Επικίνδυνες εκλεκτικές συγγένειες

Επικίνδυνες εκλεκτικές συγγένειες

4' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οταν ο «πατέρας» του Σέρλοκ Χολμς, ο Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, χάρισε στον κόσμο «Το σήμα των τεσσάρων», δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι κάποια μέρα, σε έναν άλλο τόπο, κάποιοι θα ήταν σε θέση να κάνουν την απαράμιλλη φαντασία του να μοιάζει φτωχική υπόθεση. Λογικό: Δεν είχε ακούσει ποτέ να μιλούν για τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο, τον Μίμη Ανδρουλάκη, τη Μαρία Δαμανάκη και τον Στέφανο Μάνο, τους τέσσερις σκληρούς νέους «αποστόλους» ενός παράξενου «Μεσσία».

Ομως, αυτό που ποτέ δεν θα φανταζόταν ο Ντόιλ, ίσως να το είχαν φανταστεί κάποιοι από εκείνους που παρακολουθούσαν μια συζήτηση στο τελευταίο φεστιβάλ της ενιαίας KNE στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν ο Μίμης Ανδρουλάκης και ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος κάθονταν δίπλα δίπλα στο πάνελ… Ηταν μία από τις πολλές φορές που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο κάποιοι από τους τέσσερις της διεύρυνσης του «επαναστατικού» ΠΑΣΟΚ είχαν διασταυρωθεί στις μακρές πορείες τους.

Πορείες που, ενώ ήταν ανά δύο εντελώς διαφορετικές τελικά, έφτασαν να συγκλίνουν στο πρόσωπο του Γιώργου Παπανδρέου. Πώς; Οπως ίσως θα ‘λεγε και ο Σέρλοκ, για να λύσουμε αυτό το μυστήριο, δεν πρέπει να πάμε μόνο απ’ την αρχή αλλά και από το τέλος. Οχι μόνον από τους τέσσερις «αριθμητές» και τα κοινά τους στοιχεία, αλλά, και από τον κοινό παρανομαστή τους, τον Γιώργο Παπανδρέου, καθώς μαζί δημιούργησαν το μαγνητικό πεδίο που τους έφερε σε έναν χώρο στον οποίο δεν ανήκαν ποτέ.

Πρώτο κοινό τους στοιχείο, λοιπόν, το γεγονός ότι, ενώ υπήρξαν πρόσωπα, σύμβολα στους χώρους τους και πολύ πέρα από αυτούς για τη μεταπολιτευτική περίοδο, τώρα πια, η πολιτική τους ζωή έδειχνε να είχε φτάσει πια στο τέλος της. H κόρη αστικής οικογενείας Μαρία Δαμανάκη έγινε σύμβολο ως «η φωνή του Πολυτεχνείου». Και, αυτή της η «προίκα» ήταν τόσο μεγάλη που όχι μόνον της εξασφάλισε πολυετή παραμονή στη Βουλή, αλλά οδήγησε και τον πρώτο πρόεδρο του Συνασπισμού Χαρίλαο Φλωράκη να της παραδώσει με προσωπική του απόφαση την ηγεσία όταν απεχώρησε το 1991. Ομως, δύο χρόνια μετά, αυτή η «νέα ΕΔΑ» δεν υπήρχε πια και η Μαρία Δαμανάκη δεν κατάφερε να οδηγήσει τον Συνασπισμό στη Βουλή, ενώ ακόμη ένα χρόνο μετά, οι πολίτες της Αθήνας της έδιναν πολύ χαμηλό ποσοστό ως υποψηφίας δημάρχου της πόλης.

Οπως η Μαρία Δαμανάκη, έτσι και ο Μίμης Ανδρουλάκης υπήρξε κι εκείνος, με άλλο τρόπο, «δημούργημα» του Χαρίλαου Φλωράκη. Μπορεί ο Μίμης Ανδρουλάκης, αν και μετείχε κι εκείνος στο Πολυτεχνείο, να μην είχε την «προίκα» της φωνής, αλλά είχε την προίκα της… εικόνας. Με το προνόμιο να αποτελεί ένα πολιτικό «άλτερ έγκο» του ιστορικού ηγέτη του KKE, κράτησε για πολλά χρόνια τη θέση του εκπροσώπου του κόμματος, γεγονός που του έδωσε πανελλαδική αναγνωρισιμότητα και εμβέλεια, που τον έφεραν στο επίκεντρο των εξελίξεων του ’89, σε συνδυασμό με τις ευρύτερες από την κομμουνιστική αριστερά που τον ανέδειξε αναζητήσεις του τόσο στο πολιτικό, όσο και στο «στοχαστικό» και λογοτεχνικό πεδίο.

Και όπως η Μαρία Δαμανάκη που στήριξε παλιότερα τον Γιώργο Παπανδρέου στα θέματα ελληνοτουρκικών ή των ναρκωτικών, χτίζοντας γέφυρες με μια όψη του ΠΑΣΟΚ, έτσι και ο Μίμης Ανδρουλάκης άρχισε να χτίζει τις δικές του, αλλά εκείνος, με τον Κώστα Σημίτη, χωρίς όμως ποτέ να τις ολοκληρώσει. Αιτία; O απερχόμενος πρωθυπουργός δεν είχε τη δύναμη να φέρει στο κόμμα τον άνθρωπο που πρώτος είχε αποκαλέσει «κλέφτη» τον Ανδρέα Παπανδρέου, κάτι που για τον γιο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ απεδείχθη ότι δεν αποτελεί πρόβλημα…

Από την άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος, ώς ένα βαθμό αντίστοιχα «ημιτελείς» παρέμεναν και οι διαδρομές του Ανδρέα Ανδριανόπουλου και του Στέφανου Μάνου και μάλιστα για συναφείς λόγους. Οπως Δαμανάκη και Ανδρουλάκης δεν «χωρούσαν» στην Αριστερά, έτσι Μάνος και Ανδριανόπουλος δεν «χωρούσαν» στη Δεξιά. «Ρεφορμιστές» οι πρώτοι, ακραία νεοφιλελεύθεροι οι δεύτεροι.

Ο καθ’ όλα Ευρωπαίος, γόνος βιομηχανικής οικογένειας Στέφανος Μάνος, με υποδειγματική αστική παιδεία που θα ζήλευαν όχι Ελληνες, αλλά Γερμανοί ή Ελβετοί, ταυτίστηκε με μια σειρά από νέες ιδέες στα τελευταία χρόνια πριν να έρθει το ΠΑΣΟΚ. Οι αλλαγές στο αττικό αστικό περιβάλλον, από μεγάλα έργα μέχρι πεζοδρομήσεις στο κέντρο της Αθήνας και το «καθάρισμα» της Πλάκας, ή η πρώτη στην Ελλάδα «αξιοποίηση» της οικογένειας σε μια βουλευτική καμπάνια κατά το αμερικανικό πρότυπο ήταν τα πρώτα δείγματα, για να ακολουθήσουν αργότερα η πίστη στις αποκρατικοποιήσεις, στον εξοβελισμό του κράτους από την οικονομική σφαίρα, ή στα αυτοχρηματοδοτούμενα έργα, αλλά και η πεποίθηση ότι η αύξηση της φορολογίας αποτελεί επιλογή, λ.χ. στα καύσιμα.

Σε αυτό το τελευταίο, άλλωστε, συναντάται κάπως και με τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο, η πρώτη πράξη του οποίου ως υπουργού Εμπορίου ήταν η αύξηση της τιμής του ψωμιού. Υστερα από σπουδές στο εξωτερικό, ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος «κληρονόμησε» τη θέση του θείου του τόσο στην A΄ Πειραιά όσο και αργότερα στη δημαρχία της πόλης. Οπως ο Στέφανος Μάνος, έτσι και ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος, αντιπροσώπευαν σημαντικά την έννοια της μεταφοράς τάσεων, ιδεών και πολιτικών από την Αμερική και την Ευρώπη στην Ελλάδα – μάλιστα ο δεύτερος σε τέτοιο βαθμό, που υπήρξε ένας από τους ελάχιστους Ελληνες που στήριξε ανοικτά τον πόλεμο των ΗΠΑ στη Γιουγκοσλαβία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή