«Μαύρη τρύπα» 2,4 δισ. ευρώ έχουν δημιουργήσει τα χρέη των νοσοκομείων που σωρεύτηκαν στο διάστημα 2005 – 2006 και απειλούν ευθέως τις ασθενείς δημοσιονομικές ισορροπίες, που επιτεύχθηκαν και οδήγησαν εκτός επιτήρησης. Βασικότερη αιτία των χρεών, η οικονομική δυσπραγία του τομέα της υγείας που δεν ομολογείται (από κανέναν), με αποτέλεσμα να προστίθεται στο συνολικό δημόσιο χρέος ετησίως περί το 1 δισ. ευρώ.
Χαίνουσα πληγή τα οικονομικά των νοσοκομείων (εντός του χώρου της υγείας) ήταν και το 2005, όταν η νέα τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, εξόφλησε προηγούμενα σωρευμένα χρέη νοσοκομείων, ύψους 2 δισ. ευρώ, για το διάστημα 2001 – 2004.
Τα χρέη, εξηγούν έμπειροι γνώστες του μηχανισμού, δημιουργούνται από τις ελλιπείς πιστώσεις που χορηγούνται από τον εθνικό προϋπολογισμό στον χώρο της υγείας. Αποτέλεσμα να ανακυκλώνεται εκεί ένα τεράστιο χρέος που επηρεάζει και τα νοσοκομεία.
Ο κρατικός προϋπολογισμός αδυνατεί να διαθέσει τα αναγκαία κονδύλια, επιλέγοντας να υποεκτιμά τις δαπάνες, ώστε να πετυχαίνει έλεγχο στο χαρτί των μεγεθών. Τα ασφαλιστικά ταμεία, ως γνωστό, δεν πληρώνουν τα νοσοκομεία, που πιέζονται την ίδια ώρα αφόρητα να ασκούν κοινωνική πολιτική και να προσφέρουν σε όλους που προσέρχονται σε αυτά, περίθαλψη και φροντίδα.
Η κυβέρνηση επιμένει να ρίχνει το βάρος της στον κλάδο των συντάξεων, αφήνοντας στον αέρα τις υποχρεώσεις της προς τον τομέα της υγείας. Αποτέλεσμα, μια διαδικασία μεταφερόμενων οφειλών, που καταλήγουν να αποτυπώνονται στα νοσοκομεία που είναι ο τελικός κρίκος της αλυσίδας.
Ευθύνες για τα χρέη έχει και το σύστημα των προμηθειών των νοσοκομείων, περί του οποίου η κυβέρνηση λέει θα το αλλάξει και θα το αντικαταστήσει με ενιαίο φορέα. Οι προμηθευτές γνωρίζουν ότι τα νοσοκομεία είναι «κακοπληρωτές» και δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο πολλά υλικά να διατίθενται στα νοσοκομεία με υψηλότερη τιμή από ό,τι διατίθενται στα φαρμακεία ή πωλούνται τοις μετρητοίς.
Πριν φθάσουμε στην προηγούμενη ρύθμιση χρεών του 2005, η κατάσταση στα νοσοκομεία απεικόνιζε καταστάσεις απείρου κάλλους. Οι προμηθευτές σταδιακά έκοβαν την παροχή υλικών στους πελάτες τους και τα νοσοκομεία αναγκάζονταν να αναζητούν μεταξύ τους, υλικά απαραίτητα για την προσφορά του νοσηλευτικού έργου.
Βέβαιο είναι ότι ο επόμενος προϋπολογισμός του 2008 θα κληθεί να αντιμετωπίσει τη ρύθμιση των χρεών των νοσοκομείων. Αυτό σημαίνει πρόσθετες περικοπές δαπανών, καθώς υπάρχει η δέσμευση για μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού κατά 0,6% του ΑΕΠ κατ’ έτος.
Ομως το πρόβλημα επιδεινώνεται περισσότερο στη διετία 2008 – 2009 καθώς τα δημόσια οικονομικά θα αντιμετωπίσουν και μια έκρηξη χρεωλυσίων για το δημόσιο χρέος (περίπου 54 δισ. ευρώ) που θα καταστήσει ασφυκτικά τα περιθώρια χειρισμών. Στην αντιμετώπιση των χρεωλυσίων θα χρησιμοποιηθούν swap, που και αυτά πλέον δύσκολα γίνονται μετά την υπόθεση των ομολόγων, που έχει ενοχοποιήσει τα πάντα και τρομάξει τα μέγιστα τους αρμόδιους διαχειριστές από την πλευρά του Δημοσίου.
Και βέβαια μην ξεχνάμε ότι όλα τα προηγούμενα είναι τοποθετημένα στην προοπτική ισοσκελισμού του προϋπολογισμού το 2010, που σημαίνει βίο αβίωτο για όποιον είναι υπουργός Οικονομίας.