Είναι όλοι τους «άνθρωποι του προέδρου». Αλλά, ποιου προέδρου; Μα ασφαλώς του απερχόμενου και όχι του ερχόμενου…
Περίπου σαράντα ημέρες πριν από τις εκλογές, το επιτελείο διαμόρφωσης της οικονομικής πολιτικής του Γιώργου Παπανδρέου, μόλις ολοκληρώνεται στη σύνθεσή του. Ομως, το συνοδεύουν κάποια κρίσιμα ερωτήματα:
– Πόσο πραγματικά δικό του, του ίδιου του Γ. Παπανδρέου μπορεί να είναι ένα επιτελείο που, στη μεγίστη πλειοψηφία του, απαρτίζεται από τα ίδια πρόσωπα που συνέθεσαν επί χρόνια είτε την αντίστοιχη ομάδα κρούσης του Κώστα Σημίτη, είτε πρώην «επιτελάρχες» του Γιάννου Παπαντωνίου και του Νίκου Χριστοδουλάκη στο υπουργείο Οικονομίας;
– Αρα, πώς ένα τέτοιο επιτελείο θα είναι σε θέση να ξεπεράσει την οικονομική πολιτική που επί τόσα χρόνια διαμόρφωνε με (και για) τον νυν πρωθυπουργό, έτσι ώστε να είναι σε θέση να εισηγηθεί και να εφαρμόσει μια άλλη οικονομική πολιτική;
– Και κάτι ακόμα: πώς μπορεί υπό αυτές τις συνθήκες ο Γιώργος Παπανδρέου να απαλλαγεί από ποικίλες δεσμεύσεις και συσχετισμούς τόσων ετών;
– Τέλος, η επιχειρούμενη μετατροπή του οικονομικού επιτελείου του νέου ΠΑΣΟΚ σε… «οικογενιακή υπόθεση» για να αντιμεπωπιστούν όλα τα παραπάνω και να αποκτηθεί ο έλεγχος μπορεί να αποτελέσει απάντηση;
Τελικά, λοιπόν, όταν ο κ. Χριστοδουλάκης έλεγε υπομειδιώντας, ότι «η οικονομική πολιτική θα συνεχιστεί» εννοούσε απολύτως εκείνο που έλεγε. Ενώ, όταν έλεγε ότι «ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένθερμος θιασώτης της», μάλλον εννοούσε κάτι άλλο: ότι είναι όμηρός της…
Ομως, η συμμετοχή στα στενά επιτελεία Σημίτη είναι το πρώτο, τα βασικά γνωρίσματα των περισσοτέρων μελών της οικονομικής ομάδας Παπανδρέου. Το δεύτερο, που αφορά κάποιους εξ αυτών, είναι η συχνότατη συμμετοχή τους στο Δ.Σ. του OTE, το τρίτο, είναι οι συχνές αμφισβητήσεις της επιτυχίας στο έργο τους, ενώ, το τέταρτο, είναι η πολυπραγμοσύνη και η ενεργή και ευρεία συμμετοχή τους σε ποικίλα εσκυγχρονιστικά εγχειρήματα… Ας δούμε όμως αναλυτικά κάποια από τα ονόματα που αυτήν τη στιγμή αναφέρονται ως εντός του σχήματος (κάποια ίσως αλλάξουν στην πορεία είτε για προσωπικούς είτε για πολιτικούς λόγους) κι ας θυμηθούμε ορισμένες μόνον από τις ιδιότητές τους:
Γκίκας Χαρδούβελης
Ο αντικαταστάτης του Τάσου Γιαννίτση στη θέση του οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού, που διατηρεί ακόμα και σήμερα αυτήν την ιδιότητα. O κ. Χαρδούβελης, έχει τη φήμη ικανότατου αλλά και σκληρότατου «μονεταριστή», έτοιμου να εισηγηθεί ακραίες νεοφιλελεύθερες επιλογές χωρίς να τον απασχολεί η πολιτική τους διάσταση. Πάντως, κάποιοι θυμούνται ότι στο οικονομικό δελτίο της Εθνικής Τράπεζας, του οποίου είχε την ευθύνη πριν από χρόνια, είχε δημοσιεύσει αναλυτικό κείμενο επιχειρημάτων στο οποίο εξηγούσε γιατί δεν θα γίνει υποτίμηση, ακριβώς δύο ημέρες πριν από την υποτίμηση…
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Πρώην στέλεχος του γραφείου του πρωθυπουργού, μετά στενός συνεργάτης του κ. Χριστοδουλάκη, ανιψιός του τέως υπουργού Εξωτερικών Μιχάλη Παπακωνσταντίνου και πιθανός πολιτικός «διάδοχός» του στην Κοζάνη. Τόσο στο γραφείο του κ. Σημίτη, όσο και στο υπουργείο Οικονομίας, ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε την ευθύνη για το πρόγραμμα «Κοινωνία της πληροφορίας», ένα από τα πλέον αποτυχημένα κοινοτικά προγράμματα στην Ελλάδα με τις χαμηλότερες, μονοψήφιες απορροφήσεις, που όμως πολιορκείται από το εντονότατο ενδιαφέρον των λεγόμενων «διαπλεκομένων Ελληνων Γκέιτς». O κ. Παπακωνσταντίνου, μετά την αποτυχία του στο σχετικό πρόγραμμα «ανταμείφθηκε», διοριζόμενος στο Δ.Σ. του OTE υπό την προεδρία του κ. Αντωνακόπουλου, με τον οποίο από κοινού παρακολουθούν την κατρακύλα των κρίσιμων δεικτών του Οργανισμού… Επίσης, ο κ. Παπακωνσταντίνου είναι και γενικός διευθυντής του κόμματος…
Γιάννης Στουρνάρας
Ο άνθρωπος που του πιστώνεται ότι «έκανε την ONE», πρώην στενός συνεργάτης του Γιάννου Παπαντωνίου που ήδη θεωρείται εν δυνάμει υπουργός Οικονομίας του κ. Παπανδρέου σε περίπτωση εκλογικής επιτυχίας του ΠΑΣΟΚ. Ως πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) βρέθηκε στο επίκεντρο της πολιτικής διαχείρισης της πτώσης του Χρηματηστιρίου επί Γιάννου Παπαντωνίου και, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρείται από τους εγκεφάλους του λεγόμενου «Πρότζεκτ Σοφοκλέους 1999», την εποχή που η κυβέρνηση και ο προϊστάμενός του καλλιεργούσαν τις γνωστές προσδοκίες ανόδου του X.A. με τα ακόμα γνωστότερα κι ιδιαίτερα επώδυνα αποτελέσματα…
Βασίλης Ράπανος
Παλαιό στέλεχος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ σε αρκετές και σημαντικές θέσεις για πολλά χρόνια, όπως στον ΟΟΣΑ ή την Κτηματική Τράπεζα και, βεβαίως, πρόεδρος του Δ.Σ. του OTE, διαδεχόμενος τον στενό φίλο του κ. Σημίτη, καθηγητή Δ. Παπούλια, το 1999.
Σε πολιτικό επίπεδο, τα κεντρικά πρόσωπα που μετέχουν στο επιτελείο είναι ο κ. Αλέκος Παπαδόπουλος και ο Γιώργος Φλωρίδης.
Ο Αλέκος Παπαδόπουλος ξεκίνησε από το περιβάλλον του Γιώργου Γεννηματά και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, για να αναδειχθεί αργότερα σε υπουργό Οικονομικών, Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης και Υγείας, με φιλοδοξίες για μεταρρυθμίσεις στην Υγεία και τη Δημόσια Διοίκηση. Από αυτές, οι πλέον ηχηρές υπήρξαν ο «Καποδίστριας» και η έξωση των πανεπιστημιακών από το ΕΣΥ. Ηταν και παραμένει θιασώτης της πολιτικής των μη παροχών με ό,τι αυτό σηματοδοτεί η νυν παρουσία του στη διαμόρφωση του προγράμματος.
Ο κ. Γιώργος Φλωρίδης, ο οποίος, ύστερα από θητεία ως υφυπουργός Αθλητισμού διετέλεσε υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και σήμερα είναι υπουργός Δημοσίας Τάξεως, ενώ είναι, μαζί με τον κ. Χρυσοχοΐδη, τον οποίον διεδέχθη, τόσο στο υπουργείο όσο και στην εκτίμηση του αμερικανικού παράγοντα, ένα από τα πιο φροντισμένα «παιδιά» του κ. Σημίτη. Εγινε «σταρ» ως διώκτης της «παράγκας του ποδοσφαίρου», η οποία, όπως λένε οι φίλοι του αθλήματος, απλώς άλλαξε διεύθυνση. Τώρα έχει την πολιτική ευθύνη της ασφάλειας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και στα χέρια του έχουν μείνει οι ασύλληπτοι παράγοντες της «17 Νοέμβρη» και του ΕΛΑ.
Το ισχυρό πρόσωπο
Ετσι, το μοναδικό νέο πρόσωπο που φέρνει ο κ. Παπανδρέου στο οικονομικό του επιτελείο είναι -ανεξάρτητα από τις ικανότητές του- το μόνο που δεν θα έπρεπε να φέρει αν όσα θέλει να επαγγέλλεται για την ανανέωση και την εξελιγμένη δημοκρατία είχαν κάποια υπόσταση.
Είναι ο αδελφός του Αντρίκος. O Αντρίκος Παπανδρέου, αναλαμβάνει μάλιστα τη συνολική ευθύνη, τον συντονισμό του οικονομικού επιτελείου, είναι το κυρίαρχο, το ισχυρό πρόσωπο. Κι εκείνοι που μιλούσαν για «δυναστεία», ακόμα και (χαμηλοφώνως) μέσα στο ΠΑΣΟΚ νιώθουν ξαφνικά μιαν απρόσμενα μεγάλη δικαίωση.
Σε αντίθεση με τον Κώστα Σημίτη που ήδη από το 1995 είχε καταρτίσει αναλυτικές λίστες ανά τομείς με τα στελέχη που θα ήθελε να αξιοποιήσει σε περίπτωση ανάληψης της εξουσίας, σε αυτό το κρίσιμο επίπεδο, ο κ. Παπανδρέου προσέρχεται εντελώς απροετοίμαστος, με την εξαίρεση του υπουργείου που τόσα χρόνια διευθύνει – κι αυτή θεωρείται η «αχίλλειος πτέρνα» του.
Αυτός, είναι άλλωστε και ο κύριος λόγος που οδηγείται στον σχηματισμό του «δανεικού» του επιτελείου, το οποίο εκ προιμοίου τον δεσμεύει τόσο με τη βούλησή του… «αληθινού αφεντικού» για τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής, όσο και με την απουσία πραγματικού ελέγχου. Γιατί, ανεξάρτητα από τις όποιες ικανότητες του Αντρίκου Παπανδρέου, ουδείς σήμερα τον φαντάζεται να είναι σε θέση να ασκήσει πραγματική καθοδήγηση σε μια σειρά από τέτοιες πολύ «παλιές καραβάνες» της δουλειάς που, πέραν της… δημοφιλούς οικονομικής πολιτικής τους, κάποιοι εξ αυτών χρεώνονται απόλυτα τις σημερινές μεγάλες δομικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, και όχι μόνον αυτές…
Πέραν όμως του οικονομικού επιτελείου, αξίζει να σημειωθεί κι ένα ακόμα όνομα, εκείνο του από πολλών ετών στενού συνεργάτη και φίλου του κ. Παπανδρέου, του αρχιτέκτονα Πέτρου Συναδινού, ο οποίος αναλαμβάνει τον ρόλο του επικεφαλής της διοργάνωσης των συγκεντρώσεων του υποψηφίου προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
Παρά το γεγονός ότι ήδη ο κ. Συναδινός ασκεί τα καθήκοντά του, το όνομά του δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως. Το γεγονός αυτό δεν προκαλεί βέβαια μεγάλη απορία, αν σκεφτεί κανείς όχι μόνον ότι πρόκειται για πρώην ανώτατο στέλεχος του «Αθήνα 2004» που απομακρύνθηκε άρον άρον και υπό ασαφείς συνθήκες, (όπως λένε πάντως οι γνωρίζοντες με τη σύμφωνη γνώμη του κ. Λαλιώτη και της κ. Αγγελοπούλου και με αιτία τα κόστη των οβερλέις και τις αναθέσεις έργων) όσο, το κυριότερο, από το γεγονός ότι ο κ. Συναδινός, ακόμα και τη στιγμή που αναλαμβάνει τη διεύθυνση της εκλογικής μάχης για τον υποψήφιο αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, μετέχει και σε δημόσια έργα. Κάποια εκ των οποίων, δε είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά, όπως άλλωστε μπορεί να διαπιστώσει κανείς και στη σχετική πινακίδα μπροστά στα Στάδιο Καραϊσκάκη, στην οποία αυτήν τη στιγμή αναγράφεται το όνομα του ιδίου και της εταιρείας του, καθώς εκεί εκτελούν υπεργολαβικά έργα του Δημοσίου και του ομίλου Κόκκαλη.
Σίγουρα, λοιπόν, ο κ. Συναδινός, δεν εργάζεται μόνον για τον κ. Παπανδρέου, πράγμα που ασφαλώς δεν αγνοεί ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ…