Η βιομηχανική αλλά και η γεωργική δραστηριότητα στην περιοχή του Κορωπίου ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τις υψηλές τιμές βαρέων μετάλλων και νιτρικών. Οπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, εφόσον στην περιοχή βρεθούν μεγάλες συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου πρέπει να ληφθούν άμεσα ειδικά μέτρα, καθώς είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Και σε κάθε περίπτωση, το νερό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται προς πόση.
«Οι αυξημένες τιμές του συνολικού χρωμίου υποδεικνύουν πιθανότατα ρύπανση από βιομηχανική δραστηριότητα, όπως από επιμεταλλωτήρια ή βυρσοδεψεία», εξηγεί στην «Κ» ο διευθυντής του Εργαστηρίου Υγειονομικής Τεχνολογίας στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ κ. Ανδρέας Ανδρεαδάκης. «Αντίστοιχα, οι αυξημένες τιμές ψευδαργύρου μπορεί και αυτές να προέρχονται από ρύπανση από επιμεταλλωτήρια. Η ρύπανση αυτή μπορεί να γίνεται μέσω της απόρριψης αποβλήτων στο έδαφος ή σε γεωτρήσεις, ή και μέσω διαρροών. Οι υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων αποδίδονται πιθανότατα στη γεωργική δραστηριότητα και ιδιαίτερα στη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων».
Η ταύτιση, ωστόσο, με μια συγκεκριμένη πηγή ρύπανσης είναι δύσκολη. «Το μόνο σίγουρο είναι ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, προκειμένου να εντοπιστούν οι πηγές της ρύπανσης και να αποκτηθεί εικόνα για την έκτασή της», λέει στην «Κ» ο κ. Πέτρος Πασαλής, γεωλόγος. «Στη συνέχεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες τεχνικές απορρύπανσης, όπως η άντληση των επιμολυσμένων υδάτων, η επεξεργασία τους και η επαναδιοχέτευσή τους στους υπόγειους υδροφορείς. Ωστόσο, η διαπίστωση μεγάλων συγκεντρώσεων χρωμίου και σε βάθος περίπου 100 μέτρων δυσκολεύει πολύ ανάλογες ενέργειες. Επιπλέον, μας υποδεικνύει ότι είτε η περιοχή ρυπαίνεται συστηματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα ή τα απόβλητα βρήκαν κάποια δίοδο για να φθάσουν στο βαθύ υδροφόρο ορίζοντα, π.χ. κάποιο εργοστάσιο να ρίχνει τα απόβλητά του σε μια γεώτρηση».
«Σε τέτοιες συνθήκες, η ρύπανση είναι μόνιμη και δύσκολα αντιστρέφεται, καθώς η ανανέωση των υπόγειων υδάτων είναι πολύ αργή» σημειώνει ο κ. Ανδρεαδάκης. «Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να υπάρξει αυστηρός έλεγχος των βιομηχανιών της περιοχής, ως προς τον τρόπο επεξεργασίας και απόρριψης των αποβλήτων τους».
Σοβαρές βλάβες ή και θάνατο
Οι συνέπειες για τη δημόσια υγεία, πάντως, δεν είναι καθόλου αμελητέες. «Ιδιαίτερα εφόσον οι συγκεντρώσεις χρωμίου αφορούν εξασθενές και όχι τρισθενές χρώμιο», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Μανώλης Βελονάκης, υγειονολόγος στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας. «Το εξασθενές χρώμιο είναι πολύ τοξικό, προκαλεί βλάβες στο δέρμα και στο συκώτι, μέχρι και καρκινογενέσεις. Αντίθετα, το τρισθενές χρώμιο δεν έχει βρεθεί να προκαλεί ιδιαίτερες βλάβες στην υγεία». Επιβλαβείς είναι και οι μεγάλες συγκεντρώσεις νιτρικών, από λιπάσματα και φυτοφάρμακα. «Τα νιτρικά μπορούν να επηρεάσουν την αιμοσφαιρίνη, ιδίως σε εγκύους και βρέφη. Ιδιαίτερα στη δεύτερη ομάδα, μπορούν να προκαλέσουν το «σύνδρομο του μπλε βρέφους» (μεθαιμοσφαιρινομία), που μπορεί να συνεπάγεται σοβαρές βλάβες ή ακόμα και θάνατο».
Ανεξάρτητα πάντως με την περίπτωση του Κορωπίου, νερό στο οποίο παρουσιάζονται υψηλές τιμές σε εξασθενές χρώμιο και νιτρικά πρέπει να μη χρησιμοποιείται για πόση. «Ελπίζω να μη γίνεται τέτοια χρήση. Επίσης, εφόσον υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις, καλό θα ήταν να μελετηθούν οι καλλιέργειες της ευρύτερης περιοχής, για να δούμε αν μεταφέρθηκαν επιβλαβείς ουσίες στα φυτά μέσω του νερού».