Η Ευρωπαϊκή Ενωση πιέζεται ολοένα και περισσότερο να αναπτύξει νέους τρόπους διαχείρισης των 30 εκατ. τόνων πλαστικών απορριμμάτων που παράγει ετησίως. Αιτία, οι νέοι περιορισμοί στην εισαγωγή πλαστικών απορριμμάτων από την Κίνα, σε συνδυασμό με την πρόσφατη αυστηροποίηση της μεταφοράς πλαστικών που ανακυκλώνονται δύσκολα ή είναι κακής ποιότητας σε τρίτες χώρες. Νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος επισημαίνει τον κίνδυνο αύξησης της καύσης και ταφής πλαστικών, υποδεικνύοντας τον χώρο της έρευνας για την ανακύκλωση και επανάχρηση ως έναν χώρο στον οποίο θα μπορούσαν να υπάρξουν επενδύσεις.
Τα τελευταία χρόνια, πολλές από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας ακολούθησαν το παράδειγμα της Κίνας, περιορίζοντας ή απαγορεύοντας την εισαγωγή πλαστικών απορριμμάτων από την Ε.Ε. Για παράδειγμα, η Ταϊλάνδη απαγόρευσε μερικώς τις σχετικές εισαγωγές από τον Ιούνιο του 2018 και καθολικά από το 2021 η Μαλαισία ανακάλεσε τις άδειες εισαγωγής από 114 εργοστάσια διαχείρισης απορριμμάτων, ενώ το Βιετνάμ σταμάτησε να εκδίδει νέες άδειες εισαγωγής, ενόψει καθολικής απαγόρευσης. Μια άλλη σημαντική εξέλιξη ήταν ότι πρόσφατα, έπειτα από πρόταση της Νορβηγίας, η Σύμβαση της Βασιλείας για τη διασυνοριακή μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων επεκτάθηκε και σε κακής ποιότητας ή δύσκολα ανακυκλώσιμα πλαστικά απορρίμματα.
«Στις αρχές του 2019, η Ε.Ε. εξήγε 150.000 τόνους πλαστικών απορριμμάτων τον μήνα. Η ποσότητα αυτή είναι περίπου η μισή από την αντίστοιχη του 2015 και 2016, όταν οι εξαγωγές κατευθύνονταν κυρίως στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ. Οι νέες απαγορεύσεις από χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας πιέζουν τις χώρες της Ε.Ε. να βελτιώσουν την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τα απορρίμματά τους εντός των συνόρων τους. Οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί, σε συνδυασμό με μια συρρικνούμενη διεθνή αγορά για τα πλαστικά, είναι πολύ πιθανό να αυξήσουν την ταφή και την καύση πλαστικών βραχυπρόθεσμα, παράλληλα όμως θα κινητοποιήσουν επενδύσεις σε υποδομές και συστήματα για τη βελτίωση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης», αναφέρει η πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος με θέμα «Εμπόριο πλαστικών απορριμμάτων και περιβάλλον».
Στην Ελλάδα
Στα καθ’ ημάς, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η τεράστια αύξηση στην εισαγωγή πλαστικών απορριμμάτων από την Τουρκία (από 19.377 τόνους το 2015 σε 270.339 τόνους το 2018).
Η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη επένδυσης στην έρευνα. Οπως αναφέρει, χωρίς ουσιώδη ανασχεδιασμό και καινοτομικές λύσεις, περίπου 30% των πλαστικών συσκευασιών δεν θα μπορούν ποτέ να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν. Επίσης σημειώνει ότι τα συστήματα διαχείρισης πλαστικών συσκευασιών πετυχαίνουν τους στόχους τους εξάγοντας μεγάλο μέρος της πρώτης ύλης, κάτι που θα πρέπει να αποθαρρύνει η Πολιτεία, τουλάχιστον για χώρες εκτός ΟΟΣΑ.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος εξήγγειλε ένα πρόγραμμα για βιομηχανική συμβίωση και συνεργασίες επιχειρήσεων, στο πλαίσιο του σχεδιασμού για τη μετάβαση σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας. Και την ενσωμάτωση της οδηγίας για την απαγόρευση ορισμένων πλαστικών μιας χρήσης έως τα μέσα του επόμενου έτους (η Ελλάδα παρά τη δηλωθείσα πρόθεσή της να πρωτοπορήσει στον συγκεκριμένο τομέα, το πιθανότερο είναι να μην επεκτείνει τις απαγορεύσεις σε άλλα πλαστικά μιας χρήσης, λ.χ. πλαστικά ποτήρια).