Τρομοκρατία, ο νέος μεγάλος αντίπαλος του NATO

Τρομοκρατία, ο νέος μεγάλος αντίπαλος του NATO

4' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οι εικόνες της αιματοκυλισμένης, από την τελευταία τρομοκρατική επίθεση, Μαδρίτης άρπαξαν τις αισθήσεις, τις ταξίδεψαν μακριά και πίσω τις έφεραν «σέρνοντας» μαζί τους άλλες εικόνες, αλλά και κάποια λόγια: Μπορεί να μην ήταν τόσο δραματικά «εντυπωσιακές» όσο εκείνες της προ τριετίας τρομοκρατικής επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, όμως οι εικόνες από το πολύνεκρο χτύπημα της ισπανικής πρωτεύουσας, προχθές 11 Μαρτίου 2004, κάνουν δικαιολογημένα κάποιον να μιλήσει για την «11η Σεπτεμβρίου» της Ευρώπης.

Εβλεπα συγκλονισμένος τις εικόνες του μακελειού της Μαδρίτης, και ασυναίσθητα -σχεδόν αυτόματα- ήταν σαν να άκουγα τον αντίλαλο όσων πριν από λίγο καιρό έλεγε Αμερικανός αξιωματούχος στις Βρυξέλλες: «Θα έπρεπε και η Ευρωπαϊκή Ενωση να ενδιαφέρεται (σ.σ. εννοούσε για τη λήψη αυστηρότερων αντιτρομοκρατικών μέτρων), πολύ περισσότερο που υπάρχει και εσωτερική σε αυτήν τρομοκρατία».

Τον όρο «τρομοκρατία», τον συναντάς πλέον σε κάθε συζήτηση που μπορεί να έχεις με Αμερικανούς αξιωματούχους αυτούς τους καιρούς. Σχεδόν με την ίδια συχνότητα που χρησιμοποιείται και ο όρος «Transformation» (=μετατροπή, μεταμόρφωση).

Τρία χρόνια μετά τον νεοϋορκέζικο Σεπτέμβρη, και τριάντα ημέρες πριν από τον μαδριλένο Μάρτη, βρεθήκαμε σε ευρωπαϊκούς τόπους όπου αμερικανικές και συμμαχικές δυνάμεις λαμβάνουν αποφάσεις, σχεδιάζουν και υλοποιούν στρατηγικές επιλογές αντιμετώπισης της μεγάλης απειλής της εποχής μας -της τρομοκρατίας- δρομολογώντας μεγάλες αλλαγές στην δομή και το ρόλο της Ατλαντικής Συμμαχίας.

«Θέλουμε να μετατρέψουμε το NATO, από μαχητή σούμο που ήταν μέχρι σήμερα, σε παίκτη του μπάσκετ», σημειώνει με νόημα πηγή της Συμμαχίας και διευκρινίζει: «Μέχρι πρότινος, σκοπός του ήταν να αντιμετωπίσει τις ισχυρότατες ποιοτικά και ποσοτικά δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας, που συνιστούσαν διαρκή και μεγάλη απειλή για την Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο. Δημιουργήσαμε αντίστοιχα μεγάλες δυνάμεις, στατικές, προκειμένου να λειτουργήσουν αποτρεπτικά. Σήμερα πια, χρειαζόμαστε έναν ευέλικτο μηχανισμό που να μπορεί να κινηθεί γρήγορα, όπου και για όσο παρίσταται ανάγκη». Οπως, με άλλα λόγια, θα έλεγε χαρακτηριστικά ένας Αμερικανός; «As long, as it takes to get job done»…

Εμπόδια, δυσκολίες και προβλήματα σ’ αυτή την διαδικασία, υπάρχουν τόσο πολλά όσο και σημαντικά. Είναι πρώτα απ’ όλα η αδυναμία -κάποιοι ομιλούν και περί αλαζονικής αδιαφορίας- των Ηνωμένων Πολιτειών να πείσουν κυρίως την Ευρώπη για το δίκαιο και ορθό των αποφάσεών τους, όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας: Είτε αυτές αφορούν την εκδήλωση πολεμικών επιχειρήσεων, είτε την λήψη ειδικών μέτρων τα οποία οι της άλλης όχθης του Ατλαντικού Σύμμαχοι αποκαλούν μέτρα περιορισμού των πιθανοτήτων εκδήλωσης τρομοκρατικών ενεργειών, και οι επικριτές τους, απλώς μέτρα περιορισμού των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων.

Το σοκ της 11ης Σεπτεμβρίου, τους εξανάγκασε σε μια πολύ γρήγορη, κατεπείγουσα διαδικασία λήψεως αποφάσεων που θεωρούν ότι, περίπου αυτόματα, θα πρέπει να υιοθετηθούν από τους λοιπούς Συμμάχους. Το είδος της απειλής που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα, δεν επιτρέπει πολυτέλειες συζητήσεων χωρίς τέλος, τονίζουν σε κάθε ευκαιρία. Και όσο βλέπουν ότι έχουν μπροστά τους μια «πολύπλοκη» σε δομές και «δυσκίνητη» Ευρώπη, τόσο πείθουν εαυτόν ότι πρέπει ακριβώς να αποφευχθούν οι πολλές συζητήσεις. αντιθέτως να επιδειχθεί άμεσο ενδιαφέρον για τομείς όπως ο εκσυγχρονισμός του ευρωπαϊκού οπλοστασίου, που υστερεί κατά πολύ έναντι του αμερικανικού.

«Δεν θα περιμένουμε τους τρομοκράτες» τονίζουν, και αναπτύσσουν ήδη ανάλογη δράση. H υπερδύναμη που βρίσκεται στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, και ειδικότερα όλοι όσοι -κυρίως στρατιωτικοί- βρίσκονται σε καίριες θέσεις για την λήψη αποφάσεων, έχουν όπως σημειώνουν αρκετούς πονοκεφάλους στον πόλεμο που άνοιξαν κατά της τρομοκρατίας και δεν θέλουν άλλους.

Εις εξ αυτών; Υπογραμμίζουν, όσοι είναι σε θέση να γνωρίζουν τις σκέψεις που αναπτύσσονται στα συμμαχικά επιτελεία: «Στο παρελθόν, η αποτρεπτική μας δύναμη στηριζόταν στο “μήνυμα” που στέλναμε στον αντίπαλο, ότι οποιαδήποτε ενέργεια σε βάρος μας θα είχε απάντηση ανάλογο ή ισχυρότερο χτύπημα, που θα επέφερε την εξόντωσή του. Τώρα, πώς να αντιμετωπίσεις έναν εχθρό ο οποίος αυτοβούλως θυσιάζει την ζωή του μετέχοντας σε αποστολές αυτοκτονίας; Πώς να τον αποτρέψεις; Τι θα αντιτάξεις για να τον αποθαρρύνεις απ’ την εγκληματική επίθεση που σχεδιάζει»;

Απορίες

Οι απαντήσεις σε ερωτήματα όπως αυτά προς το παρόν, μοιάζουν να περιορίζονται στα γνωστά από την μέχρι σήμερα δράση του NATO, είτε αυτή αφορά την «προληπτική πολεμική δράση», είτε την λήψη μέτρων αυστηρότατης εσωτερικής ασφάλειας (νέα διαβατήρια, νέες μέθοδοι παρακολούθησης, νέες διαδικασίες ελέγχου στους χώρους μαζικών μετακινήσεων από και προς περιοχές της Δύσης, ή και στο εσωτερικό της κλπ).

Ωστόσο… Τα νέα από το Ιράκ και τα «μαντάτα» τώρα από την Μαδρίτη, έρχονται μάλλον να δημιουργήσουν περισσότερες απορίες, απ’ όσες έχουν καταφέρει (;) να επιλύσουν. Και ακόμα: Ενισχύουν την αμερικανική θεωρία και πράξη σε παγκόσμια κλίμακα. Πολύ περισσότερο που δεν υπάρχει απέναντί της συγκεκριμένη εναλλακτική πρόταση και κυρίως εκπεφρασμένη βούληση για την προώθησή της, παρά μόνο -συνήθως ανέξοδες…- καταγγελίες.

Οι αποστολές διατήρησης της ειρήνης πολλαπλασιάζονται

Οσο κι αν το ζήτημα της τρομοκρατίας αναπόφευκτα μονοπωλεί σχέδια και συζητήσεις, στην Ατλαντική Συμμαχία σπεύδουν να σημειώσουν πως για το NATO οι «αποστολές» εξακολουθούν να διακρίνονται από τη διάθεση των μελών του να πρωταγωνιστήσουν σε επιχειρήσεις, οι οποίες πέραν της προστασίας και της ασφάλειας των ιδίων των κρατών – μελών, έχουν χαρακτήρα είτε πρόληψης διεθνών-περιφερειακών κρίσεων, είτε διαφύλαξης της ειρήνης.

Αναφέρουν τις περιπτώσεις της κρίσης στα Βαλκάνια, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, αλλά και τη Λιβερία. «Any missio- anywhere» («Οποιαδήποτε αποστολή-οπουδήποτε»), δεσπόζει το σύνθημα στους χώρους επίλεκτων αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη.

Με ανάλογο σκεπτικό, αναφέρονται επίσης σε περιπτώσεις όπου δεν καταγράφονται πολεμικές επιχειρήσεις. Παράδειγμα; H συνεργασία με τη Ρωσία, ή με μεσογειακά κράτη μη μέλη της Συμμαχίας. Αναφέρονται ενδεικτικά ο «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη» (PFP-Partnership For Peace), ένα πρόγραμμα το οποίο λένε ότι αποσκοπεί στο να βοηθήσει τις χώρες που αναδιαρθρώνουν τις ένοπλες δυνάμεις τους με στόχο να λειτουργούν και ως μέλη ειρηνευτικής επιχείρησης υπό νατοϊκή διοίκηση, καθώς και ο «Μεσογειακός Διάλογος», ο οποίος αναπτύχθηκε με έξι χώρες: Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Μαυριτανία, Μαρόκο και Τυνησία. Αλλοτε, πάλι, κυρίως οι Αμερικανοί έχουν να λένε για τη συμβολή τους, σε περιπτώσεις συντονισμού χορήγησης ανθρωπιστικής βοήθειας, ή παρεμβάσεων για αποκατάσταση συνθηκών ειρήνης σε περιοχές μεγάλης κρίσης.

«Το NATO πάντως», διευκρινίζει συμμαχική πηγή, «δεν υπάρχει για να λύσει προβλήματα επεμβαίνοντας. Αλλά για να διαμορφώσει συνθήκες που θα επιτρέψουν την αναζήτηση λύσεων».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή