Ως φτιασιδωμένες ορολογιακές βόμβες που απειλούν να σκάσουν στα χέρια της όποιας επόμενης κυβέρνησης, μοιάζουν πολλές κρατικές ΔΕΚΟ, οι οποίες ήδη αν και συνιστούν δημοσιονομική απειλή, ανθίστανται σε κάθε μεταρρύθμιση, την ακυρώνουν εξακολουθώντας όμως να απολαμβάνουν τη στήριξη από τα κρατικά ταμεία.
Το μεγάλο story του εκσυγχρονισμού των ΔΕΚΟ που αναπτύχθηκε από το 1996, αν και αρχικά έδωσε ελπίδες για τη δρομολόγηση κάποιων διαρθρωτικών αλλαγών, ξεθώριασε γρήγορα. Σύντομα αποκαλύφθηκε ότι η «εκσυγχρονισμός» ήταν ένα τρικ, απαιτούμενο για τους δείκτες της σύγκλισης, καθώς οι άμεσες κρατικές ενισχύσεις των ΔΕΚΟ βαπτίσθηκαν αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου των επιχειρήσεων.
Με νομοθετήματα το κράτος ανέλαβε την απαλλαγή των πλέον ζημιογόνων ΔΕΚΟ από συσσωρευμένα χρέη δισεκατομμυρίων, διαγράφοντάς τα. Οι διαγραφές αυτές προσέγγισαν και τα 3 τρισ. δρχ., αν αθροιστούν τα σβησμένα χρέη της Ολυμπιακής Αεροπορίας, του ΟΣΕ και των τριών φορέων αστικών συγκοινωνιών (ΕΘΕΛ, ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ).
Ωστόσο, εννέα χρόνια μετά την επιχείρηση εξωραϊσμού των ΔΕΚΟ, οι ίδιες προβληματικές επιχειρήσεις έγιναν προβληματικότερες, ενώ έμεινε πάνω τους το λούστρο των managers, των πολυέξοδων αναδιοργανώσεων, των μαμούθ διοικητικών πυραμίδων, της στρατιάς των ειδικών συμβούλων κ.ά.
ΟΣΕ και Ολυμπιακή
Ο ΟΣΕ, εν μέσω δεκάδων εκτροχιασμών ετησίως είναι βεβαρημένος με χρέη που ίσως ξεπερνούν και τα 3,5 δισ. ευρώ, ενώ το ετήσιο έλλειμμα που εμφανίζει τείνει προς τα 480 εκατ. ευρώ.
Η Ολυμπιακή Αεροπορία, παρά τα αλλεπάλληλα προγράμματα σωτηρίας, εμφανίζει ξανά συσσωρευμένες ζημίες 513 εκατ. ευρώ (ισολογισμός 2002) και πλέον είναι ακρωτηριασμένη, αφού έπαψε να λειτουργεί ως καθετοποιημένη μονάδα, με τις Ολυμπιακές Αερογραμμές αυτονομημένες για την εκτέλεση μόνο του πτητικού έργου. Ηδη έχει βαλτώσει και η τέταρτη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης, αφού απέτυχε το βρετανικό σχέδιο της Speedwing, αφού χρεωκόπησε η AXOAirlines του κ. Θ. Λιακουνάκου που εφέρετο ως σωτήρας και αφού απεσύρθη από τη διεκδίκηση ο κ. Σ. Ρέστης.
Οι τρεις συγκοινωνιακοί φορείς της πρωτεύουσας, στην καλύτερη περίπτωση θα εμφανίσουν φέτος ζημίες άνω των 250 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ και το νέο σχήμα των ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ εκκινεί με έλλειμμα άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ.
Τα ΕΛΤΑ που επί τρία χρόνια ιδιωτικοποιούνται ανεπιτυχώς εμφανίζουν εικόνα κερδοφορίας, αναπνέοντας από το οξυγόνο της κεφαλαιακής ενίσχυσης που έλαβαν από το Δημόσιο, ενώ σε οικονομική ευδαιμονία βρίσκεται και ο ΟΠΑΠ καθώς διατηρεί το μονοπώλιο του κρατικού τζόγου. Αλλες μικρότερες ΔΕΚΟ φυτοζωούν, ζώντας με δανεικά αν και με οριακή συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο.
Η περίπτωση του ΟΤΕ
Ξεχωριστή περίπτωση είναι ο OTE, που πλέον δεν συγκαταλέγεται στις ΔΕΚΟ, αφού το Δημόσιο περιόρισε τη συμμετοχή του στο 33%, αποκομίζοντας από το 1996 έσοδα άνω των 2 τρισ. δρχ. μέσω των διαδοχικών μετοχοποιήσεων.
Ο ιδιωτικός ή ημικρατικός OTE ωστόσο διοικείται από κρατικώς διορισμένο management, το οποίο έχει καταφέρει από το 1998 μέχρι και το 2003 να πισωγυρίσει την κερδοφορία του Οργανισμού στα επίπεδα προ της ψηφιακοποίησης του δικτύου! Ομως, αν τα οικονομικά του Οργανισμού είναι προάγγελος των επερχόμενων δεινών, η διοικητική τερατογένεση αποδεικνύει ότι, παρά τη μετοχική υποχώρηση του Δημοσίου, το κομματικό κράτος βασιλεύει και τα ιδιοτελή συμφέροντα ευδοκιμούν. Στην πυραμίδα του OTE βρίσκονται 27 γενικοί διευθυντές, έχουν συσταθεί 45 διευθύνσεις από 20 που προτάθηκαν, 220 υποδιευθύνσεις (από 60) και 1.160 τμήματα από 180!
Στον OTE αλλά ακόμα και σε παραπαίουσες ΔΕΚΟ έχουν πλέον απολέσει τον έλεγχο ως προς τις θυγατρικές που έχουν ιδρύσει, ως προς το σκοπό και τη χρησιμότητά τους. Αυτοί που χαίρονται είναι οι σύμβουλοι, οι γραμματείς και φαρισαίοι που καλοπληρώνονται… δι’ ασήμαντον αφορμήν.