Είναι μια χώρα νέα και τολμηρή. Δεν έχει καθηλωθεί λόγω της τρομοκρατίας. Αυτά που βλέπουμε εμείς στα Μέσα Ενημέρωσης δεν είναι αντιπροσωπευτικά της καθημερινής ζωής. Οι Αμερικανοί έχουν συσπειρωθεί γύρω από τη σημαία τους, τον πρόεδρό τους και μια βούληση να αντιμετωπίσουν και να λύσουν τα προβλήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα το κάνουν με τρόπο αποδεκτό από τον υπόλοιπο κόσμο», εξηγεί.

«Δεν αναρωτιούνται όμως γιατί συνέβησαν όλ’ αυτά;», παρατηρούμε. «Δεν έχουν παρόμοια ερωτήματα. Αυτό που εμείς κάποτε κρίνουμε ως αλαζονεία της υπερδύναμης, δεν το βλέπουν: πιστεύουν ότι έχουν το δίκαιο με το μέρος τους και απορούν γιατί δεν τους υποστηρίζουν θερμότερα οι άλλες χώρες». Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η «λογική αντίδραση», όπως τη χαρακτηρίζει ο συνομιλητής μας, στην ενίσχυση της οικονομίας με μέτρα δημοσιονομικά, όπως είναι η μείωση των φόρων και η αύξηση των κρατικών δαπανών.

Αντιθέτως, η Ευρώπη δεν διαθέτει επαρκή ευελιξία, συνεχίζει να δείχνει σημάδια υστερήσεων και ατολμίας, εκεί ακριβώς όπου η Αμερική είναι πολύ τολμηρότερη. Ο κ. Παπαλεξόπουλος πιστεύει ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας κατασκευάστηκε σε μια περίοδο ανθηρή και πως «χωρίς να χάσουμε το στόχο της δημοσιονομικής ισορροπίας, θα έπρεπε να υπάρξει μια στάση ανάσχεσης στην υποχρέωση μείωσης του δημόσιου χρέους». Είναι προτιμότερο η δημοσιονομική παρέμβαση να εκδηλωθεί τώρα και όχι «να το κάνουμε όταν είναι πιο αργά και θα φουντώνει η ανεργία».

Η Ελλάδα, στο σκηνικό αυτό, ακόμη και μέσα στο νέο της περιβάλλον, την ευρωπαϊκή κοινή νομισματική ζώνη, ταλανίζεται σε μια «διελκυστίνδα ανάμεσα στο βραχυχρόνιο όφελος και τους μακροχρόνιους στόχους». Μπορεί το πολιτικό κόστος να είναι ένας παράγοντας που βεβαίως πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους οι πολιτικοί, «όχι όμως να μην πράττουμε αυτό που πρέπει εις το όνομα του πολιτικού κόστους», σημειώνει για να παρατηρήσει, με «πρωθυπουργικό» λεξιλόγιο, πως «οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να βρουν τρόπους να αξιοποιήσουν την κοινωνία των πολιτών».

Για να συμβεί όμως αυτό πρέπει να αλλάξουμε αντιλήψεις. Η πρώτη και κύρια αλλαγή είναι να καταργηθεί η αδιαφάνεια, υπογραμμίζει. Κάτι που δεν καταργείται με αποφάσεις, νόμους και διατάγματα. «Η διαφάνεια προϋποθέτει και αλλαγή τρόπου συμπεριφοράς». Εξάλλου, και στο θέμα αυτό, υπάρχει ένα θέμα παιδείας, κάτι που «πολύ λίγο ενδιαφέρει τους πολιτικούς», αφού ο μέσος ορίζοντάς τους είναι η διετία, ενώ μια πραγματική βελτίωση της παιδείας απαιτεί πολύ μεγάλο ορίζοντα.

Ο κ. Χριστοδουλάκης

και οι συγχωνεύσεις

Το παράδειγμα της επιχειρούμενης συγχώνευσης Εθνικής – Alpha δίνει το μέγεθος των κινήσεων που απαιτούνται: μεγάλες και ευνοϊκές προς την αγορά. Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση που «θα οδηγήσει και σε άλλες συσπειρώσεις στον τραπεζικό χώρο, κάτι που έχει θετικές αλλά και αρνητικές πλευρές», σχολιάζει. Ο κ. Παπαλεξόπουλος δέχεται πως οι συγχωνεύσεις είναι απαραίτητες, σημειώνει όμως το φόβο του: μήπως η συσπείρωση στον χώρο αυτόν δεν γίνει με τη μορφή Εθνικής – Alpha «αλλά με την εξαγορά ελληνικών επιχειρήσεων από μεγαλύτερες ξένες επιχειρήσεις;». Πόσο μάλλον που το «θεσμικό πλαίσιο ενθαρρύνει την πώληση σε ξένες επιχειρήσεις. Είναι βεβαίως αλήθεια ότι στην εποχή μας γίνονται περισσότερες διασυνοριακές, κάτι που προτιμούν και οι αρχές ανταγωνισμού. Ακόμη και από πλευράς ψυχολογίας είναι ευκολότερο να συνεργαστεί κανείς με έναν ξένο του ιδίου κλάδου παρά με τον γείτονα-ανταγωνιστή», εξηγεί.

Επαρκούν όμως οι προθέσεις και οι εξαγγελίες, όπως αυτές που έκανε ο νέος υπουργός Οικονομίας; Ο κ. Νίκος Χριστοδουλάκης «είναι μορφωμένος, ακούει, έχει αντίληψη και ξέρει να διαλέγεται. Ομως νομίζω πως έχει σαφή βούληση δική του και δεν έχω ακόμη σχηματίσει γνώμη για το πόσο η βούλησή του αυτή μπορεί να επηρεαστεί μέσα από διάλογο», απαντά. Οι αντιλήψεις του είναι «περισσότερο προχωρημένες απ’ όσες μέχρι σήμερα κυριαρχούσαν, αλλά δεν μπορώ ακόμη να κρίνω αν είναι όσο απαιτούν οι περιστάσεις και, κυρίως, αν θα τον αφήσουν να τις εφαρμόσει». Μπορεί να επικράτησε και πάλι η εκσυγχρονιστική αντίληψη, η άλλη όμως πλευρά παραμένει ισχυρή. Το θέμα είναι όμως η πλευρά αυτή να μην καταστεί τροχοπέδη. Γιατί το βασικό ερώτημα αφορά τον παράγοντα χρόνο: αυτό που χρειάζεται είναι να μειώνουμε την απόσταση που μας χωρίζει. «Σε πολλά σημεία μπορεί να ήταν αναπόφευκτες κάποιες καθυστερήσεις, σε πολλά άλλα όμως μπορούσαμε να είχαμε μειώσει την απόσταση κι όμως δεν το κάναμε».

Εχουμε ήδη χάσει πολύτιμο χρόνο, συνεχίζει. «Ο χρόνος, ένα από τα πιο πολύτιμα αγαθά του ανθρώπου φαίνεται πως δεν μετράει στον δημόσιο βίο. Αλλωστε, δεν έχει εκτιμηθεί ποτέ το κόστος μιας αναβολής ή καθυστέρησης διαγωνισμών ή έργων του Δημόσιου». Στην ΟΝΕ όμως ανταγωνιζόμαστε επί ίσοις όροις με τους ισχυρούς της Ευρώπης και θα είναι δύσκολο να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και να βελτιώσουμε τη θέση μας ώστε να «αποφύγουμε μείωση της απασχόλησης». Ο εκσυγχρονισμός δεν αφορά μόνον τους τομείς που έθεσε η κυβέρνηση για τις διαρθρωτικές αλλαγές. Δεν είμαστε καθυστερημένοι μόνον σε τέσσερις τομείς, αλλά σε πολλά περισσότερα μέτωπα, υπογραμμίζει ο κ. Παπαλεξόπουλος.

Γιατί να μη γίνουμε Ιρλανδία;

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης για την Ελλάδα. «Εχουμε πολλά που μας βοηθούν (πόροι των περιφερειακών ταμείων (ΚΠΣ), χορηγήσεις της αγροτικής πολιτικής, Ολυμπιακοί Αγώνες), παραδέχεται, για να αντικρούσει λέγοντας πως «το θέμα είναι τι θα συμβεί όταν όλα αυτά τελειώσουν. Θα έχουμε τότε δυσκολία προσαρμογής γιατί έχουμε δυστυχώς εθιστεί στην άρδευση της οικονομίας και της κοινωνίας με μεγάλα μη δανειακά ευρωπαϊκά κονδύλια». Δεν πρέπει να μας αρκεί μια θέση στο 60% – 70% του μέσου όρου της Ευρώπης. «Το ελάχιστον, για εμένα, θα ήταν να θέσουμε στόχο όχι το 99%, αλλά το 101%. Γι’ αυτό και δεν κατανοώ την πρωθυπουργική ρήση ότι «δεν θα γίνουμε Ιρλανδία». Μακάρι να ‘χαμε την προκοπή της».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή