Πρωτοβουλία για τη διαμόρφωση ενιαίας κοινοτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης, αναλαμβάνει η χώρα μας στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Βασική επιδίωξη είναι να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο, που να δεσμεύει την Τουρκία, προκειμένου -μεταξύ άλλων- να υπάρξουν οι προϋποθέσεις επαναπροώθησης των λαθρομεταναστών στις χώρες προέλευσης.
Στο ίδιο πλαίσιο, αναμένεται να συζητηθεί και πρόταση για οικονομική στήριξη, από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τόσο των χωρών που «φιλοξενούν» μετανάστες, προκειμένου να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις ανάγκες των πληθυσμών αυτών, όσο και των χωρών που «διακινούν» μετανάστες με απώτερο στόχο τον έλεγχο και τη συγκράτηση της μετανάστευσης και λαθρομετανάστευσης.
Πάντως ήδη το μέτρο της επαναπροώθησης, τέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων ουσιαστικά χθες, με αφορμή τους περίπου 1.200 λαθρομετανάστες που έφθασαν στη Ζάκυνθο.
Σε κυβερνητική σύσκεψη, που έγινε χθες αποφασίστηκε να υπάρξει συνεννόηση με την Τουρκία, προκειμένου να επιστρέψουν τουλάχιστον όσοι από τους λαθρομετανάστες δεν έφτασαν στη χώρα μας με τις οικογένειές τους. Το θέμα αναμένεται να θέσει ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου, στον Τούρκο ομόλογό του κ. Ισμαήλ Τζεμ, ο οποίος επισκέπτεται σήμερα τη χώρα μας.
Ανησυχία
Στη χθεσινή κυβερνητική σύσκεψη ήταν έκδηλη η ανησυχία, καθώς το αμέσως επόμενο διάστημα η χώρα μας αναμένεται να «δεχθεί» μεγάλο κύμα μεταναστών.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει και νέα ισχυρά κύματα λαθρομετανάστευσης», σχολίαζε χθες μετά τη σύσκεψη κυβερνητικό στέλεχος, επισημαίνοντας ότι πρέπει να γίνει σαφές προς όλες τις πλευρές ότι «η χώρα μας δεν είναι ξέφραγο αμπέλι».
Πάντως για τις προσεχείς μέρες έχει προγραμματιστεί ευρεία κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό K. Σημίτη με εισηγητή τον υπουργό Εσωτερικών, K. Σκανδαλίδη, προκειμένου να υπάρξουν και νέα μέτρα αποτροπής της λαθρομετανάστευσης, αλλά και ένα πακέτο μέτρων για την «υποδοχή» όσων λαθρομεταναστών φτάνουν τελικά στη χώρα μας.
Αλλωστε ήδη στην Ελλάδα έχει δημιουργηθεί νέα γενιά παράνομων μεταναστών, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η διαδικασία νομιμοποίησης σύμφωνα με τις τελευταίες ρυθμίσεις, καθώς το πρώτο 9μηνο του 2001 ο επίσημος αριθμός μεταναστών, που παράνομα εισήλθαν στη χώρα μας (όσοι δηλαδή συνελήφθησαν) φτάνει τις 205.000.
Το «μέλλον» της συντριπτικής πλειονότητας των μεταναστών αυτών, είναι η παρανομία καθώς δεν προβλέπεται καμιά διαδικασία νομιμοποίησής τους και βεβαίως σε ελάχιστους (ένας στους 10) χορηγείται πολιτικό άσυλο.
Ο κ. Πρωτόπαπας
Και επειδή η συμμετοχή των μεταναστών στη διαδικασία χορήγησης πολιτικού ασύλου, επιμηκύνει το χρόνο νόμιμης παραμονής στη χώρα, χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Χ. Πρωτόπαπας διαμήνυσε πως «δεν πρόκειται για πολιτικούς πρόσφυγες» και επέμεινε στην πολιτική επαναπροωθήσεων.
Στη θέση αυτή αντέδρασε με ανακοίνωσή του ο ΣΥΝ ζητώντας να αποδίδεται στους λαθρομετανάστες καθεστώς πρόσφυγα και να δημιουργηθούν κέντρα υποδοχής. Ο κ. Πρωτόπαπας εστίασε στην ανάγκη «ανάληψης ευθύνης από την τουρκική πλευρά» ώστε να παταχθεί το δουλεμπόριο και να ρυθμιστούν όλα τα θέματα με την επανεισδοχή των λαθρομεταναστών στη χώρα προέλευσής τους μέσω ενός «συμβατικού, δεσμευτικού πλαισίου».
Ωστόσο το μέτρο της επαναπροώθησης δεν είναι το μοναδικό που απασχολεί την ελληνική κυβέρνηση, καθώς σε πολλά νησιά δημιουργούνται εγκαταστάσεις προσωρινής φιλοξενίας λαθρομεταναστών ή υπάρχει μέριμνα για την αξιοποίηση ξενοδοχείων των νησιών.
Ηδη σε αρκετά νησιά έχει υπάρξει σχετική προετοιμασία, ενώ στη Λέσβο που οι πιέσεις είναι πιο έντονες έχουν ξεκινήσει έργα στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Γεωργικών Ερευνών, προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος ώστε να μπορέσει να φιλοξενήσει -αν χρειαστεί- λαθρομετανάστες. Τέσσερις παρόμοιες εγκαταστάσεις έχουν διαμορφωθεί και στην ηπειρωτική Ελλάδα σε περιοχές πάνω από τη Λάρισα.
Επιχορήγηση
Το υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη επιχορηγήσει κυρίως νησιωτικούς δήμους με 150 εκατομ. δρχ. για σχετικές υποδομές. Χαρακτηριστική είναι η φράση του γενικού γραμματεά του υπουργείου κ. Τ. Βασιλείου ότι «καθημερινά από το υπουργείο φεύγουν επιταγές προς τα νησιά».
Πάντως σε αυτό που συγκλίνουν όλες οι πλευρές που διαχειρίζονται το θέμα, είναι ότι αποτελεί πρωτίστως θέμα πολιτικής συνεννόησης -στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης- με τις χώρες προέλευσης μεταναστών και δευτερευόντως είναι θέμα επιχειρησιακών δράσεων για τη σύλληψη και απέλαση των λαθρομεταναστών.
«Είμαι 25 χρόνια γιατρός αυτό δεν το έχω ξαναδεί»
Μαθήματα ανθρωπιάς έδωσαν τις τελευταίες δύο ημέρες οι κάτοικοι της Ζακύνθου, που με μια πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα κινητοποίηση προσέφεραν σε ελάχιστο χρόνο όλα τα απαραίτητα για τους περίπου χίλιους αλλοδαπούς που μετέφερε το τουρκικό δουλεμπορικό μότορσιπ. Δυστυχώς, την εικόνα της ανιδιοτελούς προσφοράς σκίασαν κατηγορίες για κατάχρηση εξουσίας από άνδρα των ειδικών δυνάμεων του Λιμενικού. Το απόγευμα, ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γιώργος Ανωμερίτης επισκέφθηκε τη Ζάκυνθο και, μετά τη συνάντηση με τον νομάρχη και άλλους τοπικούς φορείς, αποφασίστηκε να αποβιβαστούν από το πλοίο όλοι οι αλλοδαποί και να στεγαστούν: οι μεν οικογένειες σε ξενοδοχείο και οι υπόλοιποι στο κλειστό γυμναστήριο του νησιού. Ανάμεσα στους επιβαίνοντες εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν επτά άτομα, που φέρονται να είναι μέλη του κυκλώματος δουλεμπόρων και οι οποίοι ανακρίνονται από το Λιμενικό.
Συγκινητική στάση
«Η κινητοποίηση των αρμοδίων υπηρεσιών ήταν άμεση. Από τις 5 π.μ. της Δευτέρας, που ενημερωθήκαμε ότι υπάρχει ένα καράβι επτά μίλια από τις ακτές ξεκίνησε η διαδικασία ενεργοποίησης του μηχανισμού της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία χώρων υποδοχής και την οργάνωσή τους», εξηγεί στην «K» ο νομάρχης Ζακύνθου, κ. Διονύσιος Γάσπαρος. «Επελέγη ένα κλειστό γήπεδο μπάσκετ και φτιάξαμε τον χώρο υποδοχής. Κι αμέσως ο κόσμος άρχισε να φέρνει τρόφιμα, ρούχα, κουβέρτες. Η στάση όλων των Ζακυνθινών είναι συγκινητική, μέσα σε ελάχιστες ώρες οι αποθήκες γέμισαν με όλα τα απαραίτητα».
Η εικόνα των ανθρώπων, που παρέμειναν επί μια εβδομάδα στοιβαγμένοι στο μικρό μότορσιπ ήταν αποκαρδιωτική. «Για πρώτη φορά στα 25 χρόνια που είμαι γιατρός είδα τέτοια κατάσταση. Παιδιά από δέκα ημερών έως 16 ετών αφυδατωμένα, ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής… Γι’ αυτό και μεταφέρθηκαν άμεσα στο νοσοκομείο και κατόπιν στο κέντρο υποδοχής όλα τα γυναικόπαιδα και οι ασθενούντες (περίπου 300 άτομα), ενώ τριάντα άνδρες, δεκαέξι γυναίκες (ανάμεσα στις οποίες και δέκα εγκυμονούσες) και πέντε παιδιά παρέμειναν για νοσηλεία», λέει ο κ. Γάσπαρος.
Ευτυχώς…
«Η κατάσταση ήταν όντως απερίγραπτη», συμπληρώνει ο κ. Φίλιππος Ολυμπίτης, μέλος της ομάδας των Γιατρών του Κόσμου, που βρίσκονται από προχθές στο νησί. «Ευτυχώς η υποδοχή των Ζακυνθινών ήταν καταπληκτική. Οταν το καράβι μπήκε τελικά στο λιμάνι, ο κόσμος στην προκυμαία χειροκροτούσε! Σε ελάχιστο χρόνο έφεραν όλα τα απαραίτητα, ενώ η προσφορά τους ήταν συγκινητική. Για παράδειγμα, κάποιος φούρναρης έφερε 700 σάντουιτς, ενώ το ένα τέταρτο του κέντρου υποδοχής είχε καλυφθεί από τα ρούχα που όλοι έφεραν! Το καλό είναι πάντως ότι δεν παρουσιάστηκαν νοσήματα ανάμεσα στους λαθρομετανάστες».
Το απόγευμα επεσκέφθη τη Ζάκυνθο ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γ. Ανωμερίτης, που συναντήθηκε με το ννομάρχη, με σκοπό να συντονιστούν οι περαιτέρω ενέργειες της Πολιτείας. Τελικά αποφασίστηκε οι οικογένειες (γυναικόπαιδια και σύζυγοι) να μεταφερθούν στο ξενοδοχείο «Αρκαδιανός», στην περιοχή Λιθακιάς, το οποίο υπέγραψε δεκαπενθήμερη σύμβαση με τη νομαρχία.
Υπόσχεση
Αντίστοιχα, αργά το απόγευμα ξεκίνησε η αποβίβαση όλων των αλλοδαπών, οι οποίοι θα καταγραφούν, θα εξεταστούν από ιατρούς και κατόπιν θα μεταφερθούν στο κέντρο υποδοχής. Η τοπική αυτοδιοίκηση ζήτησε οι αλλοδαποί να παραμείνουν στο νησί το πολύ για ένα δεκαπενθήμερο και ο κ. Ανωμερίτης υποσχέθηκε ότι την επόμενη εβδομάδα θα έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις.
Ανάμεσα στους εκατοντάδες αλλοδαπούς βρίσκονταν, όπως αποδείχθηκε, και μέλη του κυκλώματος δουλεμπορίας. «Μίλησα με αρκετούς στα αγγλικά και μου είπαν ότι γνώριζαν ποιοι είναι, αλλά φοβούνταν να τους υποδείξουν», λέει ο κ. Γάσπαρος. «Το Λιμενικό έκανε έρευνα και συνέλαβε έξι άτομα το πρωί (μεταξύ των οποίων ο καπετάνιος και ο Α’ μηχανικός) και έναν ακόμα το απόγευμα, οι οποίοι μεταφέρθησαν στο λιμεναρχείο και ανακρίνονται για να αποδειχθεί η σχέση τους ή όχι με το κύκλωμα».
Διετάχθη ΕΔΕ
Τέλος, ο αρχηγός του Λιμενικού Σώματος κ. Α. Συρίγος ζήτησε χθες τη διενέργεια ένορκης διοικητικής εξέτασης για να διαπιστωθεί κατά πόσο ο λιμενικός των ειδικών δυνάμεων Γιάννης Μαρκολέφας έκανε κατάχρηση εξουσίας. Νωρίτερα, τηλεοπτικός σταθμός μετέδωσε video, στο οποίο ένας αλλοδαπός καθάριζε τις μπότες του Μαρκολέφα, προκειμένου ο λιμενικός να του δώσει νερό. Ωστόσο, ο κ. Συρίγος δήλωσε στην «K» ότι ο βουλευτής Ζακύνθου κ. Δ. Γκούσκος τον διαβεβαίωσε πως ο αλλοδαπός είχε σοβαρές στομαχικές διαταραχές κατά τη μεταφορά του, και γι’ αυτό «δίπλωσε στα δύο».