Οι πρωθυπουργικές πρωτοβουλίες για τη θέσπιση μέτρων διαφάνειας και εκσυγχρονισμού του πολιτικού συστήματος, που θα ανακοινωθούν σήμερα μετά το πέρας του υπουργικού συμβουλίου από τον ίδιο τον κ. Σημίτη, φαίνεται ότι διαμορφώνουν το νέο πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και Ν.Δ.
Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Χρ. Πρωτόπαπας, «έριξε το γάντι στη Ν.Δ.», καλώντας την να συμμετέχει στον διάλογο, που αναμένεται να ανοίξει από αύριο, και θα συμπεριλαμβάνει πακέτο μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί το κοινά πανθομολογούμενο πρόβλημα της διαφάνειας. «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πρωτόπαπας, επισημαίνοντας ότι «όταν διαπιστώνουμε τα προβλήματα, πρέπει να έχουμε και το πολιτικό θάρρος να δεχόμαστε τη συζήτηση και να συμμετέχουμε στις ευθύνες για την αντιμετώπισή τους».
Ανεβάζοντας μάλιστα τους τόνους, καθώς η Ν.Δ. έχει ουσιαστικά διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να συμμετέχει στον σχετικό διάλογο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε για «πολιτικούς υποκριτές», εάν -όπως είπε- «μόνον καταγράφουμε κάποια πράγματα για να γινόμαστε ευχάριστοι στα αφτιά και δεν θέλουμε να μπούμε στην ουσία, φοβόμαστε την ουσία…».
Πάντως, σε κάθε περίπτωση, όπως διευκρινίστηκε, οι γενικές κατευθύνσεις που θα προκύψουν κατά τη σημερινή συζήτηση στο υπουργικό συμβούλιο για το «πόθεν έσχες» των βουλευτών (για το οποίο αναμένονται και πιο συγκεκριμένες ανακοινώσεις), για τον εκλογικό νόμο, το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών και τη διοικητική ανασυγκρότηση, θα τεθούν σε ευρύ διάλογο, τόσο εντός του ΠΑΣΟΚ, όσο και μεταξύ των πολιτικών κομμάτων. Ενώ στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να ψηφίσει τις αλλαγές στην εκλογική νομοθεσία που θα προκύψουν από αυτόν, ακόμη και εάν τελικώς ισχύσουν από τη μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση, λόγω της διαφαινόμενης άρνησης της Ν.Δ. να συναινέσει. Μάλιστα ο κ. Πρωτόπαπας, αναφερόμενος σε παλαιότερη πρόταση νόμου που είχε καταθέσει η Ν.Δ., διευκρίνισε ότι διαφώνησαν με μέρος των προτάσεών της, αλλά δεν απέκλεισαν τον διάλογο για άλλα θέματα, όπως για παράδειγμα το «πόθεν έσχες» των βουλευτών. «Αν υπάρχουν κάποια ζητήματα, που μπορεί να εξεταστούν και να συμπεριληφθούν σε μια δέσμη μέτρων ενίσχυσης της διαφάνειας στο πολιτικό μας σύστημα, δεν μας ενοχλεί ότι μπορεί να τα έχει θίξει η Ν.Δ.».
Σε αναμονή πάντως σήμερα των πρωθυπουργικών ανακοινώσεων, ανοικτό παραμένει το εύρος των παρεμβάσεων, για το αν δηλαδή θα «περιοριστούν» σε αυτές που έχουν πιο στενό εκλογικό χαρακτήρα ή θα ανοίξει ο διάλογος και για μέτρα που αφορούν συνολικότερα τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος, όπως είναι η διοικητική ανασυγκρότηση της χώρας και η λειτουργία των αποκεντρωμένων θεσμών της Αυτοδιοίκησης.
Καθώς μάλιστα στη χώρα μας είθισται ο εκλογικός χάρτης να ταυτίζεται με τον διοικητικό, είναι πολύ πιθανόν οι αλλαγές για την κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών να επιταχύνουν και τον διάλογο που άλλωστε ήδη έχει ξεκινήσει για τη νέα διοικητική δομή της χώρας που έχει άμεσα σχέση με το θέμα του αριθμού των περιφερειών, καθώς και με το γεωγραφικό επίπεδο εφαρμογής της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης που σήμερα είναι σε επίπεδο νομού, αλλά έχει κριθεί αναποτελεσματικό για την ε φαρμογή σοβαρών πολιτικών ανάπτυξης.
Πάντως, ενώ θεωρούνται μάλλον βέβαιες οι αλλαγές στο «πόθεν έσχες» των βουλευτών, επί του αυστηρότερου, καθώς και το σπάσιμο των εκλογικών περιφερειών σε περιφέρειες της τάξης των 4-5 βουλευτών, το νέο εκλογικό σύστημα θα αποτελέσει θέμα πλατύ διαλόγου, αναζητώντας το σχήμα που θα διασφαλίζει και αναλογικότερο σύστημα, αλλά θα «δίνει» και αυτοδύναμες κυβερνήσεις. H αφετηρία αυτή επαναφέρει τη συζήτηση για το «γερμανικό μοντέλο», για το οποίο ήδη πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ έχουν τοποθετηθεί θετικά.