Σε διπλωματική απομόνωση που έχει δυσανάλογο κόστος σε σχέση με τα επικοινωνιακά και μόνο, επί του παρόντος, οφέλη που αποκόμισε από τη συμφωνία με τη Λιβύη εκτιμά το Μέγαρο Μαξίμου πως οδηγείται η Αγκυρα.
Στον απόηχο της υπογραφής της συμφωνίας, αλλά και της συνάντησης που είχε την περασμένη Τετάρτη στο Λονδίνο με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός επισημαίνει σε συνεργάτες του ότι η κίνηση της Αγκυρας και της Λιβύης αποδοκιμάστηκε από όλους τους μεγάλους διεθνείς παράγοντες, δηλαδή το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη Μόσχα, ενώ ισχυρή αντίδραση υπήρξε επίσης από το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται ειδικά στην τοποθέτηση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ που έκανε λόγο για «προκλητική» κίνηση, αλλά και στη στάση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κατά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ υπογράμμισε πως «θέλω να υποστηρίξω με μεγάλη σαφήνεια τους προβληματισμούς της Ελλάδας ως προς τη συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της Λιβύης». Παράλληλα, στην ίδια κατεύθυνση θα υπάρξουν άμεσα και νέα βήματα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός έχει διασφαλίσει ότι στο κείμενο συμπερασμάτων της επικείμενης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα περιλαμβάνεται αυστηρή αναφορά στην Τουρκία.
Παρότι έχει δημιουργηθεί η αίσθηση πως η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα, είναι άγνωστο εάν κάποτε θα αποκτήσει πρακτική αξία. Οπως επισημαίνεται, ο ίδιος ο κ. Ερντογάν έχει εκφράσει αμφιβολίες για το κατά πόσον η κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία ούτως ή άλλως ελέγχει μόλις το ένα πέμπτο της χώρας, θα επιβιώσει. Επίσης, ο πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης, που θα έλθει στην Ελλάδα την τρέχουσα εβδομάδα, κατά πληροφορίες της Αθήνας έχει αποστείλει ήδη επιστολή στον ΟΗΕ, στην οποία τονίζει ότι Τουρκία και Λιβύη δεν έχουν θαλάσσια σύνορα.
Τέλος, και ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας έχει επί της ουσίας αναγνωρίσει πως η συμφωνία για να ενεργοποιηθεί θα πρέπει να κυρωθεί από το Κοινοβούλιο της Λιβύης. Πάντως, όπως επισημαίνεται, η συμφωνία παρότι άκυρη και «μετέωρη» μπορεί ενδεχομένως, λόγω ακριβώς του περιεχομένου της που είναι ο καθορισμός θαλασσίων ζωνών, να ανοίξει μελλοντικά τον δρόμο για την παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας. Αναφορά στη συγκεκριμένη πάγια ελληνική θέση έγινε και στη συνάντηση του Λονδίνου.
Η συζήτηση
Σε αντίθεση με τους αυστηρούς τόνους που χρησιμοποίησε κατά τη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν για τη συμφωνία μεταξύ της Αγκυρας και της Τρίπολης, ο κ. Μητσοτάκης ήταν πιο «ανοικτός» στο προσφυγικό, αναφορικά με τη σχέση Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας, παρότι ανέφερε ευθέως στον συνομιλητή του πως «τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται η τουρκική ακτοφυλακή». Παράλληλα, αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου «να ρίξουμε τους τόνους». Και τούτο, καθώς λίγες ώρες νωρίτερα, ο πρωθυπουργός είχε καταγγείλει τη συμπεριφορά της Αγκυρας στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, οπότε ο κ. Ερντογαν είχε το πρόσχημα για να τορπιλίσει τη συζήτηση, εάν το επιθυμούσε.
Για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει να υπάρχει αναλυτική ενημέρωση των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Είναι ενδεικτικό ότι την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενημέρωσε τα κόμματα, ενώ αύριο είναι προγραμματισμένο να συνεδριάσει το Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής.
Αντιθέτως, ο κ. Μητσοτάκης δεν προγραμματίζει επί του παρόντος συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς και πολύ περισσότερο σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Οπως αναφέρει συνεργάτης του πρωθυπουργού, οι λόγοι είναι δύο: Πρώτον, μια τέτοια κίνηση θα συνιστούσε υπερδραματοποίηση και θα μετέδιδε την αίσθηση εθνικού κινδύνου, που σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Δεύτερον, ήταν πολύ πιθανό αντί να εκπεμφθεί ένα μήνυμα ενότητας στο εσωτερικό της χώρας και προς το εξωτερικό, οι πολιτικές δυνάμεις να εμφανίζονταν διχασμένες σε ένα μείζον εθνικό ζήτημα.
Προβληματισμός
Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί έντονος προβληματισμός και δυσφορία για τους έως τώρα χειρισμούς του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα. Υπενθυμίζεται πως την Τετάρτη το πρωί, απευθυνόμενος στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, ο τέως πρωθυπουργός άσκησε δριμύτατη κριτική στην κυβέρνηση υποστηρίζοντας, με αφορμή τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, το περιεχόμενο της οποίας δεν ήταν καν γνωστό τότε, ότι ακολουθεί «καταστροφική πολιτική» έναντι της Αγκυρας. Και τούτο, ενώ λίγες ώρες αργότερα ήταν προγραμματισμένη η συνάντηση των κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν στο Λονδίνο. Αντιθέτως, ο κ. Μητσοτάκης ουδέποτε είχε υιοθετήσει ανάλογη τακτική ως πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.