Μια αλυσίδα λαθών, που άρχισαν από το έδαφος και συνεχίστηκαν στον αέρα, μετέτρεψαν σε μοιραία πτήση το δρομολόγιο 522 της κυπριακής εταιρείας Helios, με τις 121 ψυχές να πετούν ημιθανείς λόγω υποξίας επί τρεις ώρες με το Μπόινγκ ακυβέρνητο. Αυτά περιγράφει το πολυσέλιδο πόρισμα, που χθες παρέδωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ) Ακριβός Τσολάκης στον ομόλογό του πρόεδρο της κυπριακής επιτροπής κ. Ορφανό, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας T. Παπαδόπουλου. H αιτία του δυστυχήματος αποδίδεται σε σειρά λαθών, εξαιτίας των οποίων επηρεάστηκε το σύστημα συμπίεσης. Το πρώτο λάθος ξεκίνησε από το έδαφος, όταν οι μηχανικοί της Helios κατά τη διάρκεια του ελέγχου πριν από τη μοιραία πτήση ξέχασαν να επαναφέρουν τον διακόπτη συμπίεσης στο auto από τη θέση manual που τον είχαν βάλει. Ομως, το λάθος συνεχίστηκε από τους κυβερνήτες που έκαναν πλημμελή έλεγχο πριν από την απογείωση, με αποτέλεσμα ο διακόπτης (επιλογέας) του συστήματος συμπίεσης της καμπίνας να μείνει στη λάθος θέση.
Οσο το αεροσκάφος ανέβαινε, «έχανε καμπίνα», δίχως να το αντιλαμβάνονται οι κυβερνήτες. Παρά τις ενδείξεις που είχαν στα όργανα φαίνεται ότι προκλήθηκε σύγχυση για δύο ταυτόχρονες προειδοποιήσεις και ενώ το αεροσκάφος ανέβαινε προς τα 34.000 πόδια το πρόβλημα της σταδιακής αποσυμπίεσης έπληξε επιβάτες και πλήρωμα. Το Μπόινγκ μετετράπη σε θάλαμο υποξίας και οι άνθρωποι απώλεσαν τη συνείδησή τους, έπεσαν σε γλυκό κώμα που έγινε λήθαργος και ανεπανόρθωτη εγκεφαλική βλάβη λόγω έλλειψης οξυγόνου. Οι μάσκες που είχαν πέσει ήταν άχρηστες και μόνον οι φορητές συσκευές οξυγόνου χρησιμοποιήθηκαν από τον τελευταίο επιζώντα, τον φροντιστή Ανδρέα Προδρόμου που εξέπεμψε το ύστατο «Μayday».
Με το πόρισμα αποδίδονται κρατικές και εταιρικές ευθύνες για την κραυγαλέα αδυναμία αξιολόγησης του συστήματος ασφάλειας πτήσεων από την αρχή Πολιτικής Αεροπορίας της Κύπρου και την Helios, η οποία στερούνταν κουλτούρας ασφάλειας και επιζητούσε φθηνές λύσεις με προσωπικό που άλλαζε πολύ συχνά. H Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας της Κύπρου δεν ακολουθούσε τους ενδεδειγμένους ελέγχους, δεν είχε υιοθετήσει τις ορισμένες από την ICAO οδηγίες και δεν ελάμβανε υπόψη της τις σοβαρές επισημάνσεις των Βρετανών συμβούλων της. Με ένα λόγο η αλυσίδα των ευθυνών για την τραγωδία αγγίζει την ΕΑΣΑ και το JAA, δηλαδή και τις αρχές που απέτυχαν να παρέμβουν προληπτικά.
Οι ποινικές ευθύνες
Το πόρισμα, πέραν της Κύπρου, απεστάλη στις ΗΠΑ στο NTSB (έδρα της Boeing), αλλά και στη Γαλλία, στην Αρχή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων. Ολοι τους είναι υποχρεωμένοι εντός 60 ημερών (μέχρι τις 18 Ιουλίου) να καταγράψουν τα σχόλιά τους, ώστε το τελικό πόρισμα να διαμορφωθεί ανάλογα. Το πόρισμα θα παραδοθεί και στον αρμόδιο εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών κ. Π. Πούλιο που διερευνά το σκέλος των ποινικών ευθυνών για το δυστύχημα.