Σε νέα τροχιά εσωστρέφειας και αμφισβήτησης του ηγετικού προφίλ του προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου έθεσε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η κυβερνητική πρωτοβουλία για την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Παρότι η δημοσιοποίηση των κυβερνητικών προθέσεων για το Σύνταγμα είχε προαναγγελθεί, η Χαριλάου Τρικούπη εμφανίστηκε να αιφνιδιάζεται πλήρως από την ομιλία του πρωθυπουργού κ. Κ. Καραμανλή την περασμένη Τρίτη: Επί πολλές ώρες δεν υπήρξε καμία «θεσμική» αντίδραση του ΠΑΣΟΚ, ενώ το κενό που δημιουργήθηκε έσπευσε να καλύψει αυτοβούλως ο κ. Ευ. Βενιζέλος μέσω μιας μακροσκελούς ανακοίνωσης με την οποία απαντούσε σημείο προς σημείο στην πρωθυπουργική ομιλία. Το βαρύ κλίμα στο ΠΑΣΟΚ επέτεινε το γεγονός ότι λίγο νωρίτερα, ο κ. Γ. Παπανδρέου είχε καλέσει τα στελέχη του κόμματος να αποφύγουν να εμπλακούν σε μια αντιπαράθεση με την κυβέρνηση για το Σύνταγμα πριν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οριστικοποιήσει τις δικές του θέσεις, οπότε η πρωτοβουλία του κ. Βενιζέλου ερμηνεύθηκε ευλόγως ως προσωπική «πρόκληση» προς τον πρόεδρο του κόμματος.
Πολλά «επεισόδια»
Το χειρότερο για τη Χαριλάου Τρικούπη είναι πως το «επεισόδιο» μεταξύ των κ. Παπανδρέου και Βενιζέλου είναι απλά τα τελευταίο μιας συνεχώς αυξανόμενης αλυσίδας δηλώσεων ή πρωτοβουλιών κορυφαίων στελεχών που εμφανίζονται είτε να αδιαφορούν για τη «γραμμή» της Χαριλάου Τρικούπη είτε να κινούνται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση: Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Χρ. Πολυζωγόπουλος επέκρινε την περασμένη Δευτέρα ευθέως τον κ. Γ. Παπανδρέου για αδυναμία ανάδειξης των προβλημάτων των εργαζομένων, με την πολιτική κάλυψη, όπως εκτιμούν πολλοί, των κ. Βενιζέλου και Τσοχατζόπουλου. Από την πλευρά τους, οι κ. Αννα Διαμαντοπούλου και Χρ. Βερελής ενεπλάκησαν με «επιθετικό» τρόπο στην υπόθεση της κ. Χρ. Βαληνάκη παρά την επιθυμία της Χαριλάου Τρικούπη να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι. Επίσης, ο κ. Τσοχατζόπουλος εμφανίσθηκε να ασκεί πίεση για τη σύγκλιση προγραμματικού συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ και ο κ. Παπαντωνίου να στηρίζει πλήρως την επιλογή του κ. Βενιζέλου να απαντήσει στον πρωθυπουργό για το Σύνταγμα. Τέλος, σε «κλειστή» σύσκεψη για τα δημοτικά της Θεσσαλονίκης, ο κ. Βενιζέλος δεν δίστασε να μιλήσει απαξιωτικά για τους παρισταμένους κ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και Θ. Τσούρα, αλλά και για τον ίδιο τον κ. Παπανδρέου σημειώνοντας πως «δεν ξέρει τι θέλει για τη Θεσσαλονίκη».
Οι ευθύνες
Ιδιαίτερα σημαντικό, όμως, για το διαμορφούμενο νέο τοπίο στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά η πλειοψηφία των βουλευτών και του κομματικού μηχανισμού δεν επιρρίπτει ευθύνες μόνο στα ανωτέρω στελέχη, αλλά κατά κύριο λόγο στον κ. Γ. Παπανδρέου με το σκεπτικό ότι η αρνητική εικόνα που εμφανίζεται στο ΠΑΣΟΚ οφείλεται κατά κύριο λόγο σε δικές του επιλογές ή εσφαλμένες πολιτικές κινήσεις.
Ειδικότερα, στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ καταλογίζεται -ακόμη και από στενούς συνεργάτες του- ότι δεν έχει συγκροτήσει ένα μικρό και ευέλικτο όργανο από πολιτικά στελέχη της εμπιστοσύνης του, το οποίο θα συνεδριάζει υπό την προεδρία του σε καθημερινή βάση και θα χαράσσει τη στρατηγική του κόμματος στα θέματα της επικαιρότητας. Οπως λέγεται, σε μια τέτοια περίπτωση, η αντίδραση της Χαριλάου Τρικούπη στην ομιλία του κ. Καραμανλή για το Σύνταγμα δεν θα ήταν τόσο βραδυφλεγής, ενώ θα είχε αποφευχθεί και το σφάλμα της «απαγόρευσης» των δηλώσεων από βουλευτές για το ζήτημα της αναθεώρησης.
Επίσης, ο κ. Γ. Παπανδρέου επικρίνεται για έλλειψη ηγετικής «πυγμής» που θα αποθάρρυνε τα κορυφαία στελέχη από τις συνεχείς διαφοροποιήσεις, ενώ κατηγορείται ότι σε πολλά ζητήματα δεν εκφέρει ο ίδιος σαφή πολιτικό λόγο, οπότε ακόμη και στελέχη που το επιθυμούν δεν είναι σε θέση να τον στηρίξουν επαρκώς.