Έντονο προβληματισμό αναφορικά με τη λειτουργία των κρατικών δομών και τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη Δημόσια Υγεία από την κατάσταση που επικρατεί στον ΧΥΤΑ Φυλής, προκαλούν όσα ακούστηκαν σήμερα στη Βουλή, με αφορμή τη συζήτηση επίκαιρης ερώτησης του κ. Κρίτωνα Αρσένη προς τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Υγείας.
Από το περιεχόμενο της ερώτησης, αλλά και τις απαντήσεις που δόθηκαν προκύπτουν αδιέξοδα, σοβαρά ζητήματα ηθικής τάξεως αναφορικά με τους χειρισμούς του Δήμου Φυλής, καθώς όμως και -μεταξύ άλλων- απουσία διενέργειας ειδικού ελέγχου στην περιοχή από την Εθνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας: καταγγέλθηκε και επί του παρόντος δεν διαψεύστηκε αρμοδίως, ότι τέτοιος έλεγχος έχει να γίνει από το 2004.
Ο κ. Αρσένης, αναπτύσσοντας την ερώτηση του, επικαλέστηκε το πόρισμα μελέτης συγκεκριμένης εταιρείας (θυγατρικής των ΕΛΠΕ, όπως ανέφερε) σύμφωνα με το οποίο η κατάσταση είναι τραγική και επικίνδυνη για τη Δημόσια Υγεία. Μάλιστα, πρόσθεσε πως αρχικώς είχε ζητήσει -χωρίς επιτυχία όμως- το πόρισμα από τον Δήμο Φυλής, και πως το έλαβε μετά από προσφυγές του στον Συνήγορο του Πολίτη και στον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
«Για το ότι η Φυλή συνιστά ένα τεράστιο πρόβλημα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Συμφωνούν όλοι. Είναι κοινά αποδεκτό», απάντησε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημ. Οικονόμου. Και αφού επέρριψε ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση (“Δυστυχώς, πέντε χρόνια ουσιαστικά δεν έχει γίνει τίποτα” ανέφερε), είπε με τη σειρά του ειδικά για τον Δήμο Φυλής:
«Το νέο δεδομένο είναι η συγκεκριμένη μελέτη του δήμου. Αυτή την είχα ζητήσει κι εγώ και ο δήμος μου είχε πει ότι δεν υπάρχει. Τελικά, προέκυψε ότι υπάρχει μία τέτοια μελέτη. Το ότι υπάρχει μια τέτοια μελέτη, όμως, δεν συνεπάγεται ότι αυτή η μελέτη είναι και αξιόπιστη από μόνη της. Το ότι κάποιος έκανε μία μελέτη, η οποία καταλήγει σε κάποια συμπεράσματα, δεν σημαίνει ότι αυτόματα η διαδικασία αυτή καθιστά τα συμπεράσματα πειστικά και τεκμηριωμένα». Για να συνεχίσει: «Στη συγκεκριμένη περίπτωση και ιδιαίτερα σε σχέση με το πρόβλημα της ραδιενέργειας που έχει πάρει έκταση στον Τύπο, υπάρχει κατηγορηματική απάντηση της Εθνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα, ότι η μελέτη έχει σημαντικά μεθοδολογικά προβλήματα, μεταξύ των οποίων δεν χρησιμοποιούνται διεθνώς αποδεκτά όρια επιβάρυνσης. Αλλά έχει κι άλλα μεθοδολογικά προβλήματα. Και ως εκ τούτου ο πιο αρμόδιος φορέας για την αξιολόγηση του ζητήματος της μόλυνσης από ραδιενέργεια δηλώνει ότι αυτά τα οποία αναφέρει η συγκεκριμένη μελέτη δεν είναι τεκμηριωμένα και δεν ισχύουν».
Σε εκείνο το σημείο, ωστόσο, ο κ. Αρσένης παρατήρησε: «Έκανα καταγγελία στην Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και τους ζήτησα να πάνε να κάνουν έλεγχο στη Φυλή. Ξέρετε τι μου απάντησαν; Ότι τον έκαναν το 2004 στη χωματερή της Φυλής. Η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας δεν έχει κάνει έρευνα από το 2004 και δεν ντρέπονται να το απαντήσουν αυτό και εγγράφως. Θα έπρεπε εκεί πέρα να γίνεται προληπτική έρευνα κάθε χρόνο και έχουν αρνηθεί να πάνε να κάνουν έρευνα έστω για αυτήν τη μελέτη, η οποία ορίζει δύο σημεία τα οποία πρέπει να ελέγξουν. Είναι θέμα όλου του Λεκανοπεδίου. Είναι θέμα υγείας και υπάρχουν ποινικές ευθύνες.
Έχετε πλέον και γραπτώς γνώση και θα υπάρξουν ποινικές ευθύνες από την αδράνεια».
Τότε ήταν που αίσθηση προκάλεσε η ανταπάντηση του κ. Οικονόμου: «Αυτό που λέτε εγώ δεν το ήξερα, ότι είναι από το 2004. Θα ζητήσουμε να γίνει μια πιο επίκαιρη αυτοψία. Για αυτοψία μιλάτε, υποθέτω. Μου φαίνεται απόλυτα λογικό».
Λίγο αργότερα, ο υφυπουργός Υγείας Β. Κοντοζαμάνης έλεγε από την πλευρά του για το θέμα ότι υπάρχει μια άλλη μελέτη της οποίας την ολοκλήρωση αναμένει: «Αναμένουμε τα αποτελέσματα επιδημιολογικής μελέτης που βρίσκεται σε εξέλιξη έτσι ώστε να προχωρήσουμε, όπως ορίζεται από τους περιβαλλοντικούς όρους σχετικής απόφασης του Υπουργείου Περιβάλλοντος, σε αξιολόγηση της κατάστασης».
Ως προς τα επόμενα βήματα, γενικότερα για το θέμα αυτό, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος μεταξύ άλλων είπε: «Το ζήτημα είναι πώς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα σε μια μέρα ή σε έναν χρόνο. Η διαδικασία η οποία έχει τεθεί ήδη σε εκκίνηση είναι η εξής. Αναμορφώνεται αυτήν τη στιγμή το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων από την Περιφέρεια, από τη σημερινή περιφερειακή αρχή. Αυτό για το οποίο μας έχει ενημερώσει η Περιφέρεια είναι ότι μέσα στο 2020 θα ξεκινήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες, ώστε το 2025 να είναι δυνατόν να ξεκινήσει η λειτουργία τριών μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων στη Φυλή, στο Γραμματικό και στο Σχιστό. Αυτός είναι ο προγραμματισμός. Μέχρι τότε αναγκαστικά θα διατηρούμε τη σημερινή κατάσταση. Δεν σημαίνει ότι η Φυλή θα κλείσει το 2025, γιατί ενδιάμεσα, πριν από την ολοκλήρωση αυτών των νέων σταθμών, θα υπάρχουν δυνατότητες ανακούφισης της Φυλής.
Αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι στο διάστημα που θα εξακολουθεί να λειτουργεί η Φυλή δεν θα επεκταθούν τα όριά της. Ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει μέσα στα σημερινά εγκεκριμένα όρια».