Την ίδια στιγμή που οι εισαγγελείς ερευνούν τη σύμβαση των αρμάτων μάχης τύπου Leopard και κυρίως τα γκρίζα παρελκόμενά της, ενώ αναζητούν και τα -επί τετραετία- χαμένα αντισταθμιστικά των ρωσικών Τoτ-Μ1, μια άλλη έρευνα – απογραφή καταλήγει σε σοκαριστικά ευρήματα.
Στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας ερευνώνται μικρές και μεγάλες συμβάσεις που συνήφθησαν από το 1996 και εντεύθεν, το συνολικό κόστος των οποίων αγγίζει τα 17 τρισ. δρχ. Οι εκατοντάδες συμβάσεις κρύβουν πολλά μυστικά. Πίσω τους καλύπτονται σκοπιμότητες, ιδιοτέλειες, αναίτιες παραγγελίες, αναιτιολόγητες αλλαγές προμηθειών, απευθείας αναθέσεις express, συμπληρωματικές συμβάσεις, απίστευτες υπερτιμολογήσεις, αμοιβές δεκάδων μεσαζόντων, αλλά και ευθύνες στρατιωτικών αξιωματούχων και πολιτικών προσώπων.
Κάποιοι απορούν για τις συμβάσεις αγοράς των σλοβακικών Zuzana (τροχοφόρα οβιδοβόλα) και των ρωσικών Zubr (πλοία ταχείας μεταφοράς), ενώ εξακριβώνουν ότι ο θόρυβος σχετικά με τις τιμές των οχημάτων Hummer είναι βάσιμος, ίσως όχι μόνο επειδή το ρήμα hum σημαίνει βομβώ – βουΐζω…
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο φάκελος των «παραπτωμάτων» σχετικά με τις προμήθειες των Hummer είναι ογκωδέστατος, αρχής γενομένης από το 2000 όταν στις 3 Μαρτίου το ΓΕΣ υπέγραψε σύμβαση απευθείας ανάθεσης 70 οχημάτων τύπου Hummer με την AM General (την 021A/00) η οποία εκπροσωπήθηκε από τη Synergy Hellas S.A., συμφερόντων Π. Συγγελίδη.
Η σύμβαση ήταν συνολικού ύψους 3,2 δισ. δρχ., περιελάμβανε οχήματα τριών τύπων, τα οποία, όπως προκύπτει, τιμολογήθηκαν έως και 2,5 φορές πάνω από τις αξίες που επίσημα αναφέρει η αμερικανική εταιρεία όταν γίνεται χρήση της διακρατικής συμφωνίας (FMS). Εξαιρετικά αποκαλυπτικό είναι το περιεχόμενο εγγράφου που διαβιβάσθηκε το φθινόπωρο του 2000 από το αρμόδιο γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα στην τότε Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών. Μεταξύ άλλων σε αυτό αναγράφεται ότι το μεν Hummer M 1025A2 κοστίζει 64.281 δολάρια ΗΠΑ, το δε Hummer 1097A2 κοστολογείται 58.375 δολάρια ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου μέρους και του πρόσθετου εξοπλισμού, αλλά και της επιβάρυνσης του 3% για διοικητικά έξοδα.
Το έγγραφο αυτό ουδόλως προκάλεσε συναγερμό στους αρμοδίους παρά το γεγονός ότι το ΓΕΣ κατέβαλε για τον μεν πρώτο τύπο του Hummer 144.094 δολάρια για τον δε δεύτερο τύπο (δύο υποκατηγοριών) 156.415 δολάρια και 130.479 δολάρια!
Ποιος ωφελήθηκε από αυτές τις υπερτιμολογήσεις; Μήπως οι ενδιάμεσοι; Μήπως αυτοί που επέβαλαν «κατεπείγουσες διαδικασίες για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών των Μονάδων Ειδικών Δυνάμεων;». Μήπως όλοι τους; Μήπως άλλοι;
Περίεργα κρούσματα
Ομως τα περίεργα κρούσματα συνεχίσθηκαν και πάλι με τα Hummer να αναδεικνύονται σε μια ακριβή αδυναμία των επιτελών. Τον Φεβρουάριο του 2001 το ΓΕΣ με αίτημά του (του οποίου η σκοπιμότητα ελέγχεται) ζητεί αλλαγή του τύπου οχημάτων στα οποία είχε αποφασισθεί να τοποθετηθούν 54 συστήματα κατευθυνόμενων βλημάτων Stinger.
H σύμβαση 030A/00 που ήδη είχε υπογραφεί στις 3/8/2000 έπειτα από διαγωνισμό προέβλεπε την τοποθέτηση των βλημάτων (από την STATLAS) σε 54 οχήματα Mercedes 290 GD που θα κατασκευάζοντο στην ΕΛΒΟ. H ελληνική συμμετοχή στη σύμβαση αυτή, συνολικής αξίας 45,7 δισ. δρχ., θα κάλυπτε το 40% και η γερμανική το 60%.
Μετά τη μεταστροφή αυτή, η STATLAS και η ΕΛΒΟ υπέβαλαν νέα προσφορά αντικαθιστώντας το Mercedes με Hummer κάτι που αύξησε το τελικό κόστος της παραγγελίας κατά 3,9 δισ. δρχ. (11,4 εκατ. ευρώ) και το «καπέλο» ανά όχημα ξεπέρασε τα 72 εκατ. δρχ. (ή 211.700 ευρώ). Δεδομένου του αμερικανικού τιμοκαταλόγου των Hummer νέος θόρυβος προκλήθηκε σε κλιμάκια του ΓΕΣ και της ΓΔΕ. Ομως η «ευαισθητοποίηση» κατεστάλη και εκτός των άλλων εκδηλώθηκε μετά την ενεργοποίηση της σύμβασης και την εκταμίευση προκαταβολής για το 30% του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης. Από τα επίσημα στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή ο τέως υπουργός Αμύνης Γ. Παπαντωνίου στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινοβουλευτικού ελέγχου προκύπτουν δύο τροποποιήσεις της επίμαχης σύμβασης 030A/00. H πρώτη έγινε στις 15/4/2002 με πρόσθετο κόστος 8,7 εκατ. ευρώ και η δεύτερη την 1/8/2003 ύψους 8,3 εκατ. ευρώ, για να επισφραγιστεί ότι η αλλαγή τύπου οχήματος ωφέλησε κάποιους και μάλιστα διαχρονικά…
Το θέμα της υπερκοστολόγησης των Hummer απασχόλησε και τη Βουλή. Στις 3 Ιουνίου 2003 η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας υπό την προεδρία του κ. Φοίβου Ιωαννίδη, ύστερα από καταγγελίες που είχαν προηγηθεί, κάλεσε τη διοίκηση της ΕΛΒΟ A.E. (το 51% ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο ενώ από τον Αύγουστο του 2000 το υπόλοιπο ποσοστό και το management της εταιρείας έχει περιέλθει στον όμιλο Μυτιληναίου και μικρή συμμετοχή διατηρούν οι κληρονόμοι του I. Λαϊνόπουλου).
Στην ακρόαση παρέστησαν οι κ. Δημήτριος Καμαριάνης πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΒΟ, Διονύσιος Κούτρας εντεταλμένος σύμβουλος, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ευάγγελος Μυτιληναίος δήλωσε κώλυμα, αλλά και προθυμία να παραστεί σε άλλη συνεδρίαση…
Προσπάθεια διαφυγής
Μεταξύ των όσων ειπώθηκαν στην Επιτροπή ιδιαίτερη αξία (για την προσπάθεια διαφυγής από τα ακανθώδη των ερωτήσεων περί υπερτιμολογήσεων) έχει απόσπαμα απάντησης σε επίμονα ερωτήματα των βουλευτών του KKE κ. Λιάνας Κανέλλη και του Συνασπισμού κ. Φ. Κουβέλη, προς τον εντεταλμένο σύμβουλο της ΕΛΒΟ κ. Δ. Κούτρα.
Ο κ. Κούτρας υποστήριξε ότι: «H AM General που παράγει το Hummer και το εξάγει στην Ευρώπη, πούλησε στον ελληνικό στρατό 70 από αυτά, χωρίς τη συμμετοχή της ΕΛΒΟ, πριν από τρία χρόνια. Πιστεύω ότι η τιμή θα είναι μικρότερη για την Ελλάδα από ό,τι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες…».
Οπως φαίνεται, η πίστη του κ. Κούτρα ήτο αναγκαία μόνο για τους επίμονα ερωτώντες βουλευτές που δεν πείθοντο… Γιατί ο κ. εντεταλμένος σύμβουλος της ΕΛΒΟ, φέρεται να είναι το ίδιο πρόσωπο που υπέγραψε τα πρακτικά των διαπραγματεύσεων της προμήθειας των Hummer του 2000 από την AM General με εκπρόσωπό της στην Ελλάδα τη Synergy του κ. Π. Συγγελίδη…