Πριν από δύομισι χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2018, όταν έφθανε στη Βουλή ο φάκελος με τους δέκα πολιτικούς που εφέροντο ως δωρολήπτες στο σκάνδαλο της Novartis, είχε προκληθεί πολιτική θύελλα. Δύσκολα μπορεί να ξεχαστεί η εικόνα του Παναγιώτη Πικραμμένου, πρώην πρωθυπουργού, μέσα στο Κοινοβούλιο, όταν με συντριβή επιχειρούσε να δηλώσει το αυτονόητο, ότι δεν ήταν δωρολήπτης και δεν είχε σχέση με το σκάνδαλο και τη Novartis. Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι των εξελίξεων, η κυβέρνηση άλλαξε και η υπόθεση για την εμπλοκή των πολιτικών, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή είχαν στραφεί δικαστικά και είχαν με οργή αντιδράσει, πήρε τον δρόμο της κοινοβουλευτικής διερεύνησης.
Κεντρικό πρόσωπο των ερευνών της Βουλής, ο πρώην υπουργός (αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης, αρμόδιος επί θεμάτων διαφθοράς) Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Εκείνος που είχε δηλώσει έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, αναφερόμενος στον φάκελο με τους πολιτικούς, ότι «πρόκειται για το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους».
Ομως πριν ακόμα αρχίσει η έρευνα της Βουλής, η επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη, που τώρα πλέον είναι κατηγορούμενη για βαριά αδικήματα, είχε βάλει η ίδια στο αρχείο, επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, την υπόθεση για τους επτά από τους δέκα πολιτικούς, που είχε ερευνήσει με βάση μόνον τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων και με αμφιλεγόμενους χειρισμούς. Μεταξύ εκείνων που η υπόθεση αρχειοθετήθηκε, ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο Παναγιώτης Πικραμμένος και άλλοι. Εμειναν σε εκκρεμότητα –και είναι ακόμα– ο Αδωνις Γεωργιάδης και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, ενώ για τον Ανδρέα Λοβέρδο έχει κινηθεί ποινική δίωξη.
Με αυτά τα δεδομένα, η Βουλή ξεκίνησε τις δικές της έρευνες για το τι έγινε με την ενοχοποίηση των πολιτικών στο σκάνδαλο της Novartis, με μόνα στοιχεία τις αόριστες και ασαφείς καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων, από τους οποίους ήδη ο ένας έχει μόνος του αποχαρακτηριστεί. Η έρευνα ξεκίνησε αλλά δεν έμεινε μόνον στη Novartis. Η κοινοβουλευτική έρευνα έφερε στο φως και άλλες παρεμβάσεις του Δημήτρη Παπαγγελόπουλου σε εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις, ενώ οι καταγγελίες του επιχειρηματία Σάμπυ Μιωνή για ύπαρξη οργανωμένης συμμορίας που έδρασε για την ενοχοποίησή του προκάλεσαν νέα έρευνα της προανακριτικής επιτροπής και διεύρυνση του κατηγορητηρίου για τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο.
Είναι ίσως η μοναδική φορά που έρευνα της προανακριτικής επιτροπής στη Βουλή φέρνει στο φως άγνωστες πτυχές μιας τόσο σοβαρής υπόθεσης, που περιγράφεται στο πόρισμα της κυβερνητικής πλειοψηφίας ως «παραδικαστική δραστηριότητα με πολιτική κάλυψη» που φθάνει έως τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Η κατάληξη των ερευνών της Βουλής, με το πόρισμα της κυβερνητικής πλειοψηψίας αλλά και του ΚΙΝΑΛ οδηγεί στην παραπομπή Παπαγγελόπουλου για οκτώ βαριά αδικήματα που σχετίζονται με όσα έχουν προκύψει για τη Novartis, όπου φέρεται ως ηθικός αυτουργός της ενοχοποίησης των δέκα πολιτικών, αλλά και τις καταγγελίες εισαγγελέων εν ενεργεία για παρεμβάσεις στο έργο τους και βέβαια τις καταγγελίες Μιωνή. Ο ίδιος ο πρώην υπουργός επωμίζεται πλέον όλο το βάρος της ποινικής ευθύνης για παραδικαστική δραστηριότητα, καθώς το πόρισμα της κυβερνητικής πλειοψηφίας αποδίδει πολιτικές ευθύνες στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και στον τότε πρωθυπουργό, αλλά ποινικές μόνον στον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο και τους συμμετόχους του, μη πολιτικά πρόσωπα, εισαγγελείς Διαφθοράς και δημοσιογράφους. Η υπερψήφιση του πορίσματος της κυβερνητικής πλειοψηφίας αλλά και εκείνου του ΚΙΝΑΛ (τάσσεται επίσης υπέρ της παραπομπής Παπαγγελόπουλου) θεωρείται δεδομένη από την Ολομέλεια της Βουλής που συνεδριάζει την προσεχή εβδομάδα, ανοίγοντας τις διαδικασίες που μπορεί να φθάσουν ώς το Ειδικό Δικαστήριο.
Μετά την παραπομπή Παπαγγελόπουλου, η Βουλή αναμένεται, σύμφωνα με τον νόμο περί ευθύνης υπουργών, ο οποίος δεν άλλαξε ούτε στην πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση, να κληρώσει τους ανώτατους δικαστικούς που θα συγκροτήσουν το Δικαστικό Συμβούλιο. Το συμβούλιο αυτό θα επιλέξει τον ανακριτή, από τον Αρειο Πάγο, και θα ξεκινήσει η δικαστική αξιολόγηση του τεράστιου υλικού που έχει συγκεντρωθεί από τις έρευνες της Βουλής, που υπήρξαν πολύμηνες, ουσιαστικές και σε βάθος.
Ο πρόεδρος της προανακριτικής επιτροπής Ιωάννης Μπούγας, δικηγόρος στο επάγγελμα, έδωσε μαζί με τους συναδέλφους του καλά δείγματα γραφής τόσο κατά τη διάρκεια των ερευνών όσο και στη σύνταξη του πορίσματος που θεωρείται από νομικούς εμπεριστατωμένο.
Δίωξη και στην Τουλουπάκη
Ο ίδιος ο πρώην υπουργός, βεβαίως, αρνείται τις κατηγορίες που του αποδίδονται και προβάλλει ήδη σειρά ακυροτήτων για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε. Ομως η βαριά ποινική δίωξη που ασκήθηκε από τη Δικαιοσύνη εις βάρος της επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη (φέρεται ως φυσικός αυτουργός σε κατάχρηση εξουσίας για την ενοχοποίηση των δέκα πολιτικών) ασκεί σημαντικότατη επιρροή και στην παραπομπή Παπαγγελόπουλου.
Το γεγονός ότι η Δικαιοσύνη και όχι η Βουλή, με μια κυβερνητική πλειοψηφία, της αποδίδει βαρύτατες ποινικές ευθύνες για την ενοχοποίηση των δέκα πολιτικών, όπου ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος κατηγορείται ως ηθικός της αυτουργός, έχει ιδιαίτερη και βαρύνουσα σημασία. Αλλωστε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Ζαχαρής που έκανε την έρευνα για την εισαγγελέα Ελένη Τουλουπάκη, παραγγέλλοντας τη δίωξή της για σειρά αδικημάτων, συγκαταλέγεται στους ικανότερους εισαγγελικούς λειτουργούς με εμπειρία δεκαετιών και ικανότητες που δεν αμφισβητούνται.
Μεγάλη συζήτηση έχει προκαλέσει όμως το γεγονός ότι υπήρξε άλλη προσέγγιση σε ό,τι αφορά την εισαγγελέα Ελένη Τουλουπάκη από τον άλλο αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Λάμπρο Σοφουλάκη που δεν της απέδωσε ποινικές ευθύνες. Ομως από την ισχύουσα νομοθεσία μόνον η δίωξη λαμβάνεται υπόψη, όταν είναι δύο οι εισαγγελείς, και δεύτερο πόρισμα κανονικά δεν επιτρέπεται να υποβληθεί. Σε κάθε περίπτωση, η Ελένη Τουλουπάκη –και όχι οι συνεργάτες της Χρήστος Ντζούρας και Στέλιος Μανώλης, για αυτούς δεν προέκυψαν ενδείξεις για ποινικά αδικήματα– βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με κατηγορίες που την οδηγούν εκτός της Εισαγγελίας Διαφθοράς. Η σχετική διαδικασία επιλογής άλλου εισαγγελέα για τη νευραλγική αυτή θέση θα δρομολογηθεί στον Αρειο Πάγο σε συνεργασία με τον υπουργό Δικαιοσύνης Κωνσταντίνο Τσιάρα το πιθανότερο μετά τις καλοκαιρινές διακοπές (τα δικαστήρια κλείνουν σε λίγες ημέρες).
Παράλληλα θα κινηθεί εις βάρος της και πειθαρχική δίωξη από τα αρμόδια όργανα της Δικαιοσύνης, ενώ η ίδια η εισαγγελέας Τουλουπάκη έχει κάνει λόγο για πολιτική δίωξη και για άκυρη διαδικασία, δηλώνοντας ότι θα προσφύγει δικαστικά. Πάντως, είναι η πρώτη φορά στα δικαστικά μας χρονικά που εισαγγελέας αρμόδια για θέματα Διαφθοράς αντιμετωπίζει βαριές κατηγορίες για παραβίαση της νομιμότητας και ενοχοποίηση αθώων.