«Οι αλλαγές που θεσπίστηκαν δεν είναι επαναστατικές, αλλά μάλλον μια ήπια εξέλιξη προς την εφαρμογή αυτονόητων αρχών διαχείρισης και διακυβέρνησης» δηλώνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ, κ. Π. Βουρλούμης, σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην κυριακάτικη «Καθημερινή» λίγο μετά την υπερψήφιση των δύο σχετικών ρυθμίσεων στη Βουλή, την περασμένη Πέμπτη. Ο κ. Π. Βουρλούμης, απαντώντας στις ερωτήσεις της «Κ», εξηγεί γιατί ήταν αναγκαίες αυτές οι ρυθμίσεις για την επιβίωση του ΟΤΕ, γιατί η αποκρατικοποίηση «εφόσον γίνει σωστά θα βοηθήσει την ανάπτυξη της επιχείρησης», γιατί δεν υπάρχει ενδεχόμενο να προκύψουν ζητήματα εθνικών κινδύνων από τη συμμετοχή ξένου τηλεπικοινωνιακού Οργανισμού στη διοίκηση του Οργανισμού και εκτιμά ότι «ιδεώδης στρατηγικός επενδυτής θα ήταν μία μεγάλη δυτικοευρωπαϊκή τηλεπικοινωνιακή εταιρεία».
Οι πρόσφατες αλλαγές θα έχουν και συνέχεια
– Οι νομοθετικές ρυθμίσεις θεσπίστηκαν. Εκτιμάτε ότι υπάρχει πιθανότητα αυτή η μεταρρύθμιση να μείνει στα χαρτιά;
– Οι ρυθμίσεις που θεσπίστηκαν πρόσφατα δίνουν την ευχέρεια στο Δημόσιο να μειώσει το ποσοστό του κάτω του 33%. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει την πρόθεσή της να προχωρήσει στην πώληση ενός ποσοστού των μετοχών που ελέγχει το κράτος. Επομένως το θεωρώ απίθανο η κατάργηση του νόμου που προέβλεπε ότι το 33% θα παρέμενε στα χέρια του Δημοσίου να μην έχει συνέχεια. Η δεύτερη μεταρρύθμιση αφορά το Γενικό Κανονισμό Προσωπικού του ΟΤΕ και επιτρέπει τώρα στη Διοίκηση περισσότερη ευελιξία ώστε να αρχίσει η προσαρμογή της επιχείρησης στις συνθήκες που επιβάλλει ο ανταγωνισμός.
– Ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα;
– Από πλευράς διοίκησης ΟΤΕ τα επόμενα βήματα θα είναι προσεκτικά. Οι αλλαγές που θεσπίστηκαν δεν είναι επαναστατικές, αλλά μάλλον μια ήπια εξέλιξη προς την εφαρμογή αυτονόητων αρχών διαχείρισης και διακυβέρνησης. Πρώτο μας μέλημα θα είναι να τις εξηγήσουμε στο προσωπικό, που βρίσκεται σε σύγχυση γιατί υφίσταται επίθεση παραπληροφόρησης.
Θεσμική θωράκιση
– Μπορεί να ανατραπεί αυτή η εξέλιξη; Θεωρείτε εφικτό να αναστραφεί, ώστε να επιστρέψει ο Οργανισμός στην προτεραία κατάσταση;
– Το θεωρώ πολύ δύσκολο, αλλά στη χώρα μας, δυστυχώς, τα πισωγυρίσματα δεν πρέπει να αποκλείονται. Για να θωρακιστεί η επιχείρηση απέναντι σε τέτοιο ενδεχόμενο, πρέπει να μειωθεί το ποσοστό του Δημοσίου και να αυξηθεί αντίστοιχα το ποσοστό σε χέρια υπεύθυνων ιδιωτικών φορέων. Η σταδιακή απαξίωση του ΟΤΕ που το 2004 τον είχε φτάσει στα πρόθυρα του να γίνει μια προβληματική επιχείρηση, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε κρατικές και κομματικές παρεμβάσεις στη διοίκηση, προμήθειες, επιλογές προσωπικού κ.λπ. Το ότι από τότε ο ΟΤΕ ανακάμπτει το χρωστάει στην απουσία τέτοιων παρεμβάσεων. Αυτό δεν οφείλεται σε θεσμούς, αλλά σε πολιτική βούληση ορισμένων ατόμων μέσα στην παρούσα κυβέρνηση. Τι μας εγγυάται ότι όταν αλλάξουν τα πρόσωπα, που είναι μοιραίο κάποτε να γίνει, δεν θα επανέλθει δριμύτερο το κράτος και τα κόμματα, βρίσκοντας μάλιστα το χωράφι οργωμένο; Επομένως χρειάζεται θεσμική θωράκιση στον τρόπο διακυβέρνησης του ΟΤΕ και προς τα εκεί κατευθύνονται οι αλλαγές που θεσπίστηκαν.
Ενημέρωση προσωπικού
– Πού οφείλεται η επιμονή σας να αλλάξει ο Γενικός Κανονισμός Εργασίας; Ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν από αυτήν την αλλαγή;
– Από την πρώτη μέρα που μελέτησα τον Γενικό Κανονισμό Προσωπικού του ΟΤΕ, πριν από δυόμισι χρόνια, έφτασα στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να αλλάξουν ορισμένα πράγματα, κυρίως σε ό,τι αφορά την εφαρμογή αξιοκρατίας, τη δημιουργία κινήτρων, αλλά και κυρώσεων. Ενώ στελέχη όλων των συνδικαλιστικών παρατάξεων, ως άτομα, συμφωνούσαν και πολλές φορές πλειοδοτούσαν στις απαραίτητες αλλαγές, εσωτερικά προβλήματα και ισορροπίες μέσα στα όργανά τους είχαν βραχυκυκλώσει τελείως το σύστημα. Η αλλαγή του Γενικού Κανονισμού Προσωπικού που θεσπίστηκε τους απαλλάσσει από το δίλημμα και την ευθύνη και κατά βάθος τους έχει ανακουφίσει. Ως κομματικά κατευθυνόμενοι όμως, ορισμένοι είναι υποχρεωμένοι να κρατήσουν τη γραμμή που τους δίνεται. Από τις αλλαγές που θεσπίστηκαν όλοι κερδίζουν και δεν χάνει κανένας. Εχουμε καθήκον τις επόμενες εβδομάδες να εξηγήσουμε λεπτομερώς στο προσωπικό ποιες είναι αυτές οι αλλαγές.
– Ποια είναι η στάση του προσωπικού απέναντι στις αλλαγές;
– Κατά τις πρόσφατες απεργίες και κινητοποιήσεις παρεμποδίστηκε η είσοδος των εργαζομένων στο Μέγαρο, το Νέο Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών και το Κεντρικό Θεσσαλονίκης. Στα κτίρια αυτά στεγάζεται το 40% περίπου του προσωπικού. Παρ’ όλα αυτά, το πανελλήνιο ποσοστό συμμετοχής στην απεργία κατά το τετραήμερο των κινητοποιήσεων κυμάνθηκε μεταξύ 41% και 46%.
– Είχαν οι κινητοποιήσεις συνέπειες στη λειτουργία του ΟΤΕ;
– Ο ΟΤΕ είναι επιχείρηση παροχής υπηρεσιών σε εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η δυσλειτουργία που προκαλείται τον βλάπτει προς όφελος των ανταγωνιστών του.
Χρειάζεται ευελιξία και προσαρμοστικότητα
– Συνδέετε την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού με την υπόθεση της ανάπτυξής του. Γιατί;
– Εφόσον η αποκρατικοποίηση γίνει σωστά, θα βοηθήσει την ανάπτυξη της επιχείρησης. Οι μεταβολές στις τηλεπικοινωνίες είναι συνεχείς και απρόβλεπτες. Για να επιβιώσει, πόσω μάλλον για να αναπτυχθεί μια επιχείρηση, χρειάζεται μεγάλη προσαρμοστικότητα, ευελιξία, δυνατότητα γρήγορων αποφάσεων και πρόσβαση σε τεχνολογία. Οσο καλός και μεγάλος να μας φαίνεται ο ΟΤΕ, παραμένει με διεθνή κριτήρια -αλλά και με ευρωπαϊκά- μια σχετικά μικρή τηλεπικοινωνιακή επιχείρηση, αποκομμένη σε κάποιο βαθμό από τα ρεύματα του κλάδου. Η εισαγωγή στον ΟΤΕ ενός μεγάλου τηλεπικοινωνιακού οργανισμού θα του δώσει αυτά που χρειάζεται και κάτι άλλο ακόμα: μια πιο ισχυρή παρουσία στις Βρυξέλλες, όπου πλέον παίζεται η τύχη των τηλεπικοινωνιών της Ευρώπης.
Τα εθνικά συμφέροντα
– Διαφωνείτε ότι δημιουργούνται εθνικού χαρακτήρα αβεβαιότητες και αβεβαιότητες για τη μελλοντική πορεία του ΟΤΕ, αν ο οργανισμός περάσει σε ξένο στρατηγικό επενδυτή; Υπάρχουν τρόποι διασφάλισης τόσο των εθνικών συμφερόντων όσο και των συμφερόντων ανάπτυξης του Οργανισμού;
– Είμαι βέβαιος ότι η κυβέρνηση θα φροντίσει να διασφαλιστούν τα εθνικά συμφέροντα σε περίπτωση που στη διοίκηση του ΟΤΕ συμμετέχει ένας ξένος τηλεπικοινωνιακός οργανισμός. Υπάρχουν γι’ αυτό τρόποι διασφάλισης. Σήμερα τα πρώην μονοπώλια στις τηλεπικοινωνίες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες -Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Δανία, για να αναφέρουμε μερικές- έχουν περάσει τελείως σε ιδιωτικά χέρια. Η τάση είναι να γίνει το ίδιο και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ υπάρχει τάση δημιουργίας όλο και μεγαλύτερων μονάδων με συγχωνεύσεις και εξαγορές. Αλλωστε και ο ΟΤΕ σήμερα ελέγχει τον αντίστοιχο ΟΤΕ της Ρουμανίας και μέχρι πριν από ένα μήνα ήλεγχε και τον αντίστοιχο ΟΤΕ της Αρμενίας. Δεν προέκυψαν προβλήματα εθνικού κινδύνου εκεί ούτε κατά τη γνώμη μου υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο για την Ελλάδα.
Δυτικοευρωπαίος, ο ιδανικός στρατηγικός επενδυτής
– Είναι αδιάφορο για τα συμφέροντα του Οργανισμού αν ο στρατηγικός επενδυτής (α) είναι ένα ξένο fund ή ένας operator και (β) αν είναι Ευρωπαίος ή προέρχεται εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης;
– Ο ιδεώδης στρατηγικός επενδυτής θα ήταν μία μεγάλη δυτικοευρωπαϊκή τηλεπικοινωνιακή εταιρεία. Για να πετύχει αυτόν τον στόχο η χώρα μας δεν θα πρέπει να αυτοδεσμευθεί μέσα σε πολύ σφιχτά χρονικά όρια γιατί οι συνθήκες στην αγορά των τηλεπικοινωνιών αλλάζουν συνεχώς.
– Κρίνετε επαρκές το ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να αναπτυχθεί ο ΟΤΕ αφενός, αφετέρου να μην αντικατασταθεί ένα κρατικό μονοπώλιο από ένα ιδιωτικό;
– Ο ΟΤΕ δεν είναι ούτε κρατικός ούτε μονοπώλιο. Το 62% ανήκει σε ιδιώτες και έχει ήδη χάσει μέσα σε τέσσερα χρόνια το 30% της αγοράς ενώ για παράδειγμα για την British Telecom για το ίδιο πράγμα χρειάστηκαν δέκα χρόνια. Ο ΟΤΕ αγωνίζεται σε μια εξαιρετικά σκληρή ελεύθερη αγορά με ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που σαφώς και καμιά φορά σκανδαλωδώς ευνοεί τους ανταγωνιστές του.
– Σηκώσατε στην πλάτη σας τη μεταρρύθμιση του ΟΤΕ. Στην προσπάθειά σας αυτή, μπορείτε να μας ξεχωρίσετε μερικά συμπεράσματα και διαπιστώσεις που θα είχαν γενικότερη χρησιμότητα για τον Ελληνα πολίτη;
– Ενα συμπέρασμα που βγαίνει από αυτήν την εμπειρία είναι πόσο κακά πληροφορημένος είναι ο μέσος Ελληνας πολίτης για το τι συμβαίνει γύρω από τον ΟΤΕ και υποθέτω και γύρω από άλλα θέματα και τι τεράστια ευθύνη έχουν γι’ αυτό εκείνοι που υποτίθεται ότι η δουλειά τους είναι να ενημερώνουν σωστά τον πολίτη.