Σε κλίμα αβεβαιότητας και αμοιβαίας καχυποψίας οι «25» της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχίζουν το μαραθώνιο επίσημων συσκέψεων και άτυπων επαφών, στην αναζήτηση κοινής θέσης ως προς τη μορφή που θα λάβουν από το νέο έτος οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, με δεδομένη την άρνησή της να εκπληρώσει την υποχρέωσή της να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στο κυπριακό εμπόριο.
Το ήδη εξαιρετικά θολό τοπίο, ήλθε την Πέμπτη να επιδεινώσει η αιφνίδια πρωτοβουλία της Αγκυρας για τη μερική, προσωρινή και υπό όρους εφαρμογή του πρωτοκόλλου περί Τελωνειακής Ενωσης και για την Κύπρο. Η πρόταση παρέμενε και την Παρασκευή στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Μονίμων Αντιπροσώπων των «25» της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες.
Ομως είναι ενδεικτικό της κατάστασης, που έχει διαμορφωθεί ότι και στη συνεδρίαση αυτή ουδείς, με πρώτη τη φινλανδική προεδρία της Ε. Ε., δεν ήταν σε θέση να παράσχει διευκρινίσεις ως προς τις λεπτομέρειες μιας προσφοράς, που από την αρχή πολλές χώρες, ακόμα και φίλα προσκείμενες προς την Τουρκία, χαρακτήρισαν από «χονδροειδή» μέχρι και «φαιδρή», παρά τα θετικά σχόλια που απέσπασε, μόλις έγινε γνωστή στις γενικές γραμμές της.
Στόχος της πρωτοβουλίας δεν μπορεί να ήταν η πραγματική αποδοχή των προτάσεων ή η άρση του αδιεξόδου, το οποίο άλλωστε η ιδία η Αγκυρα έχει προκαλέσει, αλλά η εμφάνιση αγαθών εκ μέρους της προθέσεων προς μετριασμόν της ποινής που πρόκειται να της επιβληθεί. Στο επίπεδο αυτό ο ελιγμός δεν φάνηκε, τουλάχιστον χθες, να αποδίδει καρπούς.
Τούτο γιατί η Φινλανδία παρουσίασε τελικώς στην ιδία συνεδρίαση σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της προσεχούς Δευτέρας, αγνοώντας ουσιαστικά τα όσα είχε να προτείνει με την πρωτοβουλία της η τουρκική πλευρά.
Στο δε σχέδιο αυτό, ο μεν αριθμός των κεφαλαίων της ενταξιακής διαδικασίας που θα παραμείνουν κλειστά δεν προσδιορίζεται (η Επιτροπή έχει προτείνει 8) όμως ο προσδιορισμός τους συνδέεται πλέον όχι αποκλειστικά με την Τελωνειακή Ενωση, αλλά και με την υλοποίηση από την Αγκυρα της άλλης μεγάλης υποχρέωσής της, που είναι η ομαλοποίηση των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία. Η αναφορά αυτή ανοίγει τον δρόμο για την αύξηση του αριθμού των «παγωμένων» κεφαλαίων.
Επίσης, σημαντικότατο στοιχείο του κειμένου είναι η πρόνοια ότι για τα κεφάλαια που θα ανοίγουν για διαπραγμάτευση (αλλά φυσικά δεν θα «κλείνουν» μέχρις συμμορφώσεως της Αγκυρας) θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι τεχνικές συζητήσεις προετοιμασίας, κάτι που αποτελεί σημαντικό φραγμό στην άκριτη και ταχεία προώθηση όλων των κεφαλαίων πλην εκείνων που θα παγώσουν, όπως φάνηκε να επιχειρεί να κατοχυρώσει η Βρετανία σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ωστόσο, στα μεγάλα διαμφισβητούμενα ζητήματα, τον αριθμό των κεφαλαίων αφ’ ενός και αφ’ ετέρου το κατά πόσον θα τεθεί χρονοδιάγραμμα αξιολόγησης της συμμόρφωσης της Αγκυρας, οι τελικές αποφάσεις δεν θα ληφθούν πριν από τη Δευτέρα, με τους περισσότερους στις Βρυξέλλες να εκτιμούν ότι εν τέλει το θέμα θα φτάσει τελικά στην ίδια τη σύνοδο κορυφής της προσεχούς Πέμπτης και Παρασκευής, παρά το γεγονός ότι συνιστά εξέλιξη, που απευχόταν η φινλανδική προεδρία.