Αποτυχημένη η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Ρίγα

Αποτυχημένη η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Ρίγα

3' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H σύνοδος κορυφής του NATO που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Ρίγα διεκδικεί με αξιώσεις τον τίτλο της πλέον ανούσιας στην, πρόσφατη τουλάχιστον, ιστορία της Συμμαχίας. Το «ισχυρό χαρτί» της για την κατάκτηση του τίτλου δεν είναι μόνον η πλήρης ανυπαρξία ουσιαστικών αποφάσεων, αλλά και το πρωτοφανές γεγονός ότι το κύριο και μόνο θέμα της, δηλαδή η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, δεν ερχόταν από την επίσημη ή την ανεπίσημη ατζέντα αλλά από τους διαδρόμους της συνόδου και ουδεμία σχέση με το NATO είχε. Ετσι, δεν είναι παράδοξο ότι η σύνοδος, αντί να προωθήσει τα θέματα που απασχολούν τη Συμμαχία, το μόνο που κατάφερε ήταν να επαναφέρει το ερώτημα για τη χρησιμότητά της. Ερώτημα που είχε εγερθεί για πρώτη φορά μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, με τη σύνοδο της Ουάσιγκτον να επιχειρεί να θέσει τα θεμέλια του μετασχηματισμού της για την εκπλήρωση ενός νέου, ακαθόριστου ρόλου, σε μια νέα εποχή.

Διάσταση απόψεων

Δυστυχώς, ο ρόλος καθορίστηκε με τρομερή ακρίβεια λίγα χρόνια αργότερα και το ερώτημα για τη χρησιμότητα του NATO χάθηκε στα ερείπια των Δίδυμων Πύργων και της 11ης Σεπτεμβρίου: την ίδια μέρα, για πρώτη φορά στην ιστορία της Συμμαχίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες επικαλέστηκαν το άρθρο 5 του καταστατικού της χάρτη για την αρωγή σε κράτος-μέλος που δέχεται επίθεση ξεκινώντας τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας με επίκεντρο το Αφγανιστάν. Οι σύνοδοι κορυφής της Πράγας και της Κωνσταντινούπολης έδωσαν στο NATO τους προσανατολισμούς και τα εργαλεία για τον ρόλο και τη δράση του στη νέα εποχή των «ασύμμετρων απειλών». Και, όπως φάνηκε ξεκάθαρα και προχθές στη Ρίγα, παρά τα όσα προβλήματα και τις διαστάσεις απόψεων ή τις γκρίνιες για τον αριθμό στρατιωτών και μέσων που διαθέτει κάθε χώρα, κανένα από τα μέλη δεν σκέπτεται την απαγγίστρωση του NATO από το Αφγανιστάν, που ας σημειωθεί ότι αν και αποτελεί ένα εξαιρετικά προκεχωρημένο δυτικό «φυλάκιο» δίπλα στην Κίνα, το Πεκίνο ουδέποτε αντέδρασε στην ύπαρξή του.

Η πολιτική απόφαση για μακροχρόνια παραμονή στο Αφγανιστάν είναι ομόφωνη και δεδομένη, και αυτό, ακόμα και τη στιγμή που για τους Αμερικανούς το μέτωπο του γειτονικού Ιράκ εξελίσσεται σε μεγάλο πολιτικό πρόβλημα. Ομως, το Αφγανιστάν δεν είναι Ιράκ. Το Αφγανιστάν ενδιαφέρει τους πάντες.

Μπορεί ο Ζακ Σιράκ να προτείνει τη δημιουργία «Ομάδας επαφής» που να περιλαμβάνει ακόμα και χώρες «κόκκινο πανί» για τις ΗΠΑ, αλλά την ίδια στιγμή η γαλλική στρατιωτική παρουσία και στα δύο μέτωπα του Αφγανιστάν είναι ισχυρότατη – όχι μόνον στην Καμπούλ, αλλά και στη μη νατοϊκή δύναμη της Καταχάρ. Ταυτόχρονα, η Αγκελα Μέρκελ, που συγκυβερνά με τους σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία είναι έτοιμη να στείλει περισσότερες δυνάμεις στο Αφγανιστάν (έστω και αν όχι στην Καταχάρ αλλά στην Καμπούλ), ενώ οι Γερμανοί διατηρούν τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο και στα λεγόμενα ΡRΤ’s, τις ομάδες ανοικοδόμησης υποδομών και ανάπτυξης της χώρας, που αντιμετωπίζονται ως πολύ σημαντική και μακροχρόνια επέδνυση.

Αναμφίβολα, η Ρίγα υπήρξε μια ανούσια, μια σχεδόν αποτυχημένη σύνοδος κορυφής – η μεγαλύτερη «επιτυχία» της είναι ότι επισημοποίησε την επιχειρησιακή ετοιμότητα της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης, της NRF, και επιβεβαίωσε τη στροφή των ΗΠΑ ως προς το θέμα της ένταξης της Σερβίας στη «Συνεργασία για την Ειρήνη» μαζί με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη χωρίς να έχει αναγκαστικά δοθεί πριν ο Μλάντιτς ή ο Κάραζιτς στη Χάγη.

Απών από τη Μ. Ανατολή

Ομως, η μεγαλύτερη αποτυχία της Συμμαχίας το τελευταίο διάστημα είναι κάτι που ούτε συζητήθηκε στη Ρήγα ούτε αναλύθηκε όσο θα ήταν αναγκαίο: είναι η αδυναμία της Συμμαχίας να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη Μέση Ανατολή. Τώρα, μπορεί οι πάντες να είναι ευτυχείς που η Ρίγα αποτελεί πλέον παρελθόν, όμως από εκεί μέχρι το να συγχέεται αυτή η αποτυχία με υπαρξιακή κρίση της ίδιας της Συμμαχίας, η απόσταση είναι πάρα πολύ μεγάλη. Τέλος, παρεμπιπτόντως, ίσως θα άξιζε να σημειώσει κανείς ότι στο περιθόριο της Ρίγας ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, επικεφαλής μεγάλου αμερικανικού «θινκ τανκ», ζήτησε εκ νέου την προληπτική αποστολή νατοϊκών στρατευμάτων στο Ιράκ, στα σύνορα με την Τουρκία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή