Σε επικίνδυνα μονοπάτια εισέρχεται η ελληνική γεωργία, αντιμέτωπη με τη διπλή απειλή της αύξησης του ανταγωνισμού εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και της σταδιακής μείωσης των επιδοτήσεων μετά το 2006, με την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ενωσης. Η εισδοχή στην Ενωση μέχρι και 10 νέων μελών το 2004, σε συνδυασμό με τον περιορισμό, λόγω ΠΟΕ, των δασμολογικών φραγμών κατά την είσοδο αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες, στοιχειοθετούν σημαντικότατη απειλή για την, περιορισμένης, είναι η αλήθεια, ανταγωνιστικότητος ελληνική αγροτική παραγωγή.
Τούτο δε, ενώ εντείνονται εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης οι πιέσεις για επιτάχυνση της εφαρμογής μιας ήδη ειλημμένης απόφασης: της σταδιακής μείωσης των κοινοτικών επιδοτήσεων προς τους αγρότες και ώς έναν βαθμό η ανάληψη της υποστήριξής τους από τις εθνικές κυβερνήσεις. Πρόκειται για τη λεγόμενη «επανεθνικοποίηση» της ΚΑΠ, κατ’ ουσίαν την κατάργησή της με τη μορφή που έχει σήμερα.
Αποτελώντας μακράν το μεγαλύτερο τμήμα του κοινοτικού προϋπολογισμού, η ΚΑΠ αποτελεί και τον ευκολότερο στόχο για περικοπές, παρά το ότι οι τεράστιες σπατάλες του παρελθόντος έχουν σε αρκετά μεγάλο βαθμό αντιμετωπισθεί.
Αν και επισήμως η διαπραγμάτευση για την αναθέωρηση της ΚΑΠ δεν θα ολοκληρωθεί πριν από το 2004-2006, οι πιέσεις είναι έντονες από τη Βρετανία, χώρα με ελάχιστο αγροτικό πληθυσμό, ιδιαίτερα ανταγωνιστική γεωργία (πέραν των περιπετειών με τις «τρελές αγελάδες» και τον αφθώδη πυρετό) και, φυσικά, μεγάλη συνεισφορά στο κοινό ταμείο της αγροτικής πολιτικής.
Ισχυρότατη ομάδα
Στο πλευρό της Βρετανίας συντάσσεται δε ισχυρότατη ομάδα χωρών με πρώτη τη Γερμανία, αφήνοντας τη Γαλλία να μάχεται μόνη από τις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες για τη διάσωση της ΚΑΠ. Αλλωστε, ο στόχος είναι εξαιρετικά απλός: ο περιορισμός του κόστους για τις «ανεπτυγμένες» οικονομίες, της στήριξης του εισοδήματος των αγροτών άλλων κρατών-μελών.
Η επερχόμενη διεύρυνση της Ενωσης εντείνει, όπως είναι φυσικό, τις διεργασίες, καθώς χωρίς αναθεώρηση της αγροτικής πολιτικής, οι δαπάνες θα εκτινάσσονταν στα ύψη.
Με επικεφαλής την Πολωνία, οι υπό ένταξιν χώρες στοιχειοθετούν τεράστιο πρόβλημα για την ΚΑΠ και είναι χαρακτηριστικό ότι στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, το κεφάλαιο «Γεωργία» είναι σχεδόν το μόνο που μένει σε εκκρεμότητα με το σύνολο των υποψηφίων κρατών. Είναι άλλωστε και εκείνο για το οποίο οι δημοσιευθείσες προ ολίγων ημερών ετήσιες εκθέσεις προόδου δεν αναφέρουν σχεδόν το παραμικρό.
Από την άλλη πλευρά και λόγω της διάρθρωσης της γεωργικής παραγωγής των περισσοτέρων υπό ένταξιν κρατών οι ανταγωνιστικές πιέσεις τους στην ελληνική οικονομία δεν είναι ισχυρές, κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση των εκτός Ενώσεως μεσογειακών κρατών. Η Τουρκία με την Τελωνειακή Ενωση και οι υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, με ομοειδή, με τα ελληνικά, προϊόντα, απειλούν έντονα την ελληνική γεωργία, λόγω της γενικής μείωσης των δασμολογικών εμποδίων στην είσοδο, της ευθέως ανταγωνιστικής της ελληνικής δικής τους παραγωγής, στις αγορές της Ενωσης.
Βαμβάκι – καπνός χωρίς προοπτική…
Βρυξέλλες. Ιδιαίτερα επικίνδυνες διαγράφονται οι ευρωπαϊκές εξελίξεις στα μέτωπα του βαμβακιού και, ιδίως, του καπνού για τους Ελληνες παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μία γενικότερη σκλήρυνση της στάσης της Ενωσης.
Σε ό,τι αφορά το μπαμπάκι, ο νέος κανονισμός παραγωγής βάμβακος που εγκρίθηκε τον Απρίλιο ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, προβλέπει ολόκληρη σειρά τροποποιήσεων του υφιστάμενου καθεστώτος, με κυριότερη την επιβολή αυστηρότερων ποινών για την υπέρβαση της ποσόστωσης παραγωγής.
Συγκεκριμένα η μέγιστη εγγυημένη ποσότητα παραγωγής για την Ελλάδα διαμορφώνεται στους 782.000 τόννους και η ποινή για κάθε υπέρβαση μέχρι τους 1.137.000 τόνους φθάνει στο 0,5% του ποσού της κοινοτικής ενίσχυσης, ενώ για κάθε περαιτέρω υπέρβαση υπάρχει κλιμάκωση της ποινής με αφετηρία το 0,6% για κάθε 20.000 τόννους.
Σαφώς πιο επώδυνες είναι οι προοπτικές για τους καπνοπαραγωγούς, με την Ευρώπη να προσανατολίζεται ευθέως στη σταδιακή διακοπή των επιδοτήσεων, στο πλαίσιο της γενικότερης αντικαπνιστικής πολιτικής που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει.
Οι μοναδικές χώρες
Αλλωστε, ο καπνός αποτελεί σημαντικό τομέα ουσιαστικά μόνο για την Ελλάδα και την Ιταλία, που είναι και οι μοναδικές χώρες που επιχειρούν να διασώσουν κάτι από το υφιστάμενο καθεστώς. Ετσι, με τη σιωπηρά συγκατάθεση των περισσοτέρων κυβερνήσεων αλλά και υπό την πίεση του Κοινοβουλίου, ο αρμόδιος για την Υγεία Ιρλανδός επίτροπος Ντέιβιντ Μπερν, έχει προτείνει τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων προς τους καπνοπαραγωγούς, αρχής γενομένης ίσως και από το 2002, με τελική συνέπεια την ίδια την εγκατάλειψη της καλλιέργειας καπνού.
Σημειώνεται ότι το 2001, οι συνολικές επιδοτήσεις προς τους Ευρωπαίους καπνοπαραγωγούς ανέρχονται σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ, ποσό ούτως ή άλλως μειωμένο κατά 30% σε σχέση με τις αρχές της περασμένης δεκαετίας. Ομως το κρισιμότερο είναι ότι στην ουσία, στόχος του μέτρου δεν είναι τόσο η προστασία της υγείας των Ευρωπαίων, αλλά η κατάργηση της επιδότησης ενός προϊόντος, μία «πρώτη» με μεγάλη σημασία για το μέλλον.
Εντός ολίγων ημερών
Για την Ελλάδα, η οποία μάλλον θα βρεθεί αντιμέτωπη με την πρόταση εντός ολίγων ημερών στο επόμενο συμβούλιο υπουργών Γεωργίας, δεν υπάρχει ως φαίνεται ουσιαστική διέξοδος. Το μόνο που αναμένεται να μπορέσει να διεκδικήσει πειστικά, είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου μέχρι την οριστική εγκατάλεψη των επιδοτήσεων και ίσως η επιδότηση των καπνοπαραγωγών για να στραφούν σε άλλες καλλιέργειες.
Ομως η απειλή για την παραγωγή καπνού στην Ελλάδα δεν ανήκει μόνο στο μέλλον: ήδη η απόφαση για μείωση της περιεκτικότητος σε πίσσα και νικοτίνη ακόμα και των εξαγώμενων εκτός Ε.Ε. προϊόντων καπνού, οδηγεί εκ των πραγμάτων στην εγκατάλειψη της καλλιέργειας των χαμηλής ποιότητος ποικιλιών, «τσεμπέλι» και «μαύρο» του Αγρινίου…
Κων. Καλλέργης
Εκατοντάδες τρακτέρ νέκρωσαν τα Φάρσαλα
Πάνω από 700 τρακτέρ και 1.000 αγρότες για δύο τουλάχιστον ώρες παρέλυσαν χθες την πόλη των Φαρσάλων, ενώ η πιθανότητα οι αγρότες να προχωρήσουν σε μπλόκα στην Εθνική Οδό φάνηκε πλέον καθαρά στον ορίζοντα. Κύριο αίτημά τους, η εξασφάλιση του εισοδήματος των βαμβακοπαραγωγών που εξαιτίας του νέου κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τον οποίο χαρακτηρίζουν «καταστροφικό», ενδέχεται να είναι μειωμένο.
Σε σχέση με τις κινητοποιήσεις ο υπουργός Γεωργίας κ. Δρυς, δήλωσε: «Κανείς από τους συνδικαλιστές δεν μου ζήτησε συνάντηση. Οποτε θέλουν είμαι στη διάθεσή τους να συζητήσουμε τα πραγματικά προβλήματα που σαφέστατα υπάρχουν. Οταν όμως επισκέφτηκα τις Σέρρες το μοναδικό ερώτημα ήταν ποια θα είναι η τελική τιμή στο βαμβάκι». Οπως τονίστηκε, το υπουργείο θα προσπαθήσει να ελέγξει όλες τις ποσότητες βαμβακιού, ώστε εφόσον υπέρβαση της εγγυημένης ποσότητας θα σημάνει μείωση της τιμής, τουλάχιστον η υπέρβαση να μη γίνει από ψεύτικες δηλώσεις.
Αντίθετα, για το συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη που θα πραγματοποιηθεί ως αντίδραση στην επιχειρούμενη μείωση μέχρι και την τελική εξάλειψη των επιδοτήσεων του καπνού, ο κ. Δρυς φάνηκε να μην προβληματίζεται ακόμα και για το γεγονός ότι υποστηρίζεται από συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά «η κινητοποίηση στη Θεσσαλονίκη όχι μόνο δεν μας δημιουργεί πρόβλημα αλλά μας δίνει ένα πάτημα για να διαπραγματευτούμε στην Ε.Ε.».
Η κινητοποίηση αυτή στηρίζεται από την ΠΑΣΕΓΕΣ, και από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΥΔΑΣΕ και ΓΕΣΑΣΕ. Τη Δευτέρα πάντως οι αγρότες θα συγκεντρωθούν επίσης στα Τρίκαλα για το θέμα του βαμβακιού.
Ο πρωθυπουργός περιέγραψε ειδυλλιακή εικόνα ευμάρειας
Των Φ.
Καλλιαγκόπουλου – Ν. Τσιούτσια
Με εμφανή ανησυχία για τις επερχόμενες αγροτικές κινητοποιήσεις και τον δυσμενή πολιτικό τους αντίκτυπο, ο πρωθυπουργός επεχείρησε χθες στη Βουλή να ωραιοποιήσει τη θέση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο Ελληνας αγρότης και να αμβλύνει τις εντυπώσεις, ανασύροντας ακόμη και ξεπερασμένες ταμπέλες του παρελθόντος περί «ΠΑΣΟΚ, παράταξης της αγροτιάς, που θέλει τον αγρότη υπερήφανο».
Από την πλευρά του ο ερωτών βουλευτής κ. Μιλτιάδης Εβερτ εξέφρασε την κατάπληξή του για την αδυναμία του κ. Σημίτη «να επικοινωνήσει με την πραγματικότητα και τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας»: «Οι αγρότες δεν κινητοποιούνται επειδή έτσι τους κατέβηκε, αλλά γιατί υπάρχει πραγματικό πρόβλημα».
Ο κ. Σημίτης απέφυγε να αναφερθεί στις κινητοποιήσεις που ξεκινούν, παρ’ ότι το κυβερνών κόμμα είναι θορυβημένο, όπως κατεφάνη από την κομματική σύσκεψη που συγκάλεσε προχθές ο κ. Λαλιώτης.
Ετσι επικαλέσθηκε αριθμητικά στοιχεία ευημερίας, που μάλλον ερεθίζουν παρά κατευνάζουν τους αγρότες. Μίλησε για αύξηση του αγροτικού εισοδήματος κατά 20% από το… 1981, γενικώς για αύξηση της χρησιμοποιούμενης γεωργικής γης κατά 25% και αύξηση των εξαγωγών από 2% – 40%, με τιμές ανώτερες από τις περυσινές.
Για το θέμα του καλλιεργητικού κόστους ο πρωθυπουργός επικαλέσθηκε το πλέον ανώδυνο μέγεθος, τα επιτόκια στα καλλιεργητικά δάνεια, αφού η μείωσή τους είναι συνισταμένη της γενικής ευρωπαϊκής μειώσεως. Δεν μπόρεσε όμως να μην παραδεχθεί το πρόβλημα που υπάρχει σε δύο βασικά προϊόντα: στον καπνό και στο βαμβάκι. Και για μεν τον καπνό μίλησε για απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περί περιορισμού της καλλιέργειας, για την οποία θα καταβληθεί προσπάθεια να μην αποφασισθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση, για δε το βαμβάκι προέβλεψε αορίστως τιμές σε ικανοποιητικό επίπεδο σε σχέση με τις διεθνείς.
Απάντηση Εβερτ
«Η αντίληψη, η νοοτροπία, ο τρόπος συμπεριφοράς προς τον ευαίσθητο αγροτικό χώρο προδίδει την αδυναμία επικοινωνίας σας με την πραγματικότητα», απάντησε ο κ. Μ. Εβερτ, ο οποίος χρειάσθηκε να επικαλεσθεί ένα και μόνο στοιχείο της Στατιστικής Υπηρεσίας: Οι απολαμβανόμενες τιμές από τον αγρότη αυξήθηκαν την 4ετία κατά 2,7%, ενώ οι καταβαλλόμενες τιμές για αναλώσιμα υλικά και για σχηματισμό κεφαλαίου κατά 11,9%: «Τώρα αντιλαμβάνομαι, είπε ο κ. Εβερτ, το κείμενο πρόσφατης συνεντεύξεως του υπουργού Γεωργίας κ. Δρυ ότι οι αγρότες πρέπει να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους».
Ο τέως πρόεδρος της Ν.Δ. επεσήμανε ότι πραγματικά προβλήματα υπάρχουν σε όλα τα βασικά προϊόντα κι αυτό «όφειλε να το γνωρίζει ο πρωθυπουργός που διετέλεσε υπουργός Γεωργίας. Δεν λέτε την αλήθεια στον ελληνικό λαό, για να μη χρησιμοποιήσω τη βαρύτερη έκφραση ότι του λέτε ψέματα».