Νομοθετικές και πολιτικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της διαφάνειας στη δράση των πολιτικών και στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός, ύστερα από πεντάωρη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. O κ. Σημίτης άνοιξε και επισήμως τη συζήτηση για νέο εκλογικό σύστημα που θα εξασφαλίζει, όπως υποστήριξε, την κυβερνητική σταθερότητα αλλά και θα εγγυάται τη γνήσια αντιπροσώπευση των πολιτών. Ενώ παράλληλα προανήγγειλε ότι θα ελεγχούν όλες οι χρηματιστηριακές συναλλαγές των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ την κρίσιμη περίοδο 1998-2000, καλώντας και τα άλλα κόμματα να αναλάβουν ανάλογη πρωτοβουλία.
Στο θέμα του εκλογικού συτήματος που θα αποτελέσει και το «μήλον της Εριδος», η κυβέρνηση επιχείρησε να αφαιρέσει από τη Ν.Δ. κάθε επιχείρημα για μη συμμετοχή της στον σχετικό διάλογο, ανακοινώνοντας ότι σε συζήτηση θα τεθεί το θέμα του χρόνου εφαρμογής του νέου εκλογικού συστήματος. Μάλιστα, σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να αποδεχθεί ο νέος νόμος να ισχύσει για πρώτη φορά στην εκλογική αναμέτρηση του 2008, επιδιώκοντας έτσι να απαντήσει στην επιχειρηματολογία ότι φροντίζει για έναν ευνοϊκό εκλογικό νόμο στις -πιθανές «προεδρικές»- εκλογές του 2005.
Στο μέτωπο της διαφάνειας, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε δύο παρεμβάσεις στο σύστημα των δηλώσεων «πόθεν έσχες» των βουλευτών. H πρώτη, η οποία αμέσως τίθεται σε ισχύ, είναι ο αναδρομικός έλεγχος για όλους τους βουλευτές από το 1990.
H δεύτερη προβλέπει την επέκταση του μέτρου της απαγόρευσης των χρηματιστηριακών αλλαγών, σε βουλευτές, νομάρχες, δημάρχους και στα μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών, ενώ για όλους θα ισχύσει η απαγόρευση συμμετοχής σε off shore εταιρείες.
Σε υπουργούς και βουλευτές
Ιδιαίτερης σημασίας κρίθηκε η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού που αφορά τους υπουργούς και τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Με απόφαση του κ. K. Σημίτη, οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος και οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί, θα υποστούν έλεγχο για τα κεφάλαια που επένδυσαν οι ίδιοι και οι σύζυγοί τους, την τριετία 1998-2000, καθώς και τα κέρδη ή τις ζημιές που προέκυψαν στο τέλος του χρόνου. O πρωθυπουργός ήταν κατηγορηματικός ότι για όποιον βουλευτή προκύψουν ενδείξεις, στοιχεία, ο έλεγχος θα επεκταθεί και θα υπάρξουν «πολιτικές κυρώσεις», όπως συνέβη με τον κ. Νεονάκη, ενώ κάλεσε και τα άλλα κόμματα να ακολουθήσουν την πρωτοβουλία αυτή.
Οσον αφορά το εκλογικό σύστημα ο πρωθυπουργός περιορίστηκε στις αρχές που οφείλουν να το προσδιορίζουν και προανήγγειλε ευρύ διάλογο με τα κόμματα, τους φορείς και τους πολίτες. Την επόμενη Πέμπτη το θέμα θα συζητηθεί στην κυβερνητική επιτροπή, εν συνεχεία στο Ε.Γ. και ακολούθως θα τεθεί προς διάλογο. Επίσης, θα απασχολήσει τη σημερινή συνάντηση του γραμματαέα του ΠΑΣΟΚ κ. M. Χρυσοχοΐδη με τον υπουργό Εσωτερικών κ. K. Σκανδαλίδη, ενώ είναι πιθανόν ο τελευταίος να συναντηθεί και με τους αρχηγούς των κομμάτων.
Σπάσιμο περιφερειών
Αν και ο κ. Σκανδαλίδης έχει παραδώσει ολοκληρωμένη πρόταση για εκλογικό σύστημα στον πρωθυπουργό, πάνω από ένα χρόνο, δεν υπάρχουν οριστικές αποφάσεις νομοτεχνικού χαρακτήρα.
Πάντως, είναι βέβαιο, το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών. Βέβαιο επίσης πρέπει να θεωρείται, γεγονός που ανέφερε ο κ. Σκανδαλίδης, ότι το νέο εκλογικό σύστημα θα διασφαλίζει την υψηλότερη δυνατή αναλογικότητα της ψήφου, πολύ πιο ισχυρή από το 70% που ισχύει σήμερα, ενώ ο συνδυασμός σταυρού (εκλογή 200 βουλευτών στις ελάσσονες περιφέρειες) και λίστας (εκλογή 100 βουλευτών στις μείζονες περιφέρειες), θα διασφαλίζει τις αναγκαίες έδρες που θα δίνει την αυτοδυναμία στο πρώτο κόμμα.