Εμείς οι δημοσιογράφοι έχουμε την κύρια ευθύνη για πολλές πλάνες, συγχύσεις και παρανοήσεις που αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη και δηλητηριάζουν τον δημόσιο βίο. Μία από αυτές είναι και ο ισχυρισμός ότι τη χώρα μας πολιτικά την εξουσιάζουν με εναλλαγές δύο δυναστείες, οι Καραμανλήδες και οι Παπανδρέου! Ολοι έχουμε ακούσει τον απλουστευτικό και τετριμμένο ισχυρισμό «θα ήταν σήμερα ο Κώστας Καραμανλής πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και ο Γιώργος Παπανδρέου πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, αν δεν έφερναν αυτά τα δύο μεγάλα ονόματα»; Θα μπορούσα εύκολα να ανατρέψω αυτόν τον ισχυρισμό, αν ρωτούσα αυτούς τους αφελείς που τον διατυπώνουν: «Πέστε μου εσείς που καμώνεστε ότι γνωρίζετε πρόσωπα και πράγματα, ποιος άλλος εκτός από αυτούς τους δύο θα μπορούσε να ηγηθεί σήμερα της Νέας Δημοκρατίας ή του ΠΑΣΟΚ;».
Ο Αριστοτέλης προσδιορίζει τη δυναστεία ως μία ολιγαρχία στην οποία η εξουσία βρίσκεται στα χέρια λίγων προνομιούχων, που τους διαδέχονται οι γιοι τους «και αρχή μη ο νόμος, αλλ’ οι άρχοντες». Δυναστείες π. χ. είναι οι διάφοροι βασιλικοί οίκοι που ο γιος διαδέχεται τον πατέρα έστω και αν είναι πνευματικά καθυστερημένος.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν ήταν αρχηγός δυναστείας και δεν ήταν αυτός που επέλεξε τον Κώστα Καραμανλή στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επελέγη πράγματι ως πρωθυπουργός τον Οκτώβριο του 1955 από τον βασιλέα Παύλο, αλλά είχε ήδη μια επιτυχημένη κυβερνητική θητεία μιας ολόκληρης 20ετίας, στη διάρκεια της οποίας πέρασε από όλα σχεδόν τα υπουργεία και συνδέθηκε με τους εθνικούς αγώνες. Και τέσσερις μήνες μετά τη βασιλική επιλογή διενήργησε εκλογές στις οποίες θριάμβευσε με 47,3%. Η Νέα Δημοκρατία πέρασε στα επόμενα 17 χρόνια μετά τη μετάβαση του Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας, στην ηγεσία του Γιώργου Ράλλη, του Ευάγγ. Αβέρωφ, του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και του Μιλτ. Εβερτ. Και ο Κώστας Καραμανλής εξελέγη αρχηγός στο 4ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας τον Μάρτιο του 1997 με 69% των ψήφων και με αντιπάλους τον Μιλτ. Εβερτ, τον Γ. Σουφλιά κ. λπ. Επαιξε ρόλο το όνομα; Αναμφίβολα και γιατί το όνομα εκφράζει την ιστορική συνείδηση. Αλλά αν ο Κώστας Καραμανλής δεν είχε δείξει τα ηγετικά του προσόντα επί 7 ολόκληρα χρόνια σαν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σήμερα δεν θα ήταν πρόεδρος της Ν. Δ. και πρωθυπουργός.
Τα ονόματα παίζουν οπωσδήποτε ρόλο. Απόδειξη ότι ο Ευάγγ. Βενιζέλος άλλαξε το πρώτο του επίθετο με το σημερινό. Τα ονόματα όμως, δεν αρκούν για να γίνεις ηγέτης, όπως π. χ. συνέβη με τους γιο και ανιψιό του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Ας περάσουμε τώρα στον αείμνηστο Γεώργιο Παπανδρέου, που ένωσε τον Σεπτέμβρη του ’61, στην Ενωση Κέντρου τον διχασμένο μεσαίο πολιτικό χώρο (Α. Μπαλτατζής, Σοφοκλής Βενιζέλος, Σ. Παπαπολίτης και Στ. Στεφανόπουλος). Ανεδείχθη ηγέτης σε προχωρημένη ηλικία, γιατί δικαιώθηκε στον ανένδοτο και γιατί ανατράπηκε από πρωθυπουργός, με βασιλικό πραξικόπημα. Ο γιος του Ανδρέας δεν κληρονόμησε το κόμμα τού πατέρα του. Αντίθετα όταν επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την πτώση της χούντας και τον υπεδέχθη στο αεροδρόμιο ο τότε πρόεδρος της Ε. Κ. Γ. Μαύρος και του είπε: «Ιδού το κόμμα σου, σου το παραδίδω να το οδηγήσεις». Και ο Ανδρέας απάντησε «ευχαριστώ πολύ αλλά δεν θα πάρω. Θα φτιάξω δικό μου κόμμα». Και δημιούργησε το ΠΑΣΟΚ και σε λιγότερο από επτά χρόνια έγινε πρωθυπουργός. Δεν έγινε λοιπόν ηγέτης ο Ανδρέας κληρονομικώ δικαιώματι, αλλά με το σπαθί του και την αξία του.
Και φθάνουμε στον Γιώργο Παπανδρέου. Δεν προηγήθηκε μια οκταετία Σημίτη και δεν είναι αλήθεια ότι πανικόβλητοι εν όψει της επερχόμενης ήττας, ο μεν Σημίτης το έβαλε στα πόδια, οι δε διαπλεκόμενοι αλλά και οι βουλευτές και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ αρπάχτηκαν από τον Γιώργο για να διασωθούν; Το όνομα έπαιξε και πάλι τον ρόλο του βέβαια, αλλά με ποιον θα κατέβαινε το ΠΑΣΟΚ για αναμέτρηση με την επελαύνουσα Ν. Δ., είχε κάποιον άλλο; Και εν πάσει περιπτώση η ηγετική σταδιοδρομία του Γιώργου θα κριθεί τελικά από τις πολιτικές εξελίξεις και από την ικανότητά του να τις ανατρέψει υπέρ του κόμματός του, και όχι από το όνομά του.