Είθισται σε περιπτώσεις σημαντικών πολιτικών γεγονότων να αναζητείται το «παρασκήνιο». Πολλώ μάλλον όταν τα γεγονότα αυτά άπτονται μετακινήσεων προσώπων «υψηλού κινδύνου», όπως συνέβη τις τελευταίες ημέρες. Και πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να μείνει ο δημοσιογράφος αδιάφορος μπροστά σ’ ένα ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ στο οποίο περιλαμβάνονται τέσσερα από τα κυριότερα πρόσωπα που διαδραμάτισαν σοβαρό ρόλο στην περίοδο την οποία το κυβερνών κόμμα έχει καταδικάσει και ρίξει «εις το πυρ το εξώτερον», με την κωδική ονομασία «Το βρώμικο ’89»!
Επί το έργον, λοιπόν, εις αναζήτησιν του «παρασκηνίου» το οποίο δεν είναι και τόσο κρυφό, αφού οι επαφές, οι αμοιβαίες φιλοφρονήσεις και οι ναρκισσισμοί δεν έγιναν εν κρυπτώ, αλλά υπό το φως του ηλίου ή των προβολέων και των φλας, κυρίως επειδή ουδείς επίστευε ότι ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος (που έτρωγε ξύλο από τα ΜΑΤ του κ. Αρκουδέα όταν έστηνε την κεραία για το «Κανάλι Ενα» στον Υμηττό), ο Στέφανος Μάνος (που ήταν το «κόκκινο πανί» των πασόκων και απεκαλείτο «δράκουλας που πίνει το αίμα των εργαζομένων»), η Μαρία Δαμανάκη (που αποδοκιμάσθηκε από τους πασόκους ως υποψηφία δήμαρχος Αθηναίων στηριζόμενη από το περιβάλλον Σημίτη που νόμιζε ότι ήταν το ΠΑΣΟΚ) και ο Μίμης Ανδρουλάκης (που αποκαλούσε συλλήβδην «απατεώνες» τον Α. Παπανδρέου και τους υπουργούς του το ’89) θα έβρισκαν θέσεις στο Ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ του 2004!
Το «παρασκήνιο», λοιπόν, είναι απλό, πολύ απλό…
Ο Ανδρέας…
Κατ’ αρχήν ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος δεν ήταν ποτέ «καλό παιδί» μέσα στη Νέα Δημοκρατία. Το 1990, όταν ο Κ. Μητσοτάκης του πρότεινε το υπουργείο Ναυτιλίας, το αρνήθηκε θεωρώντας το «πολύ μικρό» για τις φιλοδοξίες του. Το 1990, στις Δημοτικές Εκλογές του Πειραιά, υπονόμευσε σχεδόν ανοιχτά τον υποψήφιο δήμαρχο της Νέας Δημοκρατίας Σωτήρη Παπαπολίτη και το 1994 τον εκλεκτό του Μιλτ. Εβερτ για το ίδιο αξίωμα Χαράλαμπο Κεφάλα, χαρίζοντας ουσιαστικά τον δήμο στο ΠΑΣΟΚ. Από την ώρα που απεχώρησε από τη Νεα Δημοκρατία «επειδή οι καρχαρίες βγήκαν στη στεριά», δεν έκρυψε τη συμπάθειά του προς κάθε τι το «νεωτεριστικό» και σε πολλές περιπτώσεις κατηγορούσε τη Νέα Δημοκρατία για «αριστερές» ή «σοσιαλιστικές» τάσεις. Ουδείς έδινε μεγάλη σημασία στα λόγια του, αλλά φαίνεται ότι δεν τα έλεγε στην τύχη. Οι βομβαρδισμοί στη Σερβία, η εισβολή στο Αφγανιστάν και η επέμβαση στο Ιράκ, θέματα τα οποία η Νέα Δημοκρατία χειρίσθηκε με προσοχή και με ειδικές αναφορές και στο ανθρωπιστικό μέρος, ήταν μια ακόμη ευκαιρία για να διαχωρίσει τη θέση του ο κ. Ανδριανόπουλος, που τάχθηκε αναφανδόν υπέρ των επεμβάσεων, χωρίς να αναφερθεί στο αποτέλεσμά τους.
…και ο Στέφανος
Ο Στέφανος Μάνος ήταν επίσης ένα από τα «αγκάθια» για τη Νέα Δημοκρατία. Εμφορούμενος από πολύ προχωρημένες φιλελεύθερες οικονομικά απόψεις, δεν έπαψε -ακόμη και προ της διαγραφής του- να εκφράζει αιρετικό λόγο (παραμένοντας συνεπής σ’ αυτόν). Γνώριζε, βεβαίως, πολύ καλά ότι η πρόσκληση που έλαβε από τον Κ. Καραμανλή, ολίγο προ των εκλογών του 2000, είχε χαρακτήρα «χαλαρής συμμαχίας», η οποία θα αποκτούσε σημασία μόνο αν η Ν.Δ. κέρδιζε τις εκλογές. Η Ν.Δ. έχασε και ο κ. Μάνος, που είχε «κερδίσει» κι έναν βουλευτή Επικρατείας τον οποίο (πολιτικώς) «δεν τον ήξερε ούτε η μάνα του», έσπευσε να ανεξαρτητοποιηθεί, φερόμενος τουλάχιστον ως ο Χανς Ντίτριχ Γκένσερ!
Ανδριανόπουλος και Μάνος είχαν πάντοτε στενή επαφή και συνεχή επικοινωνία, καθώς και ανοιχτή γραμμή με έναν κύκλο «πολιτικώς σκεπτόμενων» ατόμων ενός χώρου που θέλει να τα έχει καλά με όλους, να έχει παντού φίλους και να μπορεί να ερωτοτροπεί με κάθε πολιτικό σχηματισμό, από τις παρυφές της Δεξιάς μέχρι τα όρια της συνεπούς κομμουνιστικής Αριστεράς. Σ’ αυτή τη «ρευστή πολιτική μάζα» ανήκουν αρκετοί πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι (κυρίως «γιαποποιηθέντα» πρώην στελέχη της ΚΝΕ ή και αριστερότερα) αλλά και στελέχη κομμάτων, που «ψαρεύουν» απόψεις, ιδέες και τάσεις για να τις μεταφέρουν εν συνεχεία στα κομματικά βαρέλια προς «ζύμωση»…
Μίμης και Μαρία
Στον ίδιο χώρο κινούνται από καιρό ο Μίμης Ανδρουλάκης και η Μαρία Δαμανάκη. Η πρώην πρόεδρος του ΣΥΝ, μάλιστα, ήταν πάντα καλεσμένη είτε σε «συνάξεις πολιτικού προβληματισμού» είτε σε «πάρτι», στα οποία παρευρίσκοντο κυβερνητικά στελέχη (ΠΑΣΟΚ, δηλαδή) αλλά και «αιρετικοί» από κάθε χώρο, με κύριο στόχο τη «ζύμωση» αλλά και το «να μη χανόμαστε»…
Ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ανέπτυξε οργασμική συγγραφική δραστηριότητα, αλλά και μετεβλήθη σε «ραδιοφωνιτζή» στον ραδιοφωνικό σταθμό «Φλας», είχε κρατήσει άλλη στάση, παραμένοντας εκτός πολιτικής, αλλά ήταν παρών στις «συζητήσεις προβληματισμού» σε πέριξ του Κολωνακίου χώρους, χωρίς, όμως, να δείχνει προθυμία να ξαναγυρίσει στη Βουλή, την οποία αποκαλούσε «μαντρί»…
Σ’ αυτές τις συναντήσεις «ζύμωσης και προβληματισμού» μετείχαν και στελέχη προσκείμενα στον Γ. Παπανδρέου. Πιο συχνά εθεάτο εκεί ο πανεπιστημιακός Χάρης Παμπούκης, «δεξί χέρι» του σημερινού προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Ο Γ. Παπανδρέου, μάλιστα, όταν έβρισκε καιρό, «έπινε ένα κρασί» με τις προβληματιζόμενες πολιτικά συντροφιές. Ετσι, ενώ ο Κ. Καραμανλής δεν έβρισκε -ή δεν ήθελε να βρει- καιρό να συναντήσει κάποιους από τους συμμετέχοντες σ’ αυτά τα «γκρουπ πολιτικής άσκησης», ο Γ. Παπανδρέου τους συναντούσε και αντάλλασσε μαζί τους απόψεις… Η «προεργασία», λοιπόν, έχει γίνει τουλάχιστον από τριετίας, ενώ η 11η Σεπτεμβρίου 2001 ήταν μια σημαντική ημερομηνία, αφού κάποιοι από τους «προβληματιζόμενους» πέρασαν για πρώτη φορά την πύλη της πρεσβείας των ΗΠΑ, για να υπογράψουν το βιβλίο συλλυπητηρίων, υπερνικώντας κάποιες «φοβίες» και «ταμπού» του παρελθόντος τους… Βεβαίως, ουδείς μπορεί να πει μετά βεβαιότητος ότι υπήρξαν «μέντορες» ή «καθοδηγητές». Οι συναντήσεις αυτές, αλλά και ο εν λόγω προβληματισμός, είναι γνωστοί από καιρό και τα αποτελέσματα της «ζύμωσης» είναι πλέον εμφανή. Το ότι αναφέρθηκε ως εξέχουσα μορφή αυτών των «συνάξεων» ο Στέλιος Ράμφος, είναι ακριβές μόνον ως προς την παρουσία του, αφού ο φιλοσοφών συγγραφεύς είναι ανέκαθεν φίλος του «καινούργιου» και μετέχει σε συνάξεις πνευματικού προβληματισμού, χωρίς, όμως, συγκεκριμένη πολιτική στόχευση.
Οι συναντήσεις, λοιπόν, έχουν γίνει και είναι πολλές. Μάνος, Ανδρουλάκης, Δαμανάκη, Ανδριανόπουλος, Παμπούκης, Γερουλάνος, Μπίστης, είναι μερικά από τα πολιτικά όντα που μετείχαν σ’ αυτές και «έδεσαν» περισσότερο μεταξύ τους, χωρίς αυτό να αποτελεί μομφή, αφού το βουλεύεσθαι και η ζύμωση αποτελούν βασικά συστατικά στοιχεία της πολιτικής εδώ και χιλιάδες χρόνια. Δεν ισχύουν, λοιπόν, αυτά τα «με έπεισε το προσκλητήριο του Γ. Παπανδρέου» διότι το χαλί είχε στρωθεί. Απέμενε το «ναι», που είχε άμεση σχέση με το «όχι» της Νέας Δημοκρατίας. «Ολα εξαρτώνται από τι σου προσφέρει κάποιος. Αν η Ν.Δ. σου πει σε κάνω δημοτικό σύμβουλο κι ο Γιώργος σε κάνω βουλευτή πού θα πας;», μας είπε, αφοπλιστικά μέτοχος των «συνάξεων ζύμωσης» και είχε δίκιο. Αλλά και για τον Αντώνη Σαμαρά, ο Γιώργος είχε «ανοιχτή» μια θέση στο ψηφοδέλτιο της Μεσσηνίας μέχρι την ώρα που ο πρώην υπουργός Εξωτερικών προέβαινε στη δήλωση στηρίξεως «στη Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή». Ο Α. Σαμαράς, όμως, στήριξε τον χώρο του χωρίς όρους και ανταλλάγματα, τονίζοντας ότι άλλο είναι η υπέρβαση κι άλλο η αξιοπιστία…