Φίλος μου εφοπλιστής μού έλεγε ότι τα πιο αυστηρά και σκληρά συνδικάτα που έχει γνωρίσει είναι εκείνα της Αυστραλίας. «Να σκεφθείς, μου εξηγούσε, ότι εάν ένα καράβι μου πιάσει Μελβούρνη, Σίδνεϊ κ.λπ. για να φορτώσει ή ξεφορτώσει, ο πρώτος που ανεβαίνει στο κατάστρωμα είναι ο εκπρόσωπος του σωματείου του λιμανιού που ζητεί να του δώσουμε τις μισθοδοτικές καταστάσεις για να δει αν όλα τα μέλη του πληρώματος, από Ελληνες έως Φιλιππινέζους, αμείβονται με αποδοχές ανώτερες του κατώτατου ορίου που ορίζει η διεθνής συμφωνία πλοιοκτητών και συνδικάτων! Είναι σκληρά συνδικάτα, προσέθεσε ο συνομιλητής μου, αλλά δίκαια. Εκφορτώνουν αμέσως το βαπόρι, διευκολύνουν τις μετακινήσεις και γενικά έχουν καταστήσει τα λιμάνια τους τα ελκυστικότερα για τη διεθνή ναυτιλία».
Θα μπορούσαμε άραγε να πούμε το ίδιο για τους λιμενεργάτες του Πειραιά; Φοβάμαι πως όχι και γενικά η επίκριση που υπάρχει από τον επιχειρηματικό κόσμο για το ελληνικό συνδικαλιστικό κίνημα δεν είναι ότι είναι αυστηρό ή άτεγκτο στην εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, αλλά αντίθετα ότι καλλιεργεί μια συγκρουσιακή συμπεριφορά με την εργοδοσία, θέτει τους εργαζομένους αντίθετα με την επιχείρηση για την προκοπή της οποίας δεν θέλει να ενδιαφέρονται τα μέλη του με αποτέλεσμα και η παραγωγικότητα να πέφτει και αργά ή γρήγορα οι επιχειρήσεις να κλείνουν.
Δεν ξέρω αν φταίει αποκλειστικά η κομματικοποίηση των συνδικάτων, αν δηλαδή η στάση τους σε κρίσιμα συμφέροντα του κλάδου καθορίζεται από οδηγίες που δίνουν πολιτικά κόμματα, αλλά αν κρίνω απ’ όσα γίνονται κατά καιρούς, διαπιστώνω ότι τελικά το τελευταίο διάστημα που μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις ακόμη και ιδιωτικές περνάνε κρίση, το συνδικαλιστικό κίνημα αντέδρασε όχι προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης λύσης στο πρόβλημα δουλειάς των εργαζομένων, αλλά για να περάσει η γραμμή και η προπαγάνδα κομμάτων. Κλασικό παράδειγμα εν προκειμένω η συμφωνία του κ. Παν. Βουρλούμη με το σωματείο του OTE για την εθελουσία έξοδο που έσωσε τον οργανισμό από βέβαιη κατάρρευση και με την κατάργηση της μονιμότητας διασφάλισε τη μελλοντική του επιβίωση στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Το σωματείο του OTE προσυπέγραψε τη συμφωνία γιατί ήταν συμφέρουσα για τα μέλη του, όμως η ΓΣΕΕ ή μάλλον η πασοκική φράξια που ηγείται, διέγραψε την εκλεγμένη διοίκηση του συνδικάτου! Αυτός δυστυχώς είναι ο συνδικαλισμός στην Ελλάδα και γι’ αυτό τού έχουν γυρίσει τις πλάτες οι εργαζόμενοι και έχει φτάσει η ΓΣΕΕ να εκπροσωπεί μόνο τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα, ενώ οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που αριθμητικά είναι πολλαπλάσιοι έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους ή μάλλον στην ανεργία και τις χαμηλές αποδοχές.
Δυο τελευταίες δυσμενείς εξελίξεις αποδεικνύουν, επίσης, ότι η πλήρης κομματικοποίηση ουσιαστικά ακυρώνει τη θετική συμβολή που θα μπορούσε να είχε ο συνδικαλισμός στη λύση κρισίμων προβλημάτων της χώρας. H πρώτη αφορά την μετεγκατάσταση ελληνικών βιομηχανιών, της Βορείου Ελλάδος κυρίως, στη Βαλκανική. Αφησαν φυσικά πίσω τους την ανεργία και ερήμωση επαρχιακών κέντρων. Ποια ήταν η αντίδραση της ΓΣΕΕ σε μια κρίση που ωρίμαζε από χρόνια και που θα έπρεπε να είχε δραστηριοποιηθεί έγκαιρα για την πρόληψή της; Λαϊκίστικες κραυγές και «επαναστατικά» συνθήματα ευθυγραμμισμένα με τις αντίστοιχες ανακοινώσεις του ΠΑΣΟΚ και των κομμάτων της Αριστεράς.
Πώς αντέδρασαν σε παρόμοιο πρόβλημα τα ώριμα γερμανικά συνδικάτα;
Αντιμετωπίζοντας το υψηλότερο εργασιακό κόστος στην Ευρωζώνη, μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις, όπως η DailmerChrsyler, η Siemens και η Volkswagen, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μόνο η μείωση του εργασιακού κόστους μπορεί να εξασφαλίσει τη διατήρηση μέρους της παραγωγής τους στη Γερμανία. Τα πανίσχυρα γερμανικά εργατικά συνδικάτα αντιλήφθηκαν ότι οι εργοδότες δεν μπλόφαραν όταν απειλούσαν με κλείσιμο εργοστασίων και μετακίνηση παραγωγικής δραστηριότητας σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Διοικήσεις επιχειρήσεων και συνδικαλιστικές ηγεσίες κατάφεραν, ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις και με τις ευλογίες της κυβέρνησης του κ. Σρέντερ, να πετύχουν πρωτοποριακές συμφωνίες που βασίστηκαν σε μια καινούργια αντίληψη αμοιβαίων υποχωρήσεων εργοδοσίας και εργαζομένων.
Ολες αυτές όμως οι ανευθυνότητες που ζούμε στην Ελλάδα αναδεικνύουν την έλλειψη παιδείας, που οδηγεί σε μια στρεβλή νοοτροπία και συμπεριφορά πολλών συμπολιτών μας. Γι’ αυτό η Πολιτεία και όχι απλώς το κυβερνών κόμμα πρέπει να προτάξουν την ενημέρωση του λαού και την αναβάθμιση της Παιδείας, στον κύριο άξονα της αποστολής τους.