Πριν από τέσσερα χρόνια περίπου, ταξιδεύοντας με το τζάμπο της Ολυμπιακής για τη Νέα Υόρκη δεν έκρυψα από τον καπετάνιο, που ήταν φίλος μου, τους φόβους μου για τη μεγάλη ηλικία του αεροσκάφους. Αγορασμένο στις αρχές της δεκαετίας του ’80 από τη Singapour Airline, είχε ήδη ηλικία 25 ετών. Χαμογελώντας ο καπετάνιος μου είπε: «Θυμάσαι από πότε έχουμε να αγοράσουμε αεροσκάφη; Πάει μια δεκαετία τουλάχιστον! Αφού λοιπόν οι διοικήσεις δεν παίρνουν πια μίζες από την Boeing ή την Airbus, από πού νομίζεις ότι βγάζουν λεφτά; Από τις μεγάλες αγορές ανταλλακτικών. Μην φοβάσαι, λοιπόν, το αερορπλάνο αυτό αλλάζει τόσο συχνά ανταλλακτικά που είναι σαν καινούργιο!». Ομολογώ ότι ύστερα από την αποκαλυπτική αυτή παρατήρηση, ησύχασα και συνέχισα να προτιμώ στα ταξίδια μου την Ολυμπιακή.
Τώρα γιατί τα θυμήθηκα όλα αυτά; Μα γιατί προχθές το βράδυ είδα στην τηλεόραση μια συγκέντρωση εργαζομένων στην τεχνική βάση της Ολυμπιακής και άκουσα έναν λάβρο συνδικαλιστή (δεν συγκράτησα το όνομά του) να βροντοφωνάζει στους ακροατές του: «Θα τους αφήσουμε να την πουλήσουν» (δηλαδή την κυβέρνηση); Και οι λίγοι που τον άκουγαν απαντούσαν εν χορώ: Οχι, όχι… Και συνέχιζε: «Θα τους αφήσουμε να την κλείσουν;» για να εισπράξει νέα όχι. Οταν πρόκειται για εργαζομένους που απειλούνται από ανεργία αντιλαμβάνομαι ότι πρέπει να σέβεσαι τον πόνο τους και να ανέχεσαι και κάποιες υπερβολές. Ομως, στην περίπτωση της Ολυμπιακής η ανεργία δεν απειλεί κανέναν, είτε η εταιρεία πουληθεί είτε κλείσει, αφού ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεσμεύθηκε ότι όλες οι θέσεις εργασίας θα διασφαλισθούν είτε στο νέο σχήμα που θα διαδεχθεί την Ολυμπιακή είτε σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
Κατόπιν αυτών λοιπόν δικαιούμαι να ερωτήσω τον λάβρο συνδικαλιστή που έλεγε ότι δεν θα τους αφήσει να την κλείσουν ή να την πουλήσουν, «είναι ιδιοκτησία δική του ή των συναδέλφων του η Ολυμπιακή;». Προφανώς όχι γιατί τις ζημιές της, όλα αυτά τα χρόνια που υπερβαίνουν τα δύο τρισεκατομμύρια δραχμές, τις πλήρωσαν οι Ελληνες φορολογούμενοι. Ισως ο συνδικαλιστής αυτός να έχει παραμείνει πολιτικά στο πρώτο ήμισυ της δεκαετίας του ’80, όταν ως γνωστόν το ΠΑΣΟΚ ευαγγελιζόταν την κοινωνικοποίηση των προβληματικών επιχειρήσεων. Πού κατέληξαν όμως αυτοί οι ιδεολογικοί ακροβατισμοί του τότε λαϊκισμού; Οι προβληματικές έκλεισαν συσσωρεύοντας νέα χρέη που διόγκωσαν το συνολικό δημόσιο χρέος της χώρας και οι χιλιάδες εργαζόμενοι του κοινωνικοποιημένων επιχειρήσεων πέρασαν αβοήθητοι στην πιο άγρια ανεργία.
Η Ολυμπιακή, λοιπόν, δεν ανήκει σε καμιά συντεχνία. Είναι ιδιοκτησία του ελληνικού λαού, τα συμφέροντα του οποίου σύμφωνα με το Σύνταγμα και το δημοκρατικό μας πολίτευμα τα διαχειρίζεται η εκλεγμένη κυβέρνηση και η οποία από τον τρόπο που θα διαχειρισθεί την κρατική περιουσία θα ψηφισθεί ή θα καταψηφισθεί από τον λαό. Αναμφίβολα η κυβέρνηση μια και η παλαιά Ολυμπιακή έχει χρεωκοπήσει οριστικά, προκειμένου να διαμορφώσει ένα νέο σχήμα που θα αποδειχθεί βιώσιμο, θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της νησιωτικής ενδοχώρας και θα είναι ανταγωνιστικό, πρέπει να πάρει υπ’ όψιν της τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων και πρωτίστως των εργαζομένων. Ομως, η ευθύνη λήψης των τελικών αποφάσεων ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση και πρέπει όλοι να τις αποδεχθούμε έστω και εάν δεν συμφωνούμε. Διαφορετικά η κοινωνική γαλήνη της χώρας θα δυναμιτισθεί.
Την προηγούμενη εβδομάδα έγραψα ένα άρθρο όπου εκθείαζα τα αυστραλιανά συνδικάτα, διότι είναι μεν σκληρά και ανυποχώρητα στην προάσπιση των εργατικών δικαιωμάτων, αλλά δίκαια, αφού διαπαιδαγωγούν τα μέλη τους με το πνεύμα αγάπης για την εργασία και συνεργασίας με τη διοίκηση για την πρόοδο της επιχείρησης. Διερωτώμαι, λοιπόν, σε ποιο βαθμό τα συνδικάτα της Ολυμπιακής στήριζαν όλα αυτά τα χρόνια την επιχείρηση, στην οποία δούλευαν και συγκεκριμένα έχω τα εξής αναπάντητα ερωτήματα:
1. H κραιπάλη και η λεηλασία της Ολυμπιακής από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τις διορισμένες από αυτές διοικήσεις ήταν γνωστή στο πανελλήνιο, αλλά προφανώς, οι εργαζόμενοι που έβλεπαν από μέσα την κατάσταση γνώριζαν περισσότερα. Δεν θυμάμαι όμως ανακοίνωση συνδικάτων της Ολυμπιακής, που να κατήγγειλε τις ληστρικές συμβάσεις αγοράς αεροσκαφών, τις ακόμη πιο ληστρικές συμβάσεις λίζινγκ, τους αθρόους διορισμούς ημετέρων, την αγορά υπερπληθώρας ανταλλακτικών, που με την πρόοδο του χρόνου απαξιώνονταν γιατί παρήγοντο καλύτερα κ.λπ.
2. Οταν τα συνδικάτα συνομολογούσαν με τις διοικήσεις μισθολογικές αυξήσεις, αλλά και όρους εργασίας προνομιακούς, σε σχέση με τον ανταγωνισμό, δεν αντιλαμβάνονταν ότι έτσι η εταιρεία οδηγείτο στη χρεωκοπία;
Είπαμε ότι για το ναυάγιο φταίει ο καπετάνιος, δηλαδή η κυβέρνηση και ο λοστρόμος, δηλαδή η διοίκηση της εταιρείας. Οι ναύτες, όμως, δηλαδή οι εργαζόμενοι, γιατί δεν έκαναν ανταρσία εναντίον αυτών που τους οδηγούσαν σε βέβαιο πνιγμό;