Το χρονολόγιο της ευρωπαϊκής κρίσης δεν μπορεί να περιγραφεί με ευκολία. Ποιο θα μπορούσε να είναι το σημείο εκκίνησης; Η απόρριψη του Ευρωσυντάγματος από τους Γάλλους ψηφοφόρους, στις 29 Μαΐου 2005 ή μήπως το ίδιο το περιεχόμενο του Ευρωσυντάγματος όπως προέκυψε από τη συνέλευση της οποίας προήδρευε ο Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, τα δύο χρόνια που προηγήθηκαν;
Μήπως αφετηρία της κρίσης ήταν η διεύρυνση της Ε.Ε., τον Απρίλιο του 2004, που άλλαξε τις πολιτικές ισορροπίες και προξένησε αντιδράσεις που καταγράφηκαν στο γαλλικό δημοψήφισμα; Πότε ακριβώς τα υπερφιλόδοξα οράματα του πρώην Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ περί ευρωπαϊκής ομοσπονδίας έδωσαν τη θέση τους στην εσωστρέφεια και την ενδοσκόπηση;
Η αναδρομή στο παρελθόν θυμίζει ότι οι ίδιες μάχες που μαίνονται από χθες στις Βρυξέλλες έγιναν και στην αντίστοιχη εαρινή σύνοδο κορυφής του 2004.
Και τότε, η Πολωνία αλλά και η Ισπανία αντιδρούσαν στην αλλαγή της κατανομής των ψήφων στο Συμβούλιο Υπουργών, η Βρετανία αντιδρούσε στην ιδέα του Ευρωπαίου προέδρου και υπουργού Εξωτερικών και η σύνοδος κινδύνευε με αποτυχία. Ο συμβιβασμός τότε είχε βρεθεί αλλά εν συνεχεία είχε απορριφθεί στις κάλπες.
Στην πραγματικότητα, η Γαλλία δεν ήταν η πρώτη χώρα που έθεσε το Ευρωσύνταγμα σε ψηφοφορία. Είχε προηγηθεί η Ισπανία, η οποία το είχε εγκρίνει χωρίς ιδιαίτερη δημόσια συζήτηση, με μεγάλη πλειοψηφία στις 20 Φεβρουαρίου 2004. Η διαδικασία των επικυρώσεων προχώρησε μέσω των εθνικών κοινοβουλίων, ενώ τα δημοψηφίσματα που επρόκειτο να διεξαχθούν μετά το γαλλικό και το ολλανδικό «όχι» σε άλλες χώρες δεν έγιναν ποτέ.