Ο πλέον ευνοϊκός από καταβολής ελληνικού κράτους για τα μικρά κόμματα είναι ο ισχύων νέος εκλογικός νόμος. Είναι χαρακτηριστικό ότι εάν η κατανομή εδρών στις εκλογές του 2004 γινόταν με τον τρέχοντα νόμο, η Ν.Δ. θα έπαιρνε 164 έδρες (από 165), το ΠΑΣΟΚ 111 (117), το ΚΚΕ 16 (12) και ο ΣΥΝ 9 (6). Οπως σημειώνει στην «Κ» ο εκλογικός αναλυτής κ. Παναγιώτης Σταθόπουλος, ο δεύτερος κατά σειρά ευνοϊκός προς τα μικρά κόμματα νόμος ήταν αυτός του 1990, που ενώ είχε χαρακτηριστικά της ενισχυμένης αναλογικής προέβλεπε διαδικασία εξομάλυνσης εδρών προς ψήφους, η οποία επέτρεπε στα μικρά κόμματα να κερδίσουν σχεδόν το 70% των εδρών που θα έπαιρναν με την απλή αναλογική.
Ποιο είναι, όμως, το κύριο χαρακτηριστικό του νόμου που ψηφίσtηκε τον Φεβρουάριο του 2004 και εφαρμόζεται για πρώτη φορά φέτος; Οτι το 87% των εδρών (260 έδρες) μοιράζεται αναλογικά με την εκλογική δύναμη των κομμάτων και το υπόλοιπο 13% (40 έδρες) δίνεται σαν «μπόνους» στο πρώτο κόμμα. Ομως, το υπολειπόμενο 13% αντιπροσωπεύει μία ή δύο το πολύ χαμένες έδρες για τα μικρά κόμματα, σημειώνει ο κ. Σταθόπουλος.
Δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι ο αριθμός των εδρών που θα πάρει κάθε κόμμα καθορίζεται από την αρχή. Στις επόμενες φάσεις της διαδικασίας καθορίζεται το πού θα πάρει τις έδρες. Σε όλους τους προηγούμενους νόμους με τη β΄ και τη γ΄ κατανομή αθροίζονταν έδρες. Για παράδειγμα, οι μονοεδρικές εθεωρούντο εξαιρετικά σημαντικές με τον προηγούμενο νόμο, διότι προσετίθεντο στις υπόλοιπες. Τώρα, είτε πάρει τις μονοεδρικές ένα κόμμα είτε όχι, τις ίδιες έδρες δικαιούται ως σύνολο.
Τρίτο χαρακτηριστικό είναι ότι η αυτοδυναμία εξαρτάται από την εκλογική δύναμη των κομμάτων που μένουν έξω από τη Βουλή. Αυτό σημαίνει ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των κομμάτων θα πετύχουν το όριο του 3% τόσο μικρότερο ποσοστό θα πρέπει να έχει το πρώτο κόμμα ώστε να εξασφαλίσει αυτοδυναμία στη Βουλή. Μαθηματικό όριο για τη διασφάλιση της αυτοδυναμίας είναι το 42,7% των ψήφων.
Σε ό,τι αφορά την κατανομή των εδρών, ο κ. Σταθόπουλος σημειώνει ότι με τον νέο νόμο οι μονοεδρικές πάνε στο πρώτο κόμμα του νομού, οι διεδρικές μοιράζονται στα δύο μεγαλύτερα και οι τριεδρικές μάλλον θα μοιραστούν 2-1 υπέρ του κόμματος που προηγείται στον νομό. Εξαιρούνται η Λέσβος και ίσως η Κέρκυρα, όπου οι έδρες μπορεί να μοιραστούν σε 1-1-1 (με τρίτο το ΚΚΕ). Από τις εξαεδρικές και πάνω θα πάρουν σχεδόν όλες τις έδρες τους τα μικρά κόμματα, διότι εκεί θα συγκεντρώσουν τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων. Οι αδιάθετες έδρες μοιράζονται ξεκινώντας από τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα του μικρότερου σε εκλογική δύναμη σχηματισμού που δικαιούται έδρες. Οι υπολογισμοί γίνονται με τον απόλυτο αριθμό ψήφων και όχι με το εκλογικό ποσοστό.