Στην τελική ευθεία εισέρχεται, όπως όλα δείχνουν, η έρευνα της προανακριτικής επιτροπής για τα έργα και τις ημέρες του τέως αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης Δημήτρη Παπαγγελόπουλου σχετικά με τους πολιτικούς και δικαστικούς χειρισμούς στην υπόθεση της Novartis, με την ενοχοποίηση πολιτικών αντιπάλων, καθώς και άλλες υποθέσεις που καταγγέλθηκαν κυρίως από εισαγγελείς.
Η κατάθεση μιας ακόμη εισαγγελέως, της Ευγενίας Κυβέλου, που έχει οριστεί για αύριο Δευτέρα, αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς, αν και αυτή καταθέσει επιβαρυντικά στοιχεία κατά του τέως υπουργού, θα είναι η πέμπτη κατά σειρά εισαγγελική λειτουργός που καταθέτει εις βάρος του για χειρισμούς συγκεκριμένων υποθέσεων και για μεθοδεύσεις εντός της Δικαιοσύνης. Εκτός από την εισαγγελέα Κυβέλου, όμως, η Προανακριτική έχει καλέσει σε κατάθεση τον Σάμπυ Μιωνή, ο οποίος έχει καταγγείλει τον τέως υπουργό και άλλα πρόσωπα για μεθοδεύσεις ενοχοποίησης, δικής του και άλλων, ενώ με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένεται η κατάθεση και των δύο προστατευόμενων μαρτύρων, στις καταθέσεις των οποίων στηρίχθηκε η ενοχοποίηση των πολιτικών για την υπόθεση της Novartis.
Oι προστατευόμενοι μάρτυρες –έχουν απομείνει δύο, καθώς ο τρίτος, ο Νίκος Μανιαδάκης, αποχαρακτηρίστηκε μόνος του– αναμένεται να εξεταστούν σε σημείο που θα υποδειχθεί από την ΕΛ.ΑΣ. και με τον ίδιο τρόπο που κατέθεσαν τον περασμένο Δεκέμβριο ενώπιον των αντεισαγγελέων του Αρείου Πάγου Ευάγγελου Ζαχαρή και Λάμπρου Σοφουλάκη. Πληροφορίες της «Κ» από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου αναφέρουν ότι οι προστατευόμενοι μάρτυρες εξετάστηκαν από τους αντεισαγγελείς του ανωτάτου δικαστηρίου παρουσία τους και με κάποιες προσθήκες στο πρόσωπό τους (γυαλιά, περούκες κ.λπ.), ώστε να μη γίνεται αντιληπτή η ταυτότητά τους.
Πάντως, η εξέτασή τους, που αποτελεί πρωτόγνωρη διαδικασία στα κοινοβουλευτικά χρονικά, έχει τη σημασία της, ενώ ο κύκλος των μαρτύρων που ήδη έχουν κληθεί δεν φαίνεται –εκτός απροόπτου– να αλλάζει. Εκείνο, ωστόσο, που θα μεταβληθεί, σύμφωνα με πληροφορίες από τη Βουλή, είναι το «κατηγορητήριο» εις βάρος του Δ. Παπαγγελόπουλου, καθώς έχουν πέσει στο τραπέζι της Προανακριτικής πολλά επιβαρυντικά στοιχεία και για άλλες υποθέσεις, κάτι που πιθανότατα θα οδηγήσει την Ολομέλεια της Βουλής σε νέα απόφαση προκειμένου να περιληφθούν και οι πρόσθετες καταγγελίες που έγιναν στην επιτροπή για υποθέσεις πλην της Νovartis.
Η διερεύνηση, με απόφαση της Ολομέλειας, των υποθέσεων πιθανότατα να οδηγήσει και σε διεύρυνση των κατηγοριών, εφόσον τελικώς το υλικό αξιολογηθεί ως ικανό να οδηγήσει σε παραπομπή του τέως υπουργού στη Δικαιοσύνη. Πάντως, όλα δείχνουν ότι η Προανακριτική θα οδηγηθεί σε αποτέλεσμα και η πιθανότητα να δοθεί παράταση στις εργασίες της εμφανίζεται σχετικά μικρή.
Ποιες είναι, όμως, οι υποθέσεις, πέραν της Novartis, για τις οποίες υπήρξαν συγκεκριμένες καταγγελίες από τους τέσσερις εισαγγελείς που ήδη εξετάστηκαν, οι οποίοι κατήγγειλαν τον τέως υπουργό για παρεμβάσεις στο έργο της Δικαιοσύνης; Οι εισαγγελείς Ελένη Ράικου, Παναγιώτης Αθανασίου, Γεωργία Τσατάνη και Ιωάννης Αγγελής κατήγγειλαν ότι ο Δ. Παπαγγελόπουλος, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ασκούσε πιέσεις, απειλές και εκβιασμούς για υποθέσεις που εκκρεμούσαν στα χέρια αρμόδιων εισαγγελικών λειτουργών, και κατονόμασαν συγκεκριμένα περιστατικά.
Οι πιέσεις
Η Γεωργία Τσατάνη, επίτιμη εισαγγελέας Εφετών, που είχε καταγγείλει δημοσίως τον Παπαγγελόπουλο από το 2016, επανέλαβε εκ νέου τις καταγγελίες της ενώπιον της Προανακριτικής, προκαλώντας αίσθηση για τις μεθόδους των πιέσεων τις οποίες, όπως ανέφερε, υπέστη από τον τέως υπουργό. Η εισαγγελέας μίλησε για τρίπτυχο «στοχοποίηση, ενοχοποίηση και, τέλος, βομβιστική επίθεση», περιγράφοντας, όπως σημείωσε, τη διαβάθμιση των πιέσεων που δέχθηκε για την υπόθεση του Ανδρέα Βγενόπουλου, την οποία εκείνη την εποχή χειριζόταν. Η εισαγγελέας κατήγγειλε, με δυο λόγια, ότι δέχθηκε αφόρητες πιέσεις από τον Δ. Παπαγγελόπουλο να παραδώσει τη δικογραφία Βγενόπουλου για να τη χειριστεί άλλος εισαγγελέας και προς τούτο στοχοποιήθηκε από δημοσιεύματα, στη συνέχεια ενοχοποιήθηκε με κυνήγι πειθαρχικών διώξεων –καθώς τότε δόθηκε για πρώτη φορά αρμοδιότητα πειθαρχικού ελέγχου στην τότε πρόεδρο του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου– και, τέλος, δέχθηκε βομβιστική επίθεση από τους «Πυρήνες της Φωτιάς».
Μάλιστα, καταθέτοντας ενώπιον της Προανακριτικής ανέφερε ότι, πριν δεχθεί τη βομβιστική επίθεση, δόθηκε εντολή για απόσυρση της φρουράς που είχε επί χρόνια, ενώ πρόσθεσε ότι η προκήρυξη με την οποία οι «Πυρήνες» ανέλαβαν την ευθύνη για την επίθεση εις βάρος της είχε στηριχθεί σε όσα ο τέως υπουργός καταμαρτυρούσε εναντίον της.
Η περίπτωση της εισαγγελέως Γεωργίας Τσατάνη διαφέρει από εκείνες των λοιπών εισαγγελέων, καθώς η συγκεκριμένη κατήγγειλε αμέσως τις πιέσεις εις βάρος της, το 2016, υπέστη διώξεις και οι καταγγελίες της απασχόλησαν την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας επί μακρόν, χωρίς ωστόσο η σχετική έρευνα να καταλήξει σε αποτέλεσμα.
Για υποθέσεις πέραν της ενοχοποίησης των πολιτικών για τη Novartis κατέθεσε εις βάρος του Δ. Παπαγγελόπουλου και άλλη εισαγγελική λειτουργός. Η Ελένη Ράικου, η οποία είχε διατελέσει επί χρόνια επικεφαλής στο καίριο πόστο της Εισαγγελίας Διαφθοράς, κατήγγειλε ότι δέχθηκε παρεμβάσεις από τον τέως υπουργό και για άλλη υπόθεση πλην της Novartis, για την οποία έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία. Η εισαγγελέας, που είναι εν ενεργεία, ανέφερε ότι ο τότε αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης τής ζήτησε να αφήσει στην άκρη και να μην ερευνήσει τον φάκελο με τα δάνεια της Τράπεζας Αττικής που είχε στα χέρια της, υπόθεση που τότε ήταν στην επικαιρότητα για τις δανειοδοτήσεις γνωστού επιχειρηματία, ο οποίος στη συνέχεια έλαβε μέρος στον πολυσυζητημένο διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες και εξελίχθηκε σε σκοτεινή σελίδα στα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Κατά την κατάθεσή της στην Προανακριτική, η Ελένη Ράικου αναφέρθηκε επίσης αναλυτικά σε παρεμβάσεις Παπαγγελόπουλου στο έργο της για την υπόθεση της Novartis, την οποία η ίδια είχε αναλάβει να χειριστεί ενόσω ήταν επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς και πριν παραιτηθεί, την άνοιξη του 2017, καταγγέλλοντας πιέσεις και εκβιασμούς.
Σύμφωνα με όσα κατήγγειλε η εισαγγελική λειτουργός, ο Δ. Παπαγγελόπουλος της είχε ζητήσει φορτικά να προχωρήσει σε ενοχοποίηση πολιτικών για την υπόθεση της Novartis ενώ δεν υπήρχαν στοιχεία, λέγοντάς της «άσκησε εσύ τη δίωξη και τα υπόλοιπα θα τα βρουν άλλοι».
Η εισαγγελέας προκάλεσε αίσθηση καταθέτοντας ότι οι παρεμβάσεις Παπαγγελόπουλου στην έρευνα για τη Novartis είχαν ως αποτέλεσμα να μην ερευνηθεί στην ουσία η υπόθεση και το Δημόσιο να στερηθεί τη δυνατότητα να στραφεί κατά της εταιρείας και να διεκδικήσει χρήματα για τις παράνομες πρακτικές της, όπως έκαναν άλλες χώρες. «Σταμάτησε», είπε, «την έρευνα και ξεκίνησε τη σκευωρία με τους πολιτικούς».
«Αν δεν έχει κάτι, φτιάξ’ του»
Παρεμβάσεις σε συγκεκριμένες υποθέσεις κατήγγειλε ο εισαγγελέας Εφετών Παναγιώτης Αθανασίου, που είχε θητεύσει στο νευραλγικό πόστο του επικεφαλής της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος. Ο εισαγγελικός λειτουργός, που εξετάστηκε ενώπιον της προανακριτικής επιτροπής, κατέθεσε ότι ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος του ζητούσε φορτικά να προχωρήσει η υπόθεση του επιχειρηματία Ανδρέα Βγενόπουλου, απειλώντας ότι θα έβγαινε στα κανάλια να καταγγείλει τους αρμοδίους ελεγκτές ότι «τα έχουν αρπάξει». Ο κ. Αθανασίου κατήγγειλε ότι ο τέως υπουργός αισθανόταν πανίσχυρος και ασκούσε πιέσεις σε υποθέσεις επιχειρηματιών, εκδοτών και δημοσιογράφων ζητώντας είτε ευνοϊκή μεταχείριση κάποιων είτε –το χειρότερο– ενοχοποίηση άλλων, χωρίς στοιχεία. Αναφέρθηκε, μάλιστα, εκτενώς στην υπόθεση του ιδιοκτήτη του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ Γιάννη Αλαφούζου, του οποίου οι λογαριασμοί δεσμεύθηκαν και στη συνέχεια του ασκήθηκε ποινική δίωξη, χωρίς να προκύψουν παραβάσεις, περιγράφοντας ότι για τη δέσμευση των λογαριασμών αναζητήθηκε ο εισαγγελέας παραμονές του Δεκαπεντάγουστου, για να την υπογράψει σε ορεινό χωριό όπου παραθέριζε, καθώς η δέσμευση, όπως είπε, είχε να κάνει με τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, ο οποίος βρισκόταν σε εξέλιξη. Σοκαριστική υπήρξε η περιγραφή του Π. Αθανασίου για την απαίτηση του Δ. Παπαγγελόπουλου να ενοχοποιηθεί ο γνωστός δημοσιογράφος Γιώργος Παπαχρήστος, ο οποίος ασκούσε κριτική στο κυβερνητικό έργο. «Αν δεν έχει κάτι, φτιάξ’ του» ήταν η φράση του Δ. Παπαγγελόπουλου, όπως ανέφερε ο εισαγγελέας, ο οποίος προσέθεσε ότι άκουσε την εν λόγω απαίτηση εμβρόντητος. Ακόμη, ο Π. Αθανασίου μίλησε για τις πιέσεις που ασκούσε ο τέως υπουργός και το ενδιαφέρον που επεδείκνυε για άλλες υπό έρευνα υποθέσεις, ενώ ανέφερε ότι στη συνέχεια δέχθηκε πόλεμο, με στοχευμένες επιθέσεις μέσω δημοσιευμάτων, αλλά και εντός της Δικαιοσύνης, ώστε να μην προαχθεί – κάτι που τελικά δεν συνέβη, καθώς προσέφυγε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και δικαιώθηκε κατά κράτος.
Oι καταγγελίες για σχέδιο προφυλάκισης πολιτικών και για το «Noor 1»
Τα πράγματα για τον τέως υπουργό έλαβαν ευρύτερες διαστάσεις σε ό,τι αφορά την ενοχοποίηση, χωρίς στοιχεία, πολιτικών αντιπάλων, μετά όσα είπε κατά την τελευταία του κατάθεση στους αντεισαγγελείς του Αρείου Πάγου ο αντεισαγγελέας του ανωτάτου δικαστηρίου Ιωάννης Αγγελής. Ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός, που έχει καταγγείλει τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο ως «Ρασπούτιν», για τους δικαστικούς και πολιτικούς χειρισμούς του στην υπόθεση της Novartis, κατά την τελευταία του κατάθεση στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου έκανε λόγο για οργανωμένο σχέδιο προφυλακίσεων πολιτικών προσώπων προκειμένου η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσει εκ νέου τις εκλογές.
Ο Ιωάννης Αγγελής, ο οποίος με αναφορές του στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, από τον Ιανουάριο του 2018, προέβη σε καταγγελίες για την οργάνωση των ερευνών και την ενοχοποίηση πολιτικών στην υπόθεση της Novartis, πριν από λίγες ημέρες αποκάλυψε ενώπιον του συναδέλφου του Ευάγγελου Ζαχαρή, που διενεργεί την έρευνα, ότι το οργανωμένο σχέδιο προέβλεπε προφυλακίσεις για τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, τον Αδωνι Γεωργιάδη και τον Ανδρέα Λοβέρδο, προκειμένου να ξανακερδηθούν οι εκλογές, ενώ ο ίδιος ο εισαγγελέας Αγγελής, από καιρό έχει μιλήσει για προκατασκευασμένες διώξεις τριών πολιτικών, μεταξύ των οποίων οι Γεωργιάδης και Λοβέρδος, από τους εισαγγελείς Διαφθοράς – και μάλιστα από τον Νοέμβριο του 2018.
Οι καταγγελίες Αγγελή για τον ρόλο Παπαγγελόπουλου στους χειρισμούς των εισαγγελέων Διαφθοράς για την έρευνα της Novartis, αλλά και οι καταγγελίες του εις βάρος της επικεφαλής των εισαγγελέων Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη, έχουν διατυπωθεί και στη Δικαιοσύνη και στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής. Ο ίδιος, μάλιστα, έχει ζητήσει να εξεταστεί κατ’ αντιπαράσταση με την επίτιμη εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου, αλλά και την πρώην γενική επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου, για την απόδειξη των λεγομένων του περί οργανωμένου σχεδίου προφυλακίσεων παραμονές των εκλογών, καθώς έχει καταθέσει ότι οι δυο τους ήταν γνώστες του σχεδίου, καθώς ο ίδιος είχε κάνει σχετικές συζητήσεις μαζί τους.
Παράλληλα, και πέραν των άλλων υποθέσεων, στην Προανακριτική έχουν φθάσει ένορκες καταθέσεις για την υπόθεση του πλοίου «Noor 1», όπου συγγενικό πρόσωπο καταδικασμένου σε ισόβια για την εν λόγω υπόθεση εμπλέκει για παρεμβάσεις και τον Δ. Παπαγγελόπουλο σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες, όπως αναφέρει, ενοχοποίησης του εφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη. Οι εν λόγω καταθέσεις έφθασαν στην Επιτροπή έπειτα από αίτημα του ΚΙΝΑΛ και προέρχονται από εσωτερική έρευνα που διενεργείται εις βάρος λιμενικού ο οποίος εχει καταθέσει για την υπόθεση του «Noor 1».
Μετά ταύτα, δεν αποκλείεται και η υπόθεση του πλοίου να περιληφθεί στις υποθέσεις που θα αξιολογηθούν σε σχέση με τις δραστηριότητες Παπαγγελόπουλου από την επιτροπή της Βουλής –μαζί με όλες τις άλλες που έχουν πέσει στο τραπέζι της κοινοβουλευτικής έρευνας–, καθώς έχει κληθεί να εξεταστεί ως μάρτυρας και ο Σάμπυ Μιωνής, ενώ αναμένεται μία ακόμη εισαγγελέας, η Ευγενία Κυβέλου, να καταθέσει στην Προανακριτική, όπου ήδη οι τέσσερις εισαγγελείς έχουν αναφέρει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία εις βάρος του τέως υπουργού, τα οποία αναμένεται να αξιολογηθούν και να αποτιμηθούν από την προανακριτική επιτροπή.
Αλλωστε, η επιτροπή, που φέρει το βάρος της δρομολόγησης των όποιων περαιτέρω εξελίξεων και ασκεί κατά το Σύνταγμα καθήκοντα εισαγγελέα στην κοινοβουλευτική έρευνα, έχει το μαχαίρι και το πεπόνι ως προς τον τρόπο που θα διαμορφωθεί η συνέχεια σε μια υπόθεση που αγγίζει σοβαρές πτυχές παραβάσεων θεμελιωδών αρχών του δημοκρατικού πολιτεύματος –όπως η διάκριση των εξουσιών– και πολλά άλλα αδικήματα.
