Αντί να πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, έρχεται το βουνό στον Μωάμεθ. Ο Λεβιάθαν, το κράτος κατά τον φιλόσοφο Τόμας Χομπς, αφού μας έκλεισε στα σπίτια μας για να μας προστατεύσει από τον κορωνοϊό, ετοιμάζεται τώρα να έρθει για να μας επισκεφθεί. Ωστόσο, θα έλθει με φιλικές διαθέσεις και μόνο αν εμείς το προσκαλέσουμε. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», στο gov.gr, στην πλατφόρμα που συγκεντρώνει όλο και περισσότερες από τις υπηρεσίες του κράτους, θα ενσωματωθεί η δυνατότητα ώστε επιλεγμένες υπηρεσίες του Δημοσίου, που απαιτούν συνεννόηση με υπάλληλο, να διεκπεραιώνονται με τηλεδιάσκεψη. Σύμφωνα με ανώτατη πηγή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με ένα «κλικ» θα κλείνουμε ραντεβού με κρατικό υπάλληλο που θα συζητεί μαζί μας πρόσωπο με πρόσωπο στον υπολογιστή μας ή στο κινητό μας.
Το ψηφιακό γκισέ –μία από τις πιθανές ονομασίες της νέας υπηρεσίας– θα ανοίξει μέσα στο επόμενο διάστημα. Με αυτόν τον τρόπο πολλές από τις υπηρεσίες που δεν έχουν ακόμα αυτοματοποιηθεί στον βαθμό ώστε να μην απαιτείται ανθρώπινη επαφή, θα γίνονται και πάλι εξ αποστάσεως. Ετσι, ο πολίτης σπανίως θα είναι αναγκασμένος να βγει από το σπίτι του (ή από το γραφείο του όταν επιστρέψουμε στα γραφεία μας) για να σταθεί στις ουρές των δημοσίων υπηρεσιών. Ενδέχεται μάλιστα ο κρατικός υπάλληλος να βρίσκεται και αυτός στο σπίτι του. Ηδη, 10.000 στελέχη της δημόσιας διοίκησης που εργάζονται σε φορείς ενταγμένους στο Δίκτυο ΣΥΖΕΥΞΙΣ αποκτούν τη δυνατότητα ασφαλούς τηλεργασίας από το σπίτι.
Το νέο σχέδιο, λοιπόν, είναι το κράτος να πηγαίνει στον πολίτη αντί ο πολίτης να πηγαίνει στο κράτος. Η επαναστατική αυτή μεταβολή δεν θα προστατεύσει μόνο πολίτες και υπαλλήλους από τις μολύνσεις στην εποχή των πανδημιών στην οποία κάποιοι επιστήμονες προεξοφλούν ότι έχουμε εισέλθει, αλλά θα επιταχύνει την αποτελεσματικότητα και παράλληλα θα ενισχύσει τη διαφάνεια. Οπως έχει ήδη παρατηρηθεί, οι συμπεριφορές στις τηλεδιασκέψεις είναι διαφορετικές από αυτές που συνηθίζονται στις επαφές πρόσωπο με πρόσωπο. Πάνω από όλα, η τηλεδιάσκεψη έχει θεραπεύσει τη «μιτινγκίτιδα» (ψυχική και σωματική κόπωση που σύμφωνα με τους Financial Times προκαλείται από τη διαστολή του χρόνου σε meetings όπου οι συνομιλητές τείνουν να απεραντολογούν). Ολες οι τηλεδιασκέψεις τελειώνουν πολύ γρήγορα, διασφαλίζοντας την ψυχική υγεία των συμμετεχόντων.
Η νέα υπηρεσία του gov.gr αναμένεται να αξιοποιηθεί ποικιλοτρόπως όχι μόνο από πολίτες για τις υποθέσεις τους, αλλά και από επαγγελματίες που είναι επιφορτισμένοι με πολλές, καθημερινές και σύνθετες επαφές και συνεννοήσεις με το Δημόσιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως είναι λογιστές, μηχανικοί και δικηγόροι. Προκαλεί εντύπωση πώς μέσα σε τόσο λίγο χρόνο φτάσαμε από το πρώτο υπουργικό συμβούλιο, στην πρώτη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου που έγινε με τηλεδιάσκεψη. Παράλληλα, πάνω από 1 εκατ. μαθητές και 55.000 εκπαιδευτικοί συμμετέχουν στην κατ’ οίκον διδασκαλία, ενώ εκατοντάδες τηλεδιασκέψεις στελεχών του κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης γίνονται κάθε μέρα ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας e-presence.gov.gr. Ασφαλώς, οι διασκέψεις κορυφής της Ε.Ε. αναμένεται να επανέλθουν σε φυσική μορφή, αφού οι διαπραγματεύσεις δεν είναι μόνο όσα λέγονται κατά τη διάρκεια των συνομιλιών. Κυρίως είναι όσα «μαγειρεύονται» στους διαδρόμους κατά τα διαλείμματα.
Οι άνθρωποι
Η ανθρώπινη διάσταση δεν παραγνωρίζεται. Ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, με ανάρτησή του στο Facebook υπογράμμισε τη συναισθηματική διάσταση των αλλαγών: «Η ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την πανδημία παραμένοντας στο σπίτι, με ένα κράτος που πρέπει να παραμείνει λειτουργικό, μας έδωσε την ώθηση να υλοποιήσουμε πολύ γρήγορα πλατφόρμες που είχαμε στον προγραμματισμό μας… Πίσω από τις πλατφόρμες βρίσκονται άνθρωποι: μηχανικοί, developers, προγραμματιστές. Δουλεύουν ασταμάτητα και, ενίοτε, ξενυχτούν για να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Θέλω να τους ευχαριστήσω για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που καταβάλλουν».
Πολλοί ρωτούν: Η τηλεδιάσκεψη, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες, όπως το gov.gr και η άυλη συνταγογράφηση θα μείνουν μετά την πανδημία; «Θεωρώ το ερώτημα ρητορικό», απαντά ο κ. Πιερρακάκης, ο οποίος δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του για τις αλλαγές στο κράτος που έχουν γίνει τις τελευταίες εβδομάδες.