Να μάθουμε να ζούμε με ακριβό πετρέλαιο

Να μάθουμε να ζούμε με ακριβό πετρέλαιο

9' 11" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας κινδυνεύει να θεωρηθεί μόνιμος κάτοικος Μέσης Ανατολής. Συνόδευσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Παπούλια στο ταξίδι του στην Αραβική Χερσόνησο. Εμεινε τριάντα ώρες στην Αθήνα και ήδη βρίσκεται στην Αίγυπτο. Μια σημαντική επίσκεψη, συνέχεια των πρόσφατων επαφών του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή στη χώρα. Ο ενεργειακός πυρετός επιβάλλει κινητοποίηση. Ο κ. Σιούφας είναι αλήθεια ότι νωρίς επεσήμανε ότι μπαίνουμε στη νέα εποχή: Της υψηλής τιμής πετρελαίου. Από τον Μάιο του 2004 προτείνει στο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, να ληφθούν μέτρα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. «Τότε, μου έλεγαν, είσαι καινούργιος υπουργός, σε λίγους μήνες η κατάσταση θα είναι διαφορετική», λέει καθώς αισθάνεται δικαιωμένος. Επίσης φαίνεται ψύχραιμος. Στην ηλεκτρική καρέκλα του υπουργού Ανάπτυξης, που συγκεντρώνει όλα τα πυρά, δείχνει ατάραχος. Κολώνα πάγου που δεν επηρεάζεται από την ένταση που αναδύει το περιβάλλον. Το πολιτικό αλλά και το ενεργειακό. Ταυτόχρονα, ο Δημήτρης Σιούφας είναι αποφασισμένος να θωρακίσει τη χώρα. Να μειώσει την εξάρτηση από το πετρέλαιο. Να οικοδομήσει πλέγμα διεθνών συνεργασιών που καθιστά ασφαλέστερη την ενεργειακή θέση της χώρας. Να αντέξει στην εποχή της «μεγάλης ρευστότητας» στην τιμή του «μαύρου χρυσού». Εκτός από ψυχραιμία, αισθάνεται σιγουριά. Την αυτοπεποίθηση ότι γνωρίζει τι κάνει.

Η συζήτησή μας έγινε μόλις ήρθε από τον Αραβικό Κόλπο, λίγο πριν αναχωρήσει για το Κάιρο. Είναι εντυπωσιασμένος από τις χώρες του Κόλπου επειδή «δίνουν την εντύπωση ότι βρίσκονται στο… 2015, σχεδιάζουν για το 2030 και το 2050». Επισημαίνει ότι «από τις αρχές του 2004 η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε κατά 141% και η διεθνής χρηματιστηριακή τιμή της βενζίνης κατά 150%. Στην ίδια περίοδο, η αύξηση της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα προσεγγίζει το 43%». Επιμένει ότι «ποτέ στο παρελθόν δεν γίνονταν τόσο εντατικοί έλεγχοι της αγοράς καυσίμων» και αποκαλύπτει τις προτεραιότητες για τη μείωση της εξάρτησης της χώρας από το πετρέλαιο. Προειδοποιεί όμως ότι η Ελλάδα στο παρελθόν λειτουργούσε σαν «να ήταν παραγωγός πετρελαίου και όχι εισαγωγέας». Και επισημαίνει ότι πρέπει να περιοριστεί η σπατάλη ενέργειας χωρίς να επηρεαστεί το βιοτικό επίπεδο.

Συνεχείς έλεγχοι κατά της αισχροκέρδειας

– Μόλις επιστρέψατε από επίσημη επίσκεψη σε τρεις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου και του Κόλπου, όπου συνοδεύσατε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια. Ποια τα νέα από την Αραβική Χερσόνησο;

– Γυρίζω πραγματικά εντυπωσιασμένος από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Μπαχρέιν. Οι χώρες αυτές σου δίνουν, σήμερα, την εντύπωση ότι βρίσκονται στο… 2015, σχεδιάζουν για το 2030 και το 2050. Αυτό ως πρώτη διαπίστωση. Το δεύτερο: Είχαμε την ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε πολλές και εξαιρετικά σημαντικές επαφές. Σε μια περιοχή του πλανήτη, που βρίσκεται σε φάση οικονομικής απογείωσης, συμφωνήσαμε τη συνεργασία και τη διαδικασία υπογραφής διακρατικών συμφωνιών, για νέους δρόμους οικονομικής, εμπορικής και αναπτυξιακής συνεργασίας. Πιστεύω ότι ξεκινά μια νέα εποχή στις σχέσεις μας. Πολύ σύντομα θα επαναλάβουμε τις επαφές μας -και εκεί και στην Ελλάδα- για να έχουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Νέες σχέσεις και στόχοι

– Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι της χώρας;

– Χτίσαμε νέες σχέσεις με τρεις βασικούς αναπτυξιακούς στόχους: Την αύξηση των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων, τη συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων στα μεγάλα αναπτυξιακά προγράμματα που υλοποιούνται στις χώρες αυτές και την προσέλκυση μέρους από την υψηλή ρευστότητα που υπάρχει εκεί, σ’ αυτήν τη συγκυρία, για επενδυτικές πρωτοβουλίες στη χώρα μας. Οι επισκέψεις αυτές, όπως και η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στην Αίγυπτο, είναι ιστορικής σημασίας. Τα συμπεράσματα που βγαίνουν από τις συναντήσεις μας στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Μπαχρέιν είναι πολλαπλά και εξαιρετικά σημαντικά. Η περιοχή αυτή σταδιακά εξελίσσεται σ’ ένα μεγάλο οικονομικό, εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο.

– Ναι, κύριε υπουργέ, αλλά η κατάσταση που επικρατεί στη διεθνή αγορά πετρελαίου ενισχύει τις αβεβαιότητες και προκαλεί ανησυχίες. Η συνεχιζόμενη άνοδος της τιμής του πετρελαίου έχει πλέον σημαντικές επιπτώσεις. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με ακριβό πετρέλαιο;

– Ολη η ανθρωπότητα βιώνει εδώ και 28 μήνες μια πρωτοφανή αύξηση στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, που σπάει καθημερινά όλα τα ρεκόρ. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου και των καυσίμων γενικότερα επιβεβαιώνει αυτό που είχα πει από την αρχή της κρίσης και επανέλαβα, πολλές φορές έκτοτε, σε διεθνή φόρα: ότι δηλαδή δεν είναι ένα πρόσκαιρο και συγκυριακό γεγονός. Για τον λόγο αυτό πολύ νωρίς στο Συμβούλιο Υπουργών αρμοδίων για θέματα Ανταγωνιστικότητας, στις Βρυξέλλες στις 17 Μαΐου 2004, σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργο Αλογοσκούφη, αναλάβαμε πρωτοβουλία προκειμένου να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, για τη μείωση της φορολογίας των καυσίμων σε περιόδους απότομης αύξησης των διεθνών τιμών των πετρελαιοειδών. Είναι τόσο ρευστή η κατάσταση γύρω από το θέμα των τιμών των καυσίμων που δεν θα μπορούσε να κάνει κανένας καμία απολύτως πρόβλεψη. Οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία είναι γνωστές. Θέλω να υπογραμμίσω ότι, με τις πολιτικές που εφαρμόζουμε, με τις δράσεις που προωθούμε καθημερινά, με τους ελέγχους και τα μέτρα που παίρνουμε για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και την ενίσχυση του ανταγωνισμού, προσπαθούμε να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις επιπτώσεις στη χώρα μας, η οποία έχει, όπως είναι γνωστό, τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το πετρέλαιο σε σχέση με εταίρους μας. Τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά. Από τις αρχές του 2004 η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε κατά 141%, και η διεθνής χρηματιστηριακή τιμή της βενζίνης κατά 150%. Στην ίδια περίοδο, η αύξηση της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης έχει συνολικά προσεγγίσει το 43%. Η λιανική τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στη χώρα μας είναι η χαμηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «15», και σε όλο το διάστημα των τελευταίων μηνών υπολείπεται κατά 20-22% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης των «15».

Πληθωρισμός και ακρίβεια

– Οι επιπτώσεις στον πληθωρισμό;

– Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός αποτελούν, πράγματι, μία βαριά κληρονομιά από το παρελθόν. Αναμφίβολα, υπάρχει τώρα και η επιβάρυνση από την άνοδο των διεθνών τιμών των καυσίμων. Και είναι, η επιβάρυνση αυτή, μεγαλύτερη απ’ ό,τι στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δεδομένου του υψηλού βαθμού εξάρτησης της οικονομίας μας από το πετρέλαιο. Οι άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μετά τη δεύτερη πετρελαϊκή κρίση έλαβαν μέτρα για τη σταδιακή απεξάρτησή τους από το πετρέλαιο. Στη χώρα μας, δυστυχώς, δεν έγινε τότε κάτι ανάλογο. Θα έλεγε κανείς ότι η Ελλάδα συνέχισε να λειτουργεί σαν να ήταν παραγωγός πετρελαίου και όχι ως εισαγωγέας σχεδόν κατά 100%. Παρόλη, όμως, την επιβάρυνση, ο πληθωρισμός στη χώρα μας κινείται με ρυθμούς σημαντικά χαμηλότερους απ’ ό,τι την περίοδο 2002-2003. Εάν δεν είχαμε την αύξηση της τιμής των καυσίμων, ο πληθωρισμός θα βρισκόταν, σήμερα, χαμηλότερα από 2,5%. Ολα αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν υπάρχει ακρίβεια. Αναγνωρίζουμε το πρόβλημα και εργαζόμαστε σκληρά και στην κατεύθυνση αυτή. Η προσπάθεια αυτή θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο και φυσικά πολλές ακόμη μεταβολές στη δομή της οργάνωσης και λειτουργίας της οικονομίας μας.

Η τιμή των καυσίμων

– Η λιανική τιμή στα καύσιμα είναι όντως χαμηλή στην Ελλάδα, εξαιτίας της χαμηλής φορολογίας, αλλά η τιμή προ φόρων είναι σχετικά υψηλή. Μήπως δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός στην αγορά καυσίμων;

– Υπενθυμίζω ότι τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2004, λίγο πριν αναλάβουμε την ευθύνη για τη διακυβέρνηση της χώρας, κατείχαμε την πρώτη και δεύτερη αντίστοιχα θέση με βάση το επίπεδο της προ φόρου τιμής της αμόλυβδης βενζίνης ανάμεσα στις 15 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Βελτιώθηκε σημαντικά η κατάσταση αυτή και το 2004 και το 2005. Το 2005 ήμασταν, κατά μέσο όρο έτους, η τέταρτη πιο ακριβή χώρα στην Ε.Ε. των «15». Αλλά, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία για τον καταναλωτή είναι η τελική τιμή που καταβάλλει για την αγορά της αμόλυβδης βενζίνης. Και η τιμή αυτή είναι σταθερά κατά 20-22% χαμηλότερη από τον μέσο όρο στην Ε.Ε. των «15». Οι περισσότερες άλλες χώρες έχουν φθηνότερη τιμή προ φόρων και ακριβότερη μετά τους φόρους. Εμείς επιλέγουμε να επιδοτούμε με τη χαμηλότερη δυνατή φορολογία την τελική τιμή της βενζίνης. Αυτή που καταβάλλει ο Ελληνας καταναλωτής στην κάνουλα του πρατηρίου. Αλλά να ξεκαθαρίσουμε και κάτι ακόμη. Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται στην αγορά πετρελαιοειδών περισσότερες από είκοσι εταιρείες εμπορίας και περίπου 8.300 πρατήρια υγρών καυσίμων. Συνεπώς δεν τίθεται ζήτημα έλλειψης ανταγωνισμού. Από ‘κει και πέρα η αγορά πετρελαιοειδών έχει απελευθερωθεί από το 1992. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ορισμένοι μπορούν να λειτουργούν ασύδοτα. Αποφεύγω κατά το δυνατόν να χρησιμοποιώ τη λέξη αισχροκέρδεια. Ωστόσο, δεν μπορεί μια μικρή μειοψηφία επαγγελματιών να εκμεταλλεύεται σε βάρος των καταναλωτών ευκαιρίες που δημιουργούνται από τη συνεχή αύξηση των τιμών. Οφείλω να επισημάνω ότι με όλους τους φορείς της αγοράς πετρελαιοειδών, τους πρατηριούχους, τις εταιρείες εμπορίας και τις διυλιστηριακές εταιρείες είμαστε σε συνεχή επαφή. Μας συνδέει το κοινό συμφέρον: Η προστασία του καταναλωτή. Κοινός μας στόχος να απολαμβάνει τις καλύτερες τιμές και υψηλή ποιότητα προϊόντων. Το απόλυτο όμως όπλο για την καταπολέμηση αυτών των φαινομένων είναι και ο πολίτης καταναλωτής ο οποίος επιλέγει, διαλέγει, προτιμά, αποφεύγει, απομονώνει και τέλος ενημερώνει την πολιτεία όταν διαπιστώνει κάτι. Εμείς αγρυπνούμε. Ουδέποτε γίνονταν τόσοι έλεγχοι και σε όλο το φάσμα της αγοράς πετρελαιοειδών.

Φυσικό αέριο και Ρωσία

– Το φυσικό αέριο και κυρίως το γεγονός ότι είναι ρωσικής προέλευσης είναι ένα ακόμη διεθνές θέμα στον ανταγωνισμό στρατηγικής των υπερδυνάμεων; Τέθηκε το θέμα αυτό και από την πλευρά της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ κυρία Ράις στις συζητήσεις στην Αθήνα.

– Η χώρα μας έχει μια μακροχρόνια και σημαντική εμπορική συνεργασία με τη Ρωσία, όσον αφορά την εισαγωγή φυσικού αερίου για εγχώρια κατανάλωση. Η διακρατική σύμβαση λήγει το 2016, και στόχος μας είναι να επεκταθεί για πολλά ακόμη χρόνια. Από εκεί και πέρα, το ζήτημα του αερίου με το οποίο θα τροφοδοτηθεί ο ελληνοϊταλικός υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου, η κατασκευή του οποίου θα ολοκληρωθεί το 2010, είναι ένα ζήτημα το οποίο δεν αφορά μόνον εμάς. Είναι ένα ζήτημα, στο οποίο η στάση μας θα καθορισθεί από κοινού με την τουρκική και την ιταλική κυβέρνηση, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς η υλοποίηση του έργου θα συγχρηματοδοτηθεί από κοινοτικούς πόρους.

Εξι βήματα απεξάρτησης

– Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για να περιοριστεί η μεγάλη εξάρτηση από το πετρέλαιο;

– Εχουμε κάνει σημαία και προωθούμε μια σειρά από πολιτικές για τη σταδιακή απεξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο. Για τον σκοπό αυτό:

Πρώτον: Προωθούμε, με συγκεκριμένες παρεμβάσεις, τη μερική υποκατάσταση του πετρελαίου από το φυσικό αέριο με την επέκταση του δικτύου της ΔΕΠΑ σε 13 νέες περιοχές, και την αύξηση της κατανάλωσης, όχι μόνο στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Δεύτερον: Επεκτείνουμε τη χρήση του φυσικού αερίου, σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταφορών, και στις μεταφορές, με βασικό στόχο ένα καλύτερο περιβάλλον.

Τρίτον: Με απόφαση του πρωθυπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου, όλα τα δημόσια κτίρια όπου υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης με το δίκτυο του φυσικού αερίου, θα υποκαταστήσουν τη χρήση του πετρελαίου με το φυσικό αέριο.

Τέταρτον: Με συγκεκριμένες παρεμβάσεις απλοποιούμε το σύστημα αδειοδότησης για επενδύσεις σε ΑΠΕ και παρέχουμε ακόμη περισσότερα κίνητρα για την αύξηση των επενδύσεων και την ενίσχυση του ρόλου τους στο ενεργειακό μας ισοζύγιο.

Πέμπτον: Ενθαρρύνουμε έμπρακτα τις βιοκαλλιέργειες και την παραγωγή βιοενέργειας.

Εκτον: Κηρύξαμε το έτος 2005 και όλα τα έτη έως το 2010 ως περίοδο εξοικονόμησης ενέργειας. Προωθούμε πολιτικές στην κατεύθυνση αυτή και με νομοθετικές παρεμβάσεις, όπως αυτή που αφορά την «ενεργειακή αποδοτικότητα κτιρίων», αλλά και με την εκστρατεία ενημέρωσης της κοινής γνώμης. Γιατί μπορούμε όλοι μας, δίχως να μειώσουμε το βιοτικό μας επίπεδο, να κάνουμε καλύτερη χρήση της ενέργειας, διασφαλίζοντας πολύτιμους ενεργειακούς πόρους για τις επόμενες γενιές.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή