Η ευρωπαϊκή οικονομία δεν θα επιστρέψει στην κανονικότητα έως ότου γίνει ευρέως διαθέσιμο το εμβόλιο ή κάποια αποτελεσματική θεραπεία για τον COVID-19: αυτή είναι η εκτίμηση των ευρωπαϊκών θεσμών, όπως εκφράζεται στον οδικό χάρτη χαλάρωσης των περιορισμών που έχουν επιβληθεί για να ελεγχθεί η εξάπλωση του ιού.
Ο οδικός χάρτης, που καταρτίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, προβλέπει τρεις βασικές προϋποθέσεις για τη μερική άρση των απαγορεύσεων: τη μείωση των κρουσμάτων για μία συνεχή περίοδο· την επάρκεια κλινών, μονάδων εντατικής θεραπείας, φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού· και δυνατότητες για ευρείας κλίμακας εξετάσεις και εντοπισμού και απομόνωσης των ασθενών.
Το εμβόλιο, σύμφωνα με εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), «ενδεχομένως να χρειαστεί έναν χρόνο» για να είναι ευρέως διαθέσιμο. Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τον EMA, λαμβάνει μέτρα για την επιτάχυνση των ρυθμιστικών εγκρίσεων, στον βαθμό που δεν διακινδυνεύει την ασφάλεια. Παράλληλα, σημειώνεται ότι ώς τότε, νέες θεραπείες και φαρμακευτικές ουσίες, ή υφιστάμενες που έχουν εγκριθεί για άλλες νόσους, θα «μπορούσαν να μειώσουν τον υγειονομικό αντίκτυπο του ιού στον πληθυσμό στους επόμενους μήνες και να επιτρέψουν στην οικονομία και στην κοινωνία να ανακάμψουν πιο γρήγορα».
Κράτη-μέλη που προετοιμάζουν την άρση των περιορισμών θα πρέπει «ως ελάχιστο μέτρο» να ενημερώνουν τους εταίρους τους στην Ε.Ε. και την Επιτροπή, σύμφωνα με τον οδικό χάρτη. Η χαλάρωση των απαγορεύσεων πρέπει να γίνεται σε φάσεις, ώστε να εκτιμάται ο αντίκτυπος κάθε μέτρου. Οταν τα επιδημιολογικά δεδομένα μεταξύ δύο γειτονικών χωρών της Ε.Ε. συγκλίνουν, θα πρέπει να γίνεται συντονισμένη άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών. Οι απαγορεύσεις που αφορούν τρίτες χώρες μπορούν να χαλαρώσουν σε δεύτερο χρόνο. Η επιστροφή στην εργασία θα πρέπει κι αυτή να γίνει σε φάσεις, που μπορούν να βασιστούν σε διαφορετικά μοντέλα (π.χ. ποιες δουλειές μπορούν να συνεχίσουν να γίνονται εξ αποστάσεως, την οικονομική σημασία του κλάδου ή τη δυνατότητα εργασίας σε βάρδιες).
Οπως αναφέρεται, η χαλάρωση ενδέχεται να είναι «προσωρινή», καθώς η έστω και μερική επαναλειτουργία της οικονομίας θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε νέο κύμα κρουσμάτων. Η Επιτροπή είχε αρχικά προγραμματίσει την παρουσίαση του οδικού χάρτη για την περασμένη εβδομάδα, αλλά την ανέβαλε εξαιτίας των έντονων ενστάσεων της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας, που θεωρούσαν ότι δεν είχαν ληφθεί επαρκώς υπόψη οι θέσεις τους για το ζήτημα της «στρατηγικής εξόδου».
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι ο οδικός χάρτης «δεν αποτελεί σήμα προς τα κράτη-μέλη ότι μπορούν άμεσα να άρουν τους περιορισμούς, αλλά παρέχει ένα πλαίσιο για τις αποφάσεις τους».