Κλιμακώνεται δραματικά η σύγκρουση ανάμεσα στον τουρκικό στρατό και τις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία δυνάμεις του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ ύστερα τις βαριές απώλειες της Τουρκίας από βομβαρδισμό του συριακού στρατού στην επαρχία Ιντλίμπ. Οι πρεσβευτές των χωρών- μελών του ΝΑΤΟ συνεδρίαζαν εκτάκτως χθες στις Βρυξέλλες ύστερα από τουρκικό αίτημα, ενώ δύο ρωσικές φρεγάτες πέρασαν τα Δαρδανέλια με κατεύθυνση τη Συρία και η Μόσχα προειδοποιούσε την Άγκυρα ότι θα πληρώσει πολύ ακριβό τίμημα αν κλιμακώσει τις επιχειρήσεις της.
Η κρίση στο Ιντλίμπ απειλεί με βαριές επιπτώσεις την Ευρώπη, καθώς ο εκπρόσωπος Τύπου του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ, δήλωσε ότι η Τουρκία “δεν μπορεί πλέον να φιλοξενεί πρόσφυγες”, θέτοντας ξανά στην ημερήσια διάταξη την απειλή ότι η χώρα του θα ανοίξει τα σύνορά της για τα 3,6 εκατομμύρια Σύρων προσφύγων, ακυρώνοντας τη συμφωνία του 2016 μεταξύ Άγκυρας και Βρυξελλών. Ήδη από το πρωί της Παρασκευής, τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι εκατοντάδες πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, το Μαρόκο, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν συγκεντρώνονταν στα σύνορα με την Ελλάδα, στον Έβρο. Πολιτικοί αναλυτές έκαναν λόγο για ανοιχτό εκβιασμό της Ευρώπης από τον Ερντογάν, σε μια περίοδο που η ανησυχία της κοινής γνώμης γιγαντώνεται λόγω και της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Οι δυσοίωνες εξελίξεις επιταχύνθηκαν τη νύχτα της Πέμπτης όταν 33 Τούρκοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και 32 τραυματίστηκαν σε βομβαρδισμούς της αεροπορίας και του πυροβολικού του συριακού στρατού στην περιοχή Μπεχούν της επαρχίας Ιντλίμπ. Ο τουρκικός στρατός απάντησε με βομβαρδισμούς συριακών θέσεων στην επαρχία Χάμα, αλλά και στη Λαττάκεια, προπύργιο του Άσαντ, όπου βρίσκεται και η ρωσική αεροπορική βάση τη Χμεϊμίμ. Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, τουλάχιστον 309 Σύροι στρατιώτες σκοτώθηκαν από τα απαντητικά πλήγματα του τουρκικού στρατού.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας υποστήριξε σε ανακοίνωσή του ότι οι Τούρκοι στρατιώτες που επλήγησαν είχαν αναμιχθεί με τζιχαντιστές της τρομοκρατικής οργάνωσης Ταχρίρ αλ Σαμ, που συνδέεται με την Αλ Κάιντα και ότι η Άγκυρα δεν είχε ενημερώσει τη Μόσχα για τις συντεταγμένες τους. Στην ίδια ανακοίνωση υπογραμμίζεται ότι η ρωσική αεροπορία δεν διεξήγαγε επιχειρήσεις τη στιγμή του επεισοδίου.
Ο φόρος αίματος που πλήρωσε την Πέμπτη η Τουρκία για την εμπλοκή της στη συριακή κρίση ήταν ο μεγαλύτερος από κάθε άλλη μέρα, από την έναρξη των επιχειρήσεων του τουρκικού στρατού. Συνολικά, 54 Τούρκοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί και δεκάδες έχουν τραυματιστεί επί συριακού εδάφους από την 1η Φεβρουαρίου. Η αναγγελία των βαριών απωλειών δημιούργησε πολεμική ατμόσφαιρα στην Τουρκία. Το εθνικό συμβούλιο ασφαλείας συνεδρίαζε επί έξι ώρες στην Άγκυρα υπό την προεδρία του Ταγίπ Ερντογάν, ενώ το πρωί της Παρασκευής διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το ρωσικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης κραυγάζοντας “Ρώσοι δολοφόνοι” και “δολοφόνε Πούτιν”.
Την ίδια ώρα, οι ρωσικές φρεγάτες Ναύαρχος Μακάροφ και Ναύαρχος Γκριγκόροβιτς από το στόλο της Μαύρης Θάλασσας, οπλισμένες με πυραύλους Κρουζ, περνούσαν τα Δαρδανέλια για να πάρουν μέρος στις επιχειρήσεις, στη Συρία. Πάντως, οι Τούρκοι αξιωματούχοι απέφευγαν, μέχρι χθες, να κατηγορήσουν ευθέως τη Ρωσία για το αιματηρό περιστατικό στο Ιντλίμπ, αφήνοντας ανοιχτό ένα παράθυρο συνεννόησης για την αποτροπή των χειρότερων. Χθες το μεσημέρι Πούτιν και Ερντογάν επικοινώνησαν τηλεφωνικά σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της κρίσης.
Η επιδείνωση της σύγκρουσης στο Ιντλίμπ απειλεί να εμπλέξει άμεσα τις χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον γενικό γραμματέα της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, ενώ ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου Ιμπραχήμ Καλίν συνομίλησε με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν, ζητώντας την αμερικανική στήριξη. “Η επίθεση εναντίον της Τουρκίας είναι επίθεση εναντίον του ΝΑΤΟ” δήλωσε ο Ομέρ Τσελίκ.
Κεντρικό αίτημα της Τουρκίας είναι να επιβληθεί από το ΝΑΤΟ ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στη βορειοδυτική Συρία, κάτι που θα έφερνε τις δυνάμεις της Συμμαχίας σε τροχιά σύγκρουσης με τη Ρωσία, η οποία ελέγχει το συριακό εναέριο χώρο. “Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει μέτρα για να προστατεύσει τους αμάχους και να θέσει σε εφαρμογή ζώνη αεροπορικού αποκλεισμού”, δήλωσε ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν.
Την Τετάρτη, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Μαρκ Έσπερ είχε δηλώσει στο Κογκρέσο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν σχέδια στρατιωτικής ανάμιξης στη σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Συρίας. Ωστόσο μετά το τελευταίο περιστατικό υπήρξαν κάποιες πρώτες ενδείξεις ότι η στάση της Ουάσιγκτον θα μπορούσε να αλλάξει. “Όλα είναι ανοιχτά πάνω στο τραπέζι”, δήλωσε η Κέι Μπέιλι Χάτσισον, πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στο ΝΑΤΟ. “Σύμμαχός μας είναι η Τουρκία, όχι η Ρωσία”, δήλωσε η κυρία Χάτσισον, για να προσθέσει με νόημα: “Θα θέλαμε να καταλάβει και η Τουρκία ότι εμείς είμαστε οι πραγματικοί της σύμμαχοι”, μια έμμεση πλην σαφής κριτική για τα ανοίγματα του Ταγίπ Ερντογάν προς τη Ρωσία.
Από την πλευρά του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε ανακοίνωση ότι τονίζει τη συμπαράσταση των ΗΠΑ “στη σύμμαχό μας Τουρκία” και αξίωσε “τον άμεσο τερματισμό της ανήκουστης επίθεσης του καθεστώτος Άσαντ, της Ρωσίας και των υποστηριζόμενων από το Ιράν δυνάμεων”. Την ανησυχία τους για την τροπή των εξελίξεων στη Συρία εξέφρασαν ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και ο εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Τζοζέπ Μπορέλ.