Ως στερούμενες ουσιαστικής βάσεως χαρακτηρίζουν οι επιτελείς του νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου τις αιτιάσεις που ακούγονται ακόμη και από το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος περί νόθευσης της ιδεολογικής του φυσιογνωμίας εξαιτίας της εκλογικής συνεργασίας με τους κ. Στ. Μάνο και A. Ανδριανόπουλο.
Επίσης, τα ίδια στελέχη απορρίπτουν με έντονο τρόπο την κριτική ότι ο τρόπος μέσω του οποίου επέλεξε ο κ. Γ. Παπανδρέου να εκλεγεί στην ηγεσία είναι αντιδημοκρατικός. Σπεύδουν μάλιστα να διατυπώσουν την εκτίμηση πως σε λίγα χρόνια η Ν.Δ. θα υποχρεωθεί πιθανότατα από τα γεγονότα να αξιοποιήσει για την ανάδειξη των δικών της ηγετών κάποια παρεμφερή διαδικασία.
«Αριστερά» χαρακτηριστικά
Οι στενοί συνεργάτες του κ. Γ. Παπανδρέου, αλλά και τα περισσότερα κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν πως οι κ. Μάνος και Ανδριανόπουλος δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να επηρεάσουν τον σοσιαλδημοκρατικό χαρακτήρα και την κεντροαριστερή φυσιογνωμία του κυβερνώντος κόμματος. Οπως αναφέρουν, ο κ. Παπανδρέου παρουσίασε μόλις την περασμένη Πέμπτη το οικονομικό του πρόγραμμα από το οποίο προκύπτει σαφώς πως κεντρικός του προσανατολισμός είναι η άσκηση μιας πολιτικής με έντονα αναδιανεμητικά στοιχεία και σαφώς πιο «αριστερά» χαρακτηριστικά, απ’ ό,τι οι επιλογές της οκταετούς διακυβέρνησης Σημίτη. Τα ίδια στελέχη προσθέτουν πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν δίστασε την ίδια ημέρα (στο «Μέγκα») να καταδικάσει ευθέως την οικονομική πολιτική της Ν.Δ. την περίοδο 1990-1993.
Παράλληλα, το επιτελείο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ σημειώνει πως οι κ. Στ. Μάνος και Ανδριανόπουλος, κατά δήλωση των ιδίων αλλά και του κ. Γ. Παπανδρέου, θα ανεξαρτητοποιηθούν αμέσως μετά τις εκλογές, ενώ ουδέποτε τους ζητήθηκε να γίνουν μέλη του κυβερνώντος κόμματος. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «δύο πρόσωπα δεν μπορούν να αλλάξουν τη φυσιογνωμία ενός κόμματος με 140 χιλιάδες μέλη, όπως δεν μπορεί ο κ. Στ. Παπαθεμελής να αλλάξει τη Ν.Δ.».
Η εκλογή του προέδρου
Εξίσου απορριπτικά είναι όμως τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και σε σχέση με τις ενστάσεις που έχουν εγερθεί για τον τρόπο ανάδειξης του κ. Γ. Παπανδρέου στην ηγεσία. Σύμφωνα με τη δική τους επιχειρηματολογία, η κριτική που ασκείται για το γεγονός ότι ήταν μόνος υποψήφιος δεν ευσταθεί, καθώς σημασία έχει η καθιέρωση της διαδικασίας εκλογής του προέδρου απευθείας από τη βάση και τους φίλους του ΠΑΣΟΚ και όχι ο αριθμός των αντιπάλων του κ. Γ. Παπανδρέου. Οπως τονίζουν πλέον το ΠΑΣΟΚ είναι αδύνατον να επιστρέψει στις επί της ουσίας αντιδημοκρατικές λογικές των μηχανισμών και της «συναλλαγής» που χαρακτήρισαν τα προηγούμενα συνέδρια. Και, ούτως ή άλλως, το πιο πιθανό είναι πως στο μέλλον οι υποψήφιοι για την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος θα είναι περισσότεροι του ενός. Επίσης, σύμφωνα με τους επιτελείς του κ. Παπανδρέου η ανάδειξη του προέδρου του ΠΑΣΟΚ από τη βάση είναι μόνον το πρώτο βήμα στη διαδικασία καθιέρωσης της «συμμετοχικής δημοκρατίας» στο επίπεδο της κοινωνίας, αλλά και στο κόμμα.
Περισσότερες αλλαγές
Ο κ. Παπανδρέου προτίθεται στο επόμενο συνέδριο να προτείνει περαιτέρω αλλαγές στο καταστατικό του ΠΑΣΟΚ, ώστε η ανάδειξη και των άλλων οργάνων να γίνεται από ευρύτερα στρώματα. Επίσης, στις προθέσεις του είναι με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και κυρίως του Internet να υπάρξει αποκέντρωση των εξουσιών και οι τοπικές οργανώσεις να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των αποφάσεων, αλλά και των θέσεων του κόμματος. Το ίδιο μοντέλο επιθυμεί ο κ. Παπανδρέου να ισχύσει και στο κοινωνικό πεδίο, με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, που σήμερα ασκούνται από την κεντρική εξουσία, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πάντως, ακόμη και στο ΠΑΣΟΚ δεν έχει γίνει απολύτως σαφές το ακριβές περιεχόμενο του μοντέλου της «συμμετοχικής δημοκρατίας» που επαγγέλλεται ο κ. Γ. Παπανδρέου. Μάλιστα, ενώ ορισμένοι επιτελείς του τον προτρέπουν το αμέσως επόμενο διάστημα να εξειδικεύσει τις θέσεις του στο συγκεκριμένο ζήτημα, άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν πως θα πρέπει στις δύο εβδομάδες που απομένουν μέχρι τις εκλογές να δώσει έμφαση στον προγραμματικό του λόγο και να αναδείξει τις προτεινόμενες λύσεις για τα προβλήματα των πολιτών.