H συνάντηση της επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας με τον Φινλανδό υπουργό Εξωτερικών κ. Ερκι Τουομιόγια βρισκόταν σε εξέλιξη, όταν ήρθε το κατεπείγον τηλεφώνημα από την Αθήνα, μέσω του οποίου η κ. Ντόρα Μπακογιάννη πληροφορήθηκε για το εξόχως ανησυχητικό γεγονός στο Αιγαίο. Οι συζητήσεις, όπως ήταν φυσικό, διεκόπησαν λίγο πριν από την προγραμματισμένη ολοκλήρωσή τους, προκειμένου η κ. Μπακογιάννη να έχει τις πρώτες τηλεφωνικές επαφές της και να ενημερωθεί για το σύνολο των παραμέτρων του γεγονότος.
Παράλληλα, πληροφορούσε για το συμβάν και τις πολιτικές διαστάσεις που έχει γενικότερα η τουρκική στάση στα ελληνοτουρκικά, τον Φινλανδό ομόλογό της. Λίγη ώρα αργότερα, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξής τους σε Ελληνες και Φινλανδούς δημοσιογράφους, ο κ. Τουομιόγια εξέφραζε την ελπίδα να μη σταθεί το χθεσινό γεγονός αφορμή για ένταση, και γρήγορα να αποκατασταθεί περιβάλλον εμπιστοσύνης στην περιοχή.
Στη συνέντευξη η κ. Μπακογιάννη προσήλθε με έκδηλο προβληματισμό και ανησυχία για τις εξελίξεις. Είχε ήδη μιλήσει με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, αλλά ακόμη δεν είχε πλήρη εικόνα του τι ακριβώς είχε συμβεί, μια και δεν είχαν περάσει παρά ελάχιστα λεπτά από το γεγονός. «Δεν έχω ακόμη την πλήρη εικόνα και δεν θα ήθελα να προβώ σε κάποιο σχόλιο», είπε η κ. Μπακογιάννη όταν ρωτήθηκε σχετικά.
Με την ολοκλήρωση της συνέντευξης Τύπου, η ελληνική διπλωματική αντιπροσωπεία που πραγματοποιούσε επίσκεψη στο Ελσίνκι, αναχωρούσε εσπευσμένα από το φινλανδικό υπουργείο Εξωτερικών δίχως να έχει ακόμη ληφθεί η απόφαση για το εάν θα συνεχιζόταν κανονικά το ταξίδι (προεβλέπετο επίσκεψη και στο Παρίσι), ή αν θα έπρεπε να επιστρέψουν στην Αθήνα.
Καθ’ οδόν προς το αεροδρόμιο, και ενώ υπήρχε ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, η κ. Μπακογιάννη είχε δύο κρίσιμες τηλεφωνικές συνομιλίες: η πρώτη με τον πρωθυπουργό, ο οποίος βρισκόταν από χθες στη γαλλική πρωτεύουσα. O κ. K. Καραμανλής ζήτησε από την υπουργό Εξωτερικών να μη συνεχίσει το ταξίδι στο Παρίσι και να επιστρέψει στην Ελλάδα. Το υπουργικό αεροσκάφος ενημερώθηκε, και το σχέδιο πτήσης άλλαξε αμέσως. Με το ίδιο αεροσκάφος επέστρεψε στην Αθήνα εκτάκτως και ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Βαληνάκης, ο οποίος είχε προγραμματίσει την επιστροφή του με το αεροπλάνο της γραμμής, μέσω Μονάχου.
Αμέσως μετά, το τηλέφωνο της υπουργού ξαναχτύπησε: Αυτήν τη φορά ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Αμπντουλάχ Γκιουλ.
Λεπτομέρειες από τη συνομιλία δεν έγιναν γνωστές. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, οι δύο πλευρές εξέφρασαν τη λύπη τους για το συμβάν και σημείωσαν ότι το χθεσινό γεγονός δεν πρέπει να επηρεάσει αρνητικά την προσπάθεια για καλλιέργεια θετικού κλίματος στις διμερείς σχέσεις.
Σημειώνεται, επιπροσθέτως, ότι δεν έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία η «κόκκινη γραμμή» που να συνδέει απευθείας τα αεροπορικά στρατηγεία Λάρισας και Εσκί Σεχίρ, στόχος των οποίων θα ήταν να αποφευχθούν αρνητικές -όπως η χθεσινή- εξελίξεις. Για τη δημιουργία της γραμμής αυτής είχαν συμφωνήσει πριν από σχεδόν δύο χρόνια οι κ. Π. Μολυβιάτης και A. Γκιουλ, ενώ για το ότι ολοκληρώνεται η πολιτική διαδικασία σχετικά με τη λειτουργία της είχαν εκφράσει την ικανοποίησή τους προ μηνός στη Σόφια η κ. Μπακογιάννη και ο κ. Γκιουλ…
Η τουρκική στρατηγική
Από τις προσεχείς εξελίξεις θα διαφανεί κατά πόσο ο κ. Γκιουλ έθεσε στην Ελληνίδα υπουργό θέμα -το ταχύτερο δυνατόν- έναρξης συστηματικών συζητήσεων για τη «διευθέτηση» των διμερών διαφορών στο Αιγαίο.
Ορισμένοι, μάλιστα, εκ των ακραίων πολιτικοστρατιωτικών κύκλων στη γείτονα από καιρό έδειχναν ότι θα επιθυμούσαν να «σύρουν» την Ελλάδα στις επιδιωκόμενες από την Τουρκία διμερείς συνομιλίες μέσα σε συνθήκες κρίσης. Αυτό είχε διαφανεί με τον πλέον έντονο τρόπο, όταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών κ. Π. Μολυβιάτης επισκέφθηκε επισήμως την τουρκική πρωτεύουσα και κατά τη διάρκεια της επισκέψεώς του εκείνης, κατεγράφη επιθετική συμπεριφορά της ηγεσίας της Τουρκίας με επίκεντρο τα Ιμια.
Η Αθήνα πολλές φορές και με τον πλέον επίσημο τρόπο έχει θέσει ζήτημα στρατιωτικών δραστηριοτήτων εκ μέρους της Τουρκίας στο Αιγαίο. Οι δραστηριότητες αυτές «διανθισμένες» από προκλητικά διατυπωμένες αξιώσεις της γείτονος σε βάρος κυριαρχικών μας δικαιωμάτων – με αποκορύφωμα τη διατύπωση απειλής πολέμου στην περίπτωση που η Ελλάδα εφαρμόζοντας το Δίκαιο της Θάλασσας επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα έως τα 12 μίλια, συνθέτουν το πλαίσιο της διατηρούμενης και ενίοτε κλιμακούμενης έντασης στην περιοχή.