ΑΠΟΣΤΟΛΗ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Το κοινό ανακοινωθέν που προέκυψε από το έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) στο Ζάγκρεμπ την Παρασκευή, επιβεβαίωσε την πλήρη στήριξη της Ευρωπαϊκής Eνωσης στη στιβαρή πολιτική αποτροπής που υιοθέτησε η Αθήνα στα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Το ανακοινωθέν των υπουργών Εξωτερικών, «παρότι αναγνωρίζει το αυξημένο μεταναστευτικό βάρος και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η Τουρκία στο έδαφός της και τις σημαντικές προσπάθειες που έχει καταβάλει για τη φιλοξενία 3,7 εκατ. μεταναστών και προσφύγων, επαναλαμβάνει τη σοβαρή ανησυχία σχετικά με την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα και απορρίπτει σθεναρά τη χρήση των μεταναστευτικών πιέσεων από την Τουρκία για πολιτικούς σκοπούς».
Η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη της, σημειώνεται, «είναι αποφασισμένα να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Οι παράνομες διελεύσεις δεν θα γίνουν ανεκτές. Σχετικά με αυτό, η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα, σε συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομοθεσία».
Η κρίση που προκάλεσε ο Ερντογάν στα ελληνοτουρκικά «δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή», σημειώνει στην «Κ» ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, διευθυντής σπουδών του European Policy Centre, στις Βρυξέλλες. Τάσσεται, ωστόσο, υπέρ της παροχής επιπρόσθετων πόρων στην Τουρκία για το προσφυγικό. «Η Ε.Ε. και τα μέλη της δεν μπορούν να επηρεάσουν αποτελεσματικά την κατάσταση στη Συρία, οπότε απαιτούνται άλλες ενέργειες που θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες – ακόμα και αν αυτό σημαίνει μια νέα συμφωνία με την Αγκυρα», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη βορειοδυτική Συρία, την οποία συνομολόγησαν ο πρόεδρος της Τουρκίας με τον Βλ. Πούτιν στη Μόσχα την Πέμπτη, ανοίγει ενδεχομένως τον δρόμο για εξομάλυνση της κατάστασης. Οπως δηλώνει στην «Κ» ο Μουτζτάμπα Ραχμάν, επικεφαλής Ευρώπης της Eurasia Group, «η détente μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας λογικά θα συμβάλει στη σταθεροποίηση των προσφυγικών ροών βραχυπρόθεσμα και θα μειώσει την ένταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα». Ωστόσο, προειδοποιεί ο αναλυτής της Eurasia, «με δεδομένους τους θεμελιωδώς ανταγωνιστικούς στόχους της Ρωσίας και της Τουρκίας στη Συρία, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του καιρού και την αδυναμία της Ε.Ε. να συμφωνήσει σε ένα αξιόπιστο σύστημα επιμερισμού των βαρών στο εσωτερικό τού μπλοκ, παραμένει ο κίνδυνος μιας σοβαρής αναζωπύρωσης της κρίσης μεσοπρόθεσμα».
Ο φόβος επανάληψης της προσφυγικής κρίσης του 2015 οδήγησε στην άνευ προηγουμένου επίσκεψη των τριών επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών και του πρωθυπουργού της προεδρεύουσας στην Ε.Ε. Κροατίας, στον Εβρο, την περασμένη Τρίτη, αλλά και στην άμεση ανταπόκριση στα αιτήματα της Ελλάδας για πολύπλευρη συνδρομή στη διαχείριση της κρίσης. Η συνδρομή αυτή αφορά τόσο τη φύλαξη των συνόρων, με 100 νέους συνοριοφύλακες, όσο και την αποστολή επιπλέον 160 ειδικών που θα συνδράμουν στα νησιά την ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Επίσης, θα αναβαθμιστούν οι υποδομές στα πέντε νησιά υποδοχής και 350 από τα 700 εκατομμύρια που ανακοίνωσε η κ. Φον ντερ Λάιεν θα διατεθούν άμεσα.
Αν και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ χαρακτήρισε παράνομη την απόφαση της Ελλάδας να αναστείλει για έναν μήνα την εξέταση νέων αιτημάτων ασύλου και παρά τις πολλαπλές καταγγελίες για βίαιες απωθήσεις (pushbacks) αιτούντων άσυλο από τις ελληνικές αρχές, οι αρμόδιοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. επαναλαμβάνουν με κάθε ευκαιρία ότι στηρίζουν την πολιτική της Αθήνας.