Εχει γίνει γενικά δεκτό ότι η οικονομική διαχείριση του κράτους είναι προβληματική. Χαρακτηριστικά του προβλήματος είναι οι υπερβάσεις, η σπατάλη, η ανορθολογική χρήση των περιορισμένων πόρων. Τα επόμενα χρόνια το πρόβλημα θα πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις για δύο λόγους: στο διάστημα αυτό θα εκταμιευτούν οι τεράστιοι πόροι του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και θα κορυφωθούν οι δαπάνες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Σε αντίθεση με το τι συνέβαινε με το B΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δικαιούνται να ζητήσουν την επιστροφή κοινοτικών πόρων αν δεν υπάρχει επαρκής δικαιολόγηση της δαπάνης και μπορούν να διακόπτουν τη χρηματοδότηση ήδη εκτελουμένου έργου όταν διαπιστώνουν ανεπαρκή έλεγχο ή δικαιολόγηση της δαπάνης. Υπάρχουν ήδη αποδείξεις του νέου καθεστώτος: τον περασμένο Ιούλιο η E.E. ζήτησε την επιστροφή 36,5 δισ. δραχμών που είχαν διατεθεί «άνευ επαρκούς ελέγχου» ή «αδικαιολογήτως» από τις υπηρεσίες του υπουργείου Γεωργίας και πιο πρόσφατα προέκυψε το πρόβλημα του Κτηματολογίου και των έργων του ΟΣΕ. O κίνδυνος να κληθεί η Ελλάδα να επιστρέψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια είναι πραγματικός.
Η έγκριση από τη Βουλή του απολογισμού της κρατικής διαχείρισης αποτελούσε, μέχρι σήμερα, μια ανούσια τυπική διαδικασία. Μετά την πενθήμερη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού, ακολουθούσε αργά τη νύχτα η ψήφιση του προϋπολογισμού και στη συνέχεια, χωρίς να έχει προηγηθεί συζήτηση, χωρίς να έχουν δει οι βουλευτές την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον απολογισμό του Κράτους (που δημοσιεύεται συνήθως 3-4 μήνες αργότερα), εγκρινόταν ο απολογισμός. Στην πραγματικότητα, ποτέ μετά τη μεταπολίτευση, δεν ελέγχθηκε από τη Βουλή ο απολογισμός της κρατικής διαχείρισης. Ποτέ τα τελευταία 25 χρόνια δεν αισθάνθηκε η κρατική εξουσία ότι η οικονομική της διαχείριση θα υποστεί έλεγχο στο φως της δημοσιότητας.
Το πολύ μεγάλο αυτό κενό αντιμετωπίζει το αναθεωρημένο Σύνταγμα, με μια μικρή αλλά σημαντική αλλαγή που πέρασε στα πολύ ψιλά. Συγκεκριμένα το αναθεωρημένο Σύνταγμα προβλέπει: ότι ο Απολογισμός του Κράτους συζητείται από τη Βουλή με την προϋπόθεση ότι συνοδεύεται από την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξ αυτού του γεγονότος η συζήτηση στη Βουλή διαχωρίζεται από τη συζήτηση του προϋπολογισμού και αποκτά επιτέλους ουσία.
Ηδη, ο πρόεδρος της Βουλής κ. Κακλαμάνης, στην πρότασή του για την αναθεώρηση του Κανονισμού της Βουλής ώστε να προσαρμοσθεί στο νέο Σύνταγμα, προβλέπει ειδική διήμερη συζήτηση του Απολογισμού της κρατικής διαχείρισης και συνιστά ειδική 13μελή επιτροπή επί του απολογισμού που θα λειτουργεί σε μόνιμη βάση και θα παρακολουθεί την κρατική διαχείριση. H έγκριση του Απολογισμού θα γίνεται κατά υπουργείο.
Δεν φτάνει να ψηφισθεί η πρόταση αυτή. Είναι ανάγκη να υπάρξουν ορισμένες καθοριστικές αλλαγές και συμπληρώσεις, που δεν θα επιτρέψουν την εκ νέου ουσιαστική ακύρωση της θέσπισης μιας αποτελεσματικής ελεγκτικής διαδικασίας όπως: H ειδική επιτροπή πρέπει να έχει την απαραίτητη χρονική άνεση για να διαμορφώνει την εισήγησή της προς την Ολομέλεια της Βουλής και να μην είναι υποχρεωμένη να ολοκληρώσει το έργο της σε δύο μόνο συνεδριάσεις.
Η θεσμοθέτηση της επιστημονικής υποστήριξης της Επιτροπής από ειδικές (που θα συσταθούν για τον σκοπό αυτό) υπηρεσίες της Βουλής.
Η δυνατότητα της αναβολής της έγκρισης (στο σύνολο ή κατά τομέα) από την Ολομέλεια της Βουλής, αν προκύπτουν θέματα για τα οποία είναι αναγκαία αναλυτικότερη διερεύνηση.
Η καθιέρωση σε επίπεδο θεσμικό, αλλά προπαντός σε επίπεδο πρακτικής εφαρμογής, μιας αποτελεσματικής διαδικασίας ελέγχου των κρατικών δαπανών, θα ενισχύσει το κύρος του Κοινοβουλίου, θα αποτελεί ισχυρό κίνητρο βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των κυβερνήσεων στη διαχείριση των κρατικών δαπανών και θα κάνει πολύ προσεκτικότερες τις δημόσιες υπηρεσίες, ιδίως σε θέματα κοινοτικών κονδυλίων, όπου τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο της επιστροφής σημαντικών κονδυλίων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, λόγω αδυναμιών στον έλεγχο των δαπανών. Σε τελική ανάλυση θα καταλήξουμε σταδιακά -καθώς η «κουλτούρα» της σωστής απολογιστικής διαδικασίας θα εμπεδώνεται σε ελέγχοντες και ελεγχόμενους- σε μια διαδικασία που θα προστατεύει πολύ αποτελεσματικότερα τόσο τον ανώνυμο Ελληνα φορολογούμενο, όσο και τον Ελληνα πολιτικό.