Ισχυρά μηνύματα υπέρ της συνεργασίας και της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο με ευθεία αναφορά στον τουρκικό αναθεωρητισμό απέστειλαν οι ηγέτες της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ, Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Αναστασιάδης και Μπέντζαμιν Νετανιάχου, μετά την υπογραφή της ιστορικής συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού East Med, χθες στην Αθήνα.
Οι τρεις ηγέτες μίλησαν για «αγωγό ειρήνης που θα συμβάλει στη γεωπολιτική σταθερότητα», δίνοντας έμφαση στις οικονομικές, αναπτυξιακές και γεωστρατηγικές διαστάσεις του έργου. Επισήμαναν ακόμη ότι ο αγωγός δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αφήνοντας ανοικτή την πόρτα στην Τουρκία.
«Η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed έχει διάσταση οικονομική, αναπτυξιακή και γεωστρατηγική πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους αγωγούς φυσικού αερίου και πέρα από τις προφανείς συνέπειες για τις χώρες αποτελεί και συμβολή στην ειρήνη και την γεωστρατηγική σταθερότητα στην περιοχή. Ο αγωγός θα αναβαθμίσει και τον γεωστρατηγικό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου και η χώρα μας καθίσταται κρίσιμος παίκτης στην ενεργειακή τροφοδοσία της περιοχή», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Ελληνας πρωθυπουργός, αμέσως μετά από την υπογραφή της συμφωνίας.
Για «ιστορικό ορόσημο» έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης.
Με την υπογραφή της Συμφωνίας, τόνισε, μεταξύ άλλων, ο κ. Αναστασιάδης, «επιβεβαιώνουμε με τον πλέον απτό τρόπο πως η συνεργασία που τα τελευταία χρόνια έχουμε αναπτύξει δεν περιορίζεται σε θεωρητικές και κενού περιεχομένου διακηρύξεις, αλλά έχει ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να είμαστε σε θέση με πρακτικό και πειστικό τρόπο να προωθούμε στρατηγικά έργα με ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία».
Επισήμανε δε πως έργα όπως ο «Eastmed», ενέχουν τεράστιο συλλογικό όφελος τόσο για τις τρεις χώρες όσο και για την ευρύτερη περιοχή, ενώ η υλοποίηση του θα συμβάλει έμπρακτα στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, υπογράμμισε πως η συμφωνία προσθέτει ακόμα περισσότερο στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Επανέλαβε με τη σειρά του, μετά τους κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη, ότι η συμφωνία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά «δουλεύουμε υπέρ των αξιών όλων, δουλεύουμε για το καλό των λαών μας» και προσέθεσε: «Εμείς ζητάμε και προσκαλούμε οποιαδήποτε χώρα το επιθυμεί, καταρχήν η Ιταλία, κατόπιν η Αίγυπτος, να συνδράμει. Αυτό θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη συνεργασία στην περιοχή».
Οργισμένη αντίδραση Αγκυρας
Η αντίδραση της Αγκυρας, ωστόσο, ήταν οργισμένη, καθώς ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, δήλωσε ότι κάθε σχέδιο που αγνοεί τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων στην περιοχή θα αποτύχει.
«Ο πιο οικονομικός και ασφαλής δρόμος για την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στην ανατολική Μεσόγειο και η διανομή τους στις καταναλωτικές αγορές στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας, είναι η Τουρκία», σημείωσε ακόμη ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ.
Διεύρυνση της συνεργασίας σε πολλά επίπεδα
Οι πολλαπλοί τρόποι συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα, Ισραήλ και Κυπριακή Δημοκρατία βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων στις διμερείς επαφές που προηγήθηκαν της υπογραφής του East Med ανάμεσα τους ηγέτες των τριών χωρών Κυριάκο Μητσοτάκη, Μπέντζαμιν Νετανιάχου και Νίκο Αναστασιάδη. Ο τουρισμός, η αμυντική βιομηχανία, η πολιτική προστασία και η τεχνολογία αποτελούν ορισμένες από τις πτυχές της μελλοντικής συνεργασίας που τέθηκαν επί τάπητος.
Στην πρώτη διμερή συνάντηση των κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «ο καιρός μπορεί να είναι βροχερός και κρύος έξω αλλά το κλίμα, όπως πάντα, είναι ιδιαίτερα θερμό κάθε φορά που υποδεχόμαστε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ειδικά σε μία τόσο σημαντική μέρα κατά την οποία Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ θα υπογράψουν τη συμφωνία για τον αγωγό East Med.
Ενα πολύ σημαντικό ενεργειακό έργο το οποίο έρχεται ως επιστέγασμα μιας πολύ ουσιαστικής τριμερούς συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας και όχι μόνο». Ο κ. Αναστασιάδης επισήμανε ότι η χθεσινή ήταν «μία σημαντική, ιστορική μέρα και οι συνομιλίες που θα έχουμε μαζί, αλλά και εν συνεχεία με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, νομίζω ότι θέτουν τις βάσεις για την παραπέρα ακόμα πιο ισχυρή συνεργασία με τα κράτη της Μέσης Ανατολής».
Αργότερα, κατά τη διμερή συνάντηση που είχαν ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Νετανιάχου, συμφώνησαν, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου, «όπως η συνεργασία για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή επιτρέπει την ανάπτυξη και την ευρωστία όλων των χωρών της γειτονιάς μας».
Ο κ. Νετανιάχου, πρότεινε, δημοσίως, τη σύσταση μιας κοινής, τριμερούς δύναμης πυρόσβεσης, προκειμένου Ελλάδα, Ισραήλ και Κυπριακή Δημοκρατία να μοιραστούν τις δαπάνες για την καταπολέμηση των φυσικών καταστροφών στην περιοχή. «Μας ενδιαφέρει πολύ η κοινή χρήση μέσων όσον αφορά την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Θα έχουμε περισσότερες από αυτές με την πάροδο του χρόνου», σχολίασε τη δήλωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού ο κ. Μητσοτάκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τρεις χώρες έχουν ήδη συνεργαστεί στον συγκεκριμένο τομέα αρκετές φορές στο παρελθόν, με αξιοσημείωτα αποτελέσματα, ιδιαίτερα κατά την καταστροφική πυρκαγιά που απείλησε τη Χάιφα το 2017.
Λίγη ώρα πριν από την υπογραφή του East Med πραγματοποιήθηκε και η τρίτη διμερής συνάντηση ανάμεσα στους Νίκο Αναστασιάδη και Μπέντζαμιν Νετανιάχου.